|
|
-
Эшалиева Ж.Т., Рыскулова Г.К., Асанакунов Б.А.
-
Эшалиева Ж.Т., Рыскулова Г.К., Асанакунов Б.А.
-
J.T. Eshalieva, G.K. Ryskulova, B.A. Asanakunov
-
ВЛИЯНИЕ УСЛОВИЙ ОКРУЖАЮЩЕЙ СРЕДЫ НА ОСНОВНЫЕ ПОКАЗАТЕЛИ КРОВИ У ЖИТЕЛЕЙ ПРОЖИВАЮЩИХ В ГОРОДЕ ОРЛОВКА
-
ОРЛОВКА ШААРЫНЫН ЖАШООЧУЛАРЫНЫН КАНЫНЫН НЕГИЗГИ КӨРСӨТКҮЧТӨРҮНӨ АЙЛАНА-ЧӨЙРӨНҮН ШАРТТАРЫНЫН ТААСИРИ
-
IMPACT OF ENVIRONMENTAL CONDITIONS ON THE MAIN HAEMATOLOGICAL PARAMETERS IN RESIDENTS OF ORLOVKA TOWN
-
В настоящее время в Кыргызстане, особенно в крупных населенных пунктах, актуальной является проблема
загрязнения окружающей среды, особенно в местах, где
имеются хвостохранилища. Город Орловка расположен на
северном склоне Киргизского хребта. На территории города расположен Кыргызский химико-металлургический завод (ранее Киргизский горно-обогатительный комбинат).
В результате производственной деятельности Киргизского горно-обогатительного комбината образовались пять
радиоактивных хвостохранилищ. Пятое Бордунское хвостохранилище находится на 3,8 км южнее г.Орловка. Хвостохранилище расположено в долине речки Беркут, содержит отходы флотационного обогащения полиметаллических, свинцово-цинковых и редкоземельных руд. Общий
объём отходов обогащения свинцовых и редкоземельных
руд, заскладированных в Бордунском хвостохранилище,
составляет по различным оценкам от 3,2 до 3,7 млн. м3
, а
занимаемая площадь – 130 тыс. м2
. При неблагоприятных
внешних погодных условиях (обильные осадки, селевые явления), землетрясении существует риск прорыва дамб, что
может привести к попаданию содержимого хвостохранилища, в том числе повышенных концентраций тяжёлых
металлов, в русло речки Беркут. Несмотря на то, что оно
законсервировано, талая и дождевая вода с него загрязняет окружающую территорию. Вышеизложенное определяет актуальность исследований состояния здоровья населения, постоянно проживающего вблизи данного хвостохранилища. В настоящей статье приводятся результаты
исследования показателей крови жителей г. Орловка
-
Азыркы учурда Кыргызстандагы ири калктуу конуштарда, айрыкча калдык сактоочу жерлерде айлана-чөйрөнүн булгоо маселеси актуалдуу болуп саналат. Орловка
шаары Кыргыз кырка тоосунун түндүк аймагында жайгашкан. Шаардын аймагында Кыргыз химия-металлургиялык забоду жайгашкан (алгач Кыргыз тоо-кең иштетүү
комбинаты Киргизский горно-обогатительный комбинаты
аталган). Кыргыз тоо-кен иштетүү комбинатынын өндүрүштүк иш аракеттеринин натыйжасында 5 радиоактивдүү калдык сактоочу жай пайда болду. Бешинчи Бордунский калдык сактоочу жайы Орловка шаарынын 3.8 км
түштүгүндө жайгашкан. Калдыктарды сактоочу жай
Беркут дарыясынын өрөөнүндө жайгашкан жана полиметалл коргошун-цинк жана сейрек кездешүүчү рудалардын флотация концентрациясындагы таштандыларды
камтыйт. Бордунский калдык сактоочу жайында, жалпы
көлөму коргошун жана сейрек кездешүүчү жер кендерин
байытуудан чыккан таштандыларды камтыйт. Ар кандай
баалоолор боюнча 3,2 ден 3,7 млн м3 жаңа ээлеген аянты
боюнча 130 миң м2 түзөт. Аба-ырайынын жагымсыз
шарттарында жаан-чачындын жана жер титирөөлөрдүн
натыйжасында калдык сактоочу жайдын, анын ичинде
оор металлдардын концентрациясынын Беркут дарыясынын суусуна киришине алып келүүчү дамбанын жарылуу
коркунучу бар. Консервативдүү экендигине карабастан,
андан чыккан жамгыр суулары айлана-чөйрөнү булгайт.
