New issue

2023, №: 3

More

Известия ВУЗов Кыргызстана

Paper
Authors
  1. Эркин кызы К., Токтосунов Т.А.
  2. Эркин кызы К., Токтосунов Т.А.
  3. Erkin kyzy K., T.A. Toktosunov
Title
  1. ОЦЕНКА ЭКОЛОГИЧЕСКОГО СОСТОЯНИЯ ПОЧВЕННОГО ПОКРОВА ВБЛИЗИ АЙДАРКЕНСКОГО И КАДАМЖАЙСКОГО ХВОСТОХРАНИЛИЩА
  2. АЙДАРКЕН ЖАНА КАДАМЖАЙ КАЛДЫК САКТАГЫЧ ЖАЙЛАРЫНЫН АЙЛАНАСЫНДАГЫ ТОПУРАК ЖАБУУСУНУН ЭКОЛОГИЯЛЫК АБАЛЫНА БАА БЕРҮҮ
  3. ASSESSMENT OF THE ECOLOGICAL CONDITION OF THE SOIL COVER NEAR AIDARKEN AND KADAMJAY TAILING
Abstract
  1. В данной статье авторами представлены результаты химического анализа проб почв Айдаркенского, Кадамжайского (Баткенская область) и Буурдинского хвостохранилища (Чуйская область). Также были взяты контрольные точки, для сравнения загрязненности почвы. Было проведено “Определение атомного состава проб атомноэмиссионным приближенно-количественным методом испарения пробы из канала угольного электрода” ОМГ 6-1. По полученным результатам, исследованные химические элементы (Zn, Cd , Pb, Cu) не превышают ПДК, исходя из чего были сделаны выводы приведенные в данной статье. Использовался дополнительный метод биотестирования проб почв, с помощью биоиндикатора кресс-салат, для оценки экологического состояния показателем которого является прорастаемость семян. Автор приходит к выводу что, согласно полученным данным, загрязнение в исследуемых районах слабое или отсутствует.
  2. Макалада авторлор тарабынан Айдаркен, Кадамжай (Баткен областы) жана Буурду (Чуй областы) калдык сакталуучу жайларындагы топурактын химиялык анализинин жыйынтыгы берилген. Ошондой эле топурактын булгануу деңгээлин салыштыруу үчүн таза көзөмөлдөөчү точкалар алынды. “Көмүр электродунун каналынан үлгүлөрдүн атомдук-эмиcсиондук санга жакын методу аркылуу буулануусу менен үлгүлөрдүн атомдук курамын аныктоо” ОМГ 6-1 изилдөө методу жүргүзүлдү. Алынган жыйынтыктар боюнча, изилденген химиялык элементтер (Zn, Cd, Pb, Cu) нормада чектелген концентрациядан ашпайт, макалада алынган жыйынтыктардын негизинде корутунду чыгарылган. Экологиялык абалын баалоо үчүн топурактын үлгүлөрүнө кресс-салат биоиндикатору аркылуу кошумча биотестирлөө методу колдонулган. Автор алынган маалыматтардын негизинде изилденген аймактарда булгануу төмөн жана жокко эсе деген жыйынтык чыгарган.
  3. In this article, the authors present the results of chemical analysis of soil samples from Aydarken, Kadamzhai (Batken oblast) and Buurdinsk tailing dump (Chui oblast). Reference points were also taken to compare soil contamination. The “Determination of the atomic composition of the samples by the atomic emission near-quantitative method of evaporating the sample from the carbon electrode channel” was conducted by OMG 6-1. According to the obtained results, the studied chemical elements (Zn, Cd, Pb, Cu) do not exceed the MPC, on the basis of which the conclusions given in this article were made. An additional method of biotesting of soil samples was used, using the bioindicator of watercress, to assess the ecological state, an indicator of which is seed germination. The authors come to the conclusion that, according to the data obtained, the pollution in the studied areas is weak or absent.
Keywords
  1. хвостохранилища, химические элементы, биотестирование, биоиндикация, почва, кресс-салат, биохимическая активность.
  2. калдык сактагыч жай, химиялык элементтер, биотестирлөө, биоиндикация, топурак, кресс-салат, биохимиялык активдүүлүк.
  3. tailings ponds, chemical elements, biotesting, bioindication, soil, watercress, biochemical activity.
Authors info
  1. Эркин кызы Каныкей, Кыргызский национальный университет имени Ж.Баласагына, г.Бишкек, Кыргызская Республика, факультет Биологии, магистрант. Токтосунов Тимур Асанович, Кыргызский национальный университет имени Ж.Баласагына, г.Бишкек, Кыргызская Республика, факультет Биологии, кандидат биологических наук, доцент.
  2. Эркин кызы Каныкей, Ж.Баласагын атындагы Кыргыз улуттук университети, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, Биология факультети, магистрант. Токтосунов Тимур Асанович, Ж.Баласагын атындагы Кыргыз улуттук университети, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, Биология факультети, биология илимдеринин кандидаты, доцент.
  3. Erkin kyzy Kanykey, Kyrgyz national university by name of J.Balasagyn, Bishkek, Kyrgyz Republic, master student. Timur Toktosunov, Kyrgyz national university by name of J.Balasagyn, Bishkek, Kyrgyz Republic, faculty of Biology, candidate of biological sciences, associate professor.
Pdf
DOI
  • DOI:10.26104/IVK.2019.45.557
  • Citing
  • Эркин кызы К., Токтосунов Т.А. ОЦЕНКА ЭКОЛОГИЧЕСКОГО СОСТОЯНИЯ ПОЧВЕННОГО ПОКРОВА ВБЛИЗИ АЙДАРКЕНСКОГО И КАДАМЖАЙСКОГО ХВОСТОХРАНИЛИЩА. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2019. №. 6. C. 46-51