Научный журнал Кыргызстана

Бусурманкулова У.Н., Осмонов З.А., Попкова Е.Г
Бусурманкулова У.Н., Осмонов З.А., Попкова Е.Г
U.N. Busurmankulova, Z.A. Osmonov, E.G. Popkova

АЛГОРИТМ ВЛИЯНИЯ ФИНАНСОВОГО КОНТРОЛЯ НА СОВЕРШЕНСТВОВАНИЕ БЮДЖЕТНОГО ПРОЦЕССА КАК МЕХАНИЗМ ИННОВАЦИОННОГО РАЗВИТИЯ РЕГИОНА
БЮДЖЕТТИК ПРОЦЕССТИ ӨРКҮНДӨТҮҮГӨ ФИНАНСЫЛЫК КӨЗӨМӨЛДӨӨ АЛГОРИТМИНИН ТААСИРИ АЙМАКТЫН ИННОВАЦИЯЛЫК ӨНҮГҮҮСҮНҮН МЕХАНИЗМИ КАТАРЫ
ALGORITHM OF THE INFLUENCE OF FINANCIAL CONTROL ON THE IMPROVEMENT OF THE BUDGETARY PROCESS AS A MECHANISM INNOVATIVE DEVELOPMENT OF THE REGION

За последние годы роль региональных бюджетов усиливается, а сфера их использования расширяется. Бюджеты регионов предназначены для финансового обеспечения задач, связанных с выравниванием уровней экономического и социального развития территорий. Поэтому осуществление контроля, направленного на обеспечение экономической обоснованности государственных расходов в бюджеты регионов, законности и правильности расходования средств, сохранности и повышения эффективности их использования имеет огромное значение. В первую очередь, научный интерес предопределяется фундаментальной ролью контролирующих финансовых органов в обеспечении финансовой дисциплины на всех стадиях бюджетного процесса, в том числе формирования местных бюджетов. Несмотря на тот факт, что вопросы формирования бюджетов регионов и их регулирование осуществляется главным контролирующим органом – Счетной Палатой КР, все равно многие вопросы остаются нерешенными. Концентрация столь значительных ресурсов в руках органов местного самоуправления, их распределение, рациональное и эффективное использование невозможно без должной организации финансового контроля в бюджетной сфере. В связи с этим, возникает насущная потребность в разработке нового инновационного подхода по обеспечению прозрачности (траспарентности) распределения и использования финансовых (бюджетных) ресурсов. Попытка автора обозначить роль финансового контроля в обеспечении рационального и целевого использования средств, опираясь не только на финансовые механизмы, но и за счет контроля государством таких базовых индикаторов, как пороговые значения по доходам местных бюджетов, по налоговым поступлениям заслуживает особого внимания. В этой связи, исследуемые проблемы вопросы совершенствования финансового контроля в совокупности со всеми инструментами и механизмами, влияющими на обеспечение достижения высоких результатов в мониторинге эффективности распределения и использования средств бюджета регионов очень важны.
Акыркы жылдары регионалдык бюджеттердин ролу өсүп, аларды колдонуу чөйрөсү кеңейүүдө. Аймактык бюджеттер аймактардын экономикалык жана социалдык өнүгүүсүнүн деңгээлин түзүүгө байланыштуу тапшырмаларды каржылык колдоого багытталган. Демек, региондордун бюджеттеринде мамлекеттик чыгымдардын экономикалык негиздүүлүгүн, сарптоолордун мыйзамдуулугун жана тууралыгын, аларды пайдалануунун коопсуздугун жана натыйжалуулугун камсыз кылууга багытталган контролду ишке ашыруу чоң мааниге ээ. Баарынан мурда, илимий кызыкчылык жергиликтүү бюджеттерди түзүүнү кошо алганда, бюджеттик процесстин бардык этаптарында каржылык тартипти камсыз кылууда каржы көзөмөлдөөчү органдарынын фундаменталдык ролу менен аныкталат. Аймактык бюджеттерди түзүү жана аларды жөнгө салуу маселелерин башкы көзөмөлдөөчү орган - Кыргыз Республикасынын Эсеп палатасы жүргүзүп жаткандыгына карабастан, көптөгөн маселелер чечилбей келет. Мындай олуттуу ресурстарды жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын колуна топтоо, аларды бөлүштүрүү, сарамжалдуу жана натыйжалуу пайдалануу бюджеттик чөйрөдө каржылык контролду туура уюштурмайынча мүмкүн эмес. Ушуга байланыштуу, каржылык (бюджеттик) ресурстарды бөлүштүрүүдө жана пайдаланууда ачык-айкындуулукту (ачык-айкындуулукту) камсыз кылуу боюнча жаңы инновациялык ыкманы иштеп чыгуу зарылдыгы келип чыгууда. Автордун каржы механизмдерине гана эмес, ошондой эле жергиликтүү бюджеттин кирешелеринин жана салыктык кирешелеринин чектик көрсөткүчтөрү сыяктуу мамлекеттик көрсөткүчтөргө таянуу менен, каражаттарды сарамжалдуу жана максаттуу пайдаланууну камсыз кылууда каржылык контролдун ролун белгилөө аракети өзгөчө татыктуу. Ушуга байланыштуу, региондук бюджеттик каражаттарды бөлүштүрүүнүн жана пайдалануунун натыйжалуулугун мониторингдөөдө жогорку натыйжаларга жетишүүгө таасир этүүчү бардык куралдар жана механизмдер менен бирдикте каржылык контролду өркүндөтүүнүн көйгөйлөрү абдан маанилүү.
In recent years, the role of regional budgets has been increasing, and the scope of their use is expanding. Regional budgets are intended to provide financial support for tasks related to leveling the levels of economic and social development of territories. Therefore, the implementation of control aimed at ensuring the economic feasibility of public expenditures in the budgets of the regions, the legality and correctness of spending, the safety and efficiency of their use is of great importance. First of all, scientific interest is predetermined by the fundamental role of financial regulatory bodies in ensuring financial discipline at all stages of the budget process, including the formation of local budgets. Despite the fact that the issues of formation of regional budgets and their regulation are carried out by the main controlling body - the Accounts Chamber of the Kyrgyz Republic, still many issues remain unresolved. The concentration of such significant resources in the hands of local self-government bodies, their distribution, rational and efficient use is impossible without proper organization of financial control in the budgetary sphere. In this regard, there is an urgent need to develop a new innovative approach to ensure transparency (transparency) in the distribution and use of financial (budget) resources. The author's attempt to outline the role of financial control in ensuring the rational and targeted use of funds, relying not only on financial mechanisms, but also through state control of such basic indicators as threshold values for local budget revenues and tax revenues deserves special attention. In this regard, the studied problems of improving financial control in conjunction with all the tools and mechanisms affecting the achievement of high results in monitoring the effectiveness of the distribution and use of regional budget funds are very important.