Жогоруда айтылгандар ушул калдык сактоочу жайдын
жанында турукту жашаган калктын ден-соолугунун абалын изилдоонун актуалдуулугун аныктайт. Ушул макалада
Орловка шаарынын тургундарынын кан көрсөткүчтөрүн
жыйынтыктары келтирилген.
-
At present, in Kyrgyzstan, especially in large settlements,
the problem of environmental pollution is urgent, especially in
places where there are tailing dumps. Orlovka town is located
on the northern slope of the Kyrgyz ridge. The Kyrgyz Chemical
and Metallurgical Plant (formerly the Kyrgyz Mining and Processing Plant) is located on the territory of the city. As a result
of the production activities of the Kyrgyz Mining and Processing
Plant, five radioactive tailing dumps were formed. The fifth
Bordunskoye tailing dump is located 3.8 km south of Orlovka.
The tailing dump is located in the valley of the Berkut river and
contains wastes from flotation concentration of polymetallic
lead-zinc and rare-earth ores. The total volume of lead and rare
earth ore dressing wastes stored in the Bordun tailing dump is,
according to various estimates, from 3.2 to 3.7 million m3, and
the occupied area is 130 thousand m2
. Under unfavorable external weather conditions (heavy precipitation, mudflows), an
earthquake, there is a risk of dam breakthrough, which can lead
to the ingress of the contents of the tailing dump, including high
concentrations of heavy metals, into the bed of the Berkut river.
Despite the fact that it is conserved, melt and rainwater from it
pollutes the surrounding area. The foregoing determines the
relevance of studies of the health status of the population permanently residing near this tailing dump. This article presents
the results of a study of the haematological parameters of residents of Orlovka town.
-
биохимические показатели крови, гемоглобин, эритроцит, тромбоцит, лейкоцит, глюкоза, холестерин, триглицериды и креатинин, хвостохранилище.
-
кандагы биохимиялык параметрлер, гемоглобин, эритроциттер, тромбоциттер, лейкоциттер, холестерол, глюкоза жана креатинин калдыктары.
-
biochemical parameters of blood, hemoglobin, erythrocyte, platelet, leukocyte, glucose, cholesterol, triglycerides and creatinine, tailing dump.
-
Эшалиева Жаркынай Туратбековна, Кыргызский
национальный университет им. Ж.Баласагына,
г.Бишкек, Кыргызская Республика, магистрант.
Рыскулова Гульмира Кенешовна, Кыргызский
национальный университет им. Ж.Баласагына,
г.Бишкек, Кыргызская Республика, старший
преподаватель.
Асанакунов Бактыбек Ашымович, Кыргызский
национальный университет им.Ж.Баласагына,
г.Бишкек, Кыргызская Республика, доцент.
-
Эшалиева Жаркынай Туратбековна, Ж.Баласагын
атындагы Кыргыз улуттук университети,
Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы,
магистрант.
Рыскулова Гульмира Кенешовна, Ж.Баласагын атындагы Кыргыз улуттук университети, Бишкек
шаары, Кыргыз Республикасы, улук окутуучу
Асанакунов Бактыбек Ашымович, Ж.Баласагын
атындагы Кыргыз улуттук университети,
Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, доцент.
-
Jarkynay Eshalieva, Kyrgyz national University by
name of Zh.Balasagyn, Bishkek, Kyrgyz Republic,
master's degree student.
Gulmira Ryskulova, Kyrgyz national University by
name of Zh.Balasagyn, Bishkek, Kyrgyz Republic,
senior lecturer.
Baktybek Asanakunov, Kyrgyz National University by
name of Zh.Balasagyn, Bishkek, Kyrgyz Republic,
associate professor.
Эшалиева Ж.Т., Рыскулова Г.К., Асанакунов Б.А. ВЛИЯНИЕ УСЛОВИЙ ОКРУЖАЮЩЕЙ СРЕДЫ НА ОСНОВНЫЕ ПОКАЗАТЕЛИ КРОВИ У ЖИТЕЛЕЙ ПРОЖИВАЮЩИХ В ГОРОДЕ ОРЛОВКА. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2021. №. 1. C. 30-34
|
