New issue

2023, №: 3

More

Известия ВУЗов Кыргызстана

Paper
Authors
  1. Нуржанов Э.К., Турганбек кызы А.
  2. Нуржанов Э.К., Турганбек кызы А.
  3. E.K. Nurjanov, Turganbek kyzy A.
Title
  1. БИОИНДИКАЦИОННЫЙ АНАЛИЗ НА ЛИСТЬЯХ ТОПОЛЯ В ГОРОДЕ БИШКЕК
  2. БИШКЕК ШААРЫНДАГЫ ТЕРЕКТИН ЖАЛБЫРАКТАРЫНА БИОИНДИКАЦИЯЛЫК АНАЛИЗ
  3. BIOINDICATION ANALYSIS ON LEAVES OF POPULUS ALBA IN BISHKEK
Abstract
  1. На сегодняшний день при оценке экологического состояния и при проведении различных мониторингов городских экосистем широко распространен метод биоиндикация, а также вычисление ассиметричности листовых пластинок. В данной статье проведен биоиндикационный анализ на осенних и весенних листьях белого тополя произрастающих в уловиях города Бишкек, по результатам которого выявлены наиболее загрязненные участки города. В результате исследований не выявлено отклонений от нормы в весенних листьях на территории города Бишкек. Однако, на осенних листьях выявлено 3 балльное отклонение от нормы на пересечении улицы Курманжан Датка и проспекта Чуй, а также, на пересечении улицы проспекта Чуй и Жусупа Абдрахманова на листьях тополя найдены некроз и хлороз.
  2. Шаар экосистемасынын экологиялык абалына баа берүүдө, ар кандай мониторингдерди жүргүзүүдө бүгүнкү күндө биоиндикациялык анализ жасоо ыкмасы, анын ичинен жалбырак пластинкасынын ассиметриялуулугун эсептөө кенири таралган. Мындай ыкма жеткиликтүү жана иштөө үчүн бир кыйла женил болуп саналат. Бул макаланы жазууда Бишкек шаарынын аймагында өсүүчү теректин күзгү жана жазгы жалбырактарына биондикация ыкмасынын натыйжасында анализ жасалып, анын жыйынтыгы боюнча урбоэкосистеманын салыштырмалуу булганган зоналары аныкталды. Изилдөөнүн жыйынтыгында Бишкек шаарынын аймагында жазгы жалбырактарга анализ жасаганда нормадан четтөөлөр аныкталган жок. Ал эми күзгү жалбырактарга жасалган анализде Курманжан Датка жана Чуй проспектилеринин кесилишинен алынган теректерде 3 баллдык нормадан четтөөлөр аныкталды. Мындан сырткары Чүй проспекти менен Жусуп Абдрахманов көчөлөрүнүн кесилишинен алынган материалдарда некроз жана хлороз байкалды.
  3. To date, the method of bioindication, as well as the calculation of the asymmetry of leaf blades is widely used in the assessment of the ecological state and in various monitoring of urban ecosystems. In this article considered, the bioindication analysis on autumn and spring leaves of a white poplar growing in the conditions of the city of Bishkek on which result the most polluted sites of the city is carried out. As a result of the research, no deviations from the norm were found in the omnipotent leaves in the territory of the city of Bishkek. However, the autumn leaves revealed a 3-point deviation from the norm at the intersection of Kurmanjan Datka street and Chui