New issue

2023, №: 3

More

Известия ВУЗов Кыргызстана

Paper
Authors
  1. Атамбаева У.Ж.
  2. Атамбаева У.Ж.
  3. U.Zh. Atambaeva
Title
  1. ОШСКИЙ ГОСУДАРСТВЕННЫЙ УЧИТЕЛЬСКИЙ ИНСТИТУТ: ИСТОРИЧЕСКИЙ ВЗГЛЯД
  2. ОШ МАМЛЕКЕТТИК МУГАЛИМДЕР ИНСТИТУТУ: ТАРЫХЫЙ САРЕСЕП
  3. OSH STATE TEACHERS’ INSTITUTE: HISTORICAL VIEW
Abstract
  1. Актуальность проблемы определятся тем, что предпринята попытка комплексного изучения деятельности Ошского государственного университета (ОшГУ), имеющую 80-летнюю историю, за все время существования, также в нынешних условиях всемирной глобализации. ОшГУ флагман ситсемы образования и науки не только современного Кыргызстана, но всего региона Центральной Азии. В данном случае, мы комплексно изу-чаем первый из трех этапов развития ОшГУ, историю Ошского государственного учительского института. Целью является попытка предпринять всестороннее изучение истории ОГУИ, анализ имеющихся материалов и авторских выводов. С этой позиции выбранная тема актуальна, если учесть, что это начальная стадия становления ОшГУ. Следовательно, обьектом исследования являются первый вуз на юге страны – Ошский государственный учительский институт, комплексное изучение МТБ, улучшение качественного состава преподавателей, увеличение контингента студентов и анализ их национального состава. В отличие от других работ наши исследования всесторонне отразили основы создания ОГУИ на юге Кыргызстана, учебно-методической, воспитательной и научно-исследовательской деятельности вуза, сроки обучения студентов, контингент студентов, открытие факультетов, кафедр, отделения заочного обучения, улучшения качественного состава, а также деятельность ОГУИ в годы войны. Мы также установили всех руководителей, внесших свой вклад в развитие института. В результате наших исследований, на основе архивных документов были установлены многие новые факты по истории ОГУИ. Опираясь на архивные документы, мы достигли поставленных целей и задач, вынесли авторские выводы. Статья предназначена для студентов, магистрантов, аспирантов, ППС, краеведам и тем, кто интересуются историей ОшГУ
  2. Макала 80 жылдык тарыхы бар Ош мамлекеттик университетинин башаты болгон Ош мамлекеттик мугалимдер институтунун тарыхын чагылдыруу максатында жазылган. Мугалимдер институту, педагогикалык институтут катары калыптанып, 1992-жылы университет статусун алган Ош мамлекеттик университетинин (ОшМУ) тарыхы, азыркы учурдагы билим берүү жаатынын тарыхындагы олуттуу иликтөөлөрдү талап кылаары талашсыз. Маселенин актуалдуулугун учурдагы ааламдашуу жараянынын алкагында Кыргызстандын билим берүү жана илим тармагынын флагманы болгон Ош мамлекеттик университетинин, кечээки элеттик институттан университетке, андан бүгүнкү Кыргызстандын эле эмес Борбордук Азия чөлкөмүнүн алдыңкы жогорку окуу жайы болуп калыптануусун комплекстүү изилдөө аныктайт. ОшМУнун үч этаптуу тарыхый баскан жолунун алгачкы мезгили – ОшММИнин өнүгүү тарыхын комплекстүү изилдөөнү максат кылдык. Демек, биздин максат ОшММИнин тарыхын ар тараптуу иликтөө, талдоо, алардын натыйжасында негизги тыянактарды, натыйжаларды баса белгилөө болуп эсептелет. Бул жагынан алганда тема актуалдуу экени талашсыз. Коюлган максат, милдеттерге жетиш үчүн кыргыз билим берүү жаатын изилдөөдө пайдаланылган тарыхтар принциби, тарыхый объективдүүлүк, эмпирикалык (сүрөттөө, классификациялоо, талдоо, салыштыруу, тарыхый фактыларды калыбына келтирүү ж.