New issue

2023, №: 3

More

Известия ВУЗов Кыргызстана

Paper
Authors
  1. Даовлатова Ф.М., Жамшутова Б.Ж., Ташматова Н.К.
  2. Даовлатова Ф.М., Жамшутова Б.Ж., Ташматова Н.К.
  3. F.M. Daovlatova, B.J. Jamshutova, N.K. Tashmatova
Title
  1. ЭТИМОЛОГИЯ ГЕОГРАФИЧЕСКИХ НАЗВАНИЙ БАТКЕНСКОГО РЕГИОНА
  2. БАТКЕН АЙМАГЫНДАГЫ ЖЕР-СУУ АТАЛЫШТАРЫНЫН ЭТИМОЛОГИЯСЫ
  3. ETIMOLOGY OF GEOGRAPHICAL NAMES OF THE BATKEN REGION
Abstract
  1. В данной статье рассматривается анализ с этимологической стороны географических названий. На основе научных исследованных географических названий лежит история населения в народе и их изменения, обогащения, а также изменение культуры и образ жизни народа на разных периодах. Каждое географическое название – это историческое явление, своего рода бесценное духовное сокровище, великий источник информации. Без имени мы не можем знать окружающий мир. Изучение их в системе является основным направлением науки топонимики, которая учит географическиe названия - топонимика, изучение их происхождения, развития и современного состояния. На юге Кыргызстана очень много названий местности, взаимствованных из других языков. Это связано с тем, что на протяжении многих лет кыргызы жили в тесной взаимосвязи сотрудничество с такими тюркскими народами как узбеки, таджики, поэтому многие топонимы в этимологическом плане близки с названиями географических названий с этими народами.
  2. Бул макалада Баткен аймагындагы жер-суу аталыштары этимологиялык жактан чечмеленет. Географиялык аталыштарды илимий жактан изилдөөнүн негизинде элдин географиялык жайгашуусун жана анын өзгөрүү тарыхы мезгилдик өзгөрүүсү тили жана мезгилге карай анык өзгөрүүсү, маданияты, жашоо образы жана алардын доорго карай өзгөрүүсү көрүнүштөрдү географиялык аталыштар өз ичине камтып же чагылдырып келет. Ар бир жер-суу аталышы кандайдыр бир мезгилди өз ичине камтыган тарыхый көрүнүш, элдик чыгармачылык, баа жеткис руханий кенчтин бир түрү, зор маалыматтык булак. Атоосуз бизди курчап турган чөйрөбүздү биле албайбыз. Аларды бир системага салып изилдөө топонимика илиминин негизги багыты болуп саналат. Географиялык аталыштарды үйрөтүүчү илим топонимика болуп, алардын келип чыгышы, өнүгүшү жана ушул күндөгү абалы иликтенет. Түштүк Кыргызстанда башка тилдерден келген жер-суу аталыштары арбын. Себеби, тажик, өзбек, казак жалпы эле түрк тилдерине тиешелүү болгон тилдерде жана иран тилдеринде кездеше турган, бул элдердин коңшулаш аймакта жашагандыгынан, чарбачылык турмушунун жакындыгынан жана тарыхый өнүгүш жалпылыгы менен шартталган.
  3. In this article work considers the names of Batken region and their interpretation by etimology. The science toponymic studies the geographical names, their origin developments current stats well as explains the lexical, semantic meaning etimologycal grammatical structure and phonetic features. Each geographical name is a historical phenomenon, a kind of priceless spiritual treasure, a great source of information. Without a name, we cannot know the world around us. Studying them in the system is the main direction of the science of toponymy, which teaches geographical names - toponymy, the study of their origin, development and modern condition.There are many toponymical words which me from other languages in South Kyrgyzstan. Because Tajik and Uzbeknations speakin general with Turkish language. That means that they are neighbors and their comities on economic and historical overwinters are same
Keywords
  1. этимология, топонимы, компонент, топонимика, топонимы, наименование, географические термины, семантический, формантный, топонимический словарь.
  2. этимология, жер-суу аталыштары, компонент, топонимика, топонимдер, аппелятив, географиялык терминдер, семантикалык, формант, топонимикалык сөздүк.
  3. etymology, toponyms, component, toponymy, toponyms, name, geographical terms, semantic, formant, toponymic dictionary.
Authors info
  1. Даовлатова Феруза Муктаровна, Кызыл-Кийский педагогический институт, г.Кызыл-Кия, Кыргызская Республика, старший преподаватель. Жамшутова Бурмакан Жолдошовна, Кызыл-Кийский педагогический институт, г.Кызыл-Кия, Кыргызская Республика, старший преподаватель. Ташматова Нурила Кубатовна, Кызыл-Кийский педагогический институт, г.Кызыл-Кыя, Кыргызская Республика, старший преподаватель.
  2. Даовлатова Феруза Муктаровна, Кызыл-Кыя педагогикалык институту, Кызыл-Кыя шаары, Кыргыз Республикасы, ага окутуучу. Жамшутова Бурмакан Жолдошовна, Кызыл-Кыя педагогикалык институту, Кызыл-Кыя шаары, Кыргыз Республикасы, ага окутуучу. Ташматова Нурила Кубатовна, Кызыл-Кыя педагогикалык институту, Кызыл-Кыя шаары, Кыргыз Республикасы, ага окутуучу.
  3. Feruza Daovlatova, Kyzyl-Kiya pedagogical Institute, Kyzyl-Kiya, Kyrgyz Republic, senior lecturer. Burmakan Jamshutova, Kyzyl-Kiya pedagogical Institute, Kyzyl-Kiya, Kyrgyz Republic, senior lecturer. Nurila Tashmatova, Kyzyl-Kiya pedagogical Institute, Kyzyl-Kiya, Kyrgyz Republic, senior lecturer.
Pdf
DOI
  • DOI:10.26104/IVK.2019.45.557
  • Citing
  • Даовлатова Ф.М., Жамшутова Б.Ж., Ташматова Н.К. ЭТИМОЛОГИЯ ГЕОГРАФИЧЕСКИХ НАЗВАНИЙ БАТКЕНСКОГО РЕГИОНА. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2019. №. 11. C. 33-36