финансовый контроль, бюджетный процесс, механизм, регион, инвестиционное развитие, реальный сектор, целевые параметры, отраслевая структура.
каржылык көзөмөл, бюджеттик процесс, механизм, регион, инвестициялык өнүгүү, реалдуу сектор, максаттуу параметрлер, тармактык структура
financial control, budget process, mechanism, region, investment development, real sector, target parameters, industry structure.

Бусурманкулова Уран Нурдиновна, Кыргызский национальный университет им. Ж.Баласагына, г.Бишкек, Кыргызская Республика, преподаватель. Осмонов Заирбек Абдижапарович, Баткенский государственный университет, г.Баткен, Кыргызская Республика, преподаватель. Попкова Елена Геннадьевна, Московский государственный институт международных отношений Министерства Иностранных Дел Российской Федерации, г.Москва, Российская Федерация, доктор экономических наук, профессор, ведущий научный сотрудник.
Бусурманкулова Уран Нурдиновна, Ж.Баласагын атындагы Кыргыз Улуттук университети, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, окутуучу. Осмонов Заирбек Абдижапарович, Баткен мамлекеттик университети, Баткен шаары, Кыргыз Республикасы, окутуучу. Попкова Елена Геннадьевна, Россия Федерациясынын Тышкы Иштер Министрлигинин Москва мамлекеттик эл аралык мамилелер институту, Москва шаары, Россия Федерациясы, экономика илимдеринин доктору, профессор, жетектөөчү илимий кызматкер.
Uran Busurmankulova, Kyrgyz National University by name of Zh.Balasagyn Bishkek, Kyrgyz Republic, lecturer. Zairbek Osmonov, Batken State University, Batken, Kyrgyz Republic, lecturer. Elena Popkova, Moscow State Institute of International Relations of the Ministry of Foreign Affairs of the Russian Federation, Moscow, Russian Federation, doctor of economics, professor, leading researcher.

Download

DOI:10.26104/IVK.2019.45.557

New issue

2024, №: 2

Известия ВУЗов Кыргызстана

Journals

Contacts