б.) ыкмалары колдонулду. Изилдөөнүн жүрүшүндө түштүк чөлкөмүндөгү алгачкы жогорку окуу жай ОшММИнин жалпы ишмердүүлүгү, МТБ, ОПК сапаттык абалы, студенттеринин контингенти жана курамы терең иликтенди. Башка жарык көргөн маалыматтардан айырмасы жана биздин иликтөөлөрдүн тыянагы ОшММИ түзүлүшүнүн өбөлгөлөрү, окуу мөөнөтү, студенттердин контингенти, факультеттердин кафедралардын, сырттан окуу жана даярдоо бөлүмүнүн ачылышы, өнүгүшү, ОПК, алардын сапаттык абалы, мугалимдер институтунун согуш мезгилиндеги окуу-усулдук, тарбиялык жана илимий ишмердүүлүгү болду. Институттун өсүп-өнүгүүсүнө салымдарын кошкон жетекчилер аныкталды. Иликтөө көрсөтүп тургандай, аталган маселе аз көңүл бурулган илимий темалардын бири экендиги тастыкталып, кылдат, кеңири жана ар тараптуу изилдөөлөрдү талап кылаары байкалды. Изилдөөнүн жыйынтыктарын тарыхчылар, чөлкөм таануучулар жана билим жаатын изилдөөчүлөр өз эмгектеринде пайдаланышса болот.
  3. The actuality of the problem is determined by the fact that an attempt has been made to study the activities of Osh State University comprehensively, for all the period of its existence, also during the current conditions of world globalization. Osh State University is the leader of education and science system in Modern Kyrgyzstan. In this article, we study comprehensively the first stage of Osh State University development out of the three stages and the history of the Osh State Teachers' Institute. The goal the article is to make an attempt to study comprehensively the Osh State Teachers’ Institution history, available material analysis and authors’ findings. From historical perspective, the chosen topic is relevant, taking into account the initial stage of the Osh State University formation.Consequently, the object of the study is the first university in the south of the country - OSTI, its MTB, improvement of teaching staff quality, increase of the student number and analysis of students’ national contingency. Unlike other scientific works, our research comprehensively reflected the foundation of OSTI creation in the South Kyrgyzstan, the terms of student study, the student contingency, the creation of faculties, departments, distance learning departments, improving the staff quality, as well as the activities of OSTI during the war years. We also identified all the leaders who contributed to the development of the institute. As a result of our research, on the basis of archival documents, it was discovered that in 1939-51 OSTI trained more than 3000 young specialists in pedagogical programmes. It has been found that there were only 3 faculties with three specialties and 3 departments at the institute at the beginning, then at the end there were 5 faculties with seven specialties and 9 departments. The qualitative staff of teachers has also improved significantly, especially due to the arrival of the evacuated Rostov State University and the Pedagogical Institute. Based on archival documents, we achieved our goals and objectives, and made our conclusions. The article is intended for students, undergraduates, postgraduates, teaching staff, local historians and those who are interested in the history of Osh State University.
Keywords
  1. учителя, институт, приказы, качественный состав, количество студентов, материальная база.
  2. мугалимдер, институт, буйрук, сапаттык абал, студенттер саны, материалдык базасы, жетекчилер.
  3. teachers, institute, orders, qualitative staff, number of students, material base.
Authors info
  1. Атамбаева У.Ж., Ошский государственный юридический институт, г.Ош, Кыргызская Республика, аспирант.
  2. Атамбаева У.Ж., Ош мамлекеттик университети, Ош шаары, Кыргыз Республикасы, аспирант.
  3. U. Atambaeva, Osh State Law Institute, Osh, Kyrgyz Republic, postgraduate student.
Pdf
DOI
  • 10.26104/IVK.2019.45.557
  • Citing
  • Атамбаева У.Ж. ОШСКИЙ ГОСУДАРСТВЕННЫЙ УЧИТЕЛЬСКИЙ ИНСТИТУТ: ИСТОРИЧЕСКИЙ ВЗГЛЯД. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2020. №. 4. C. 155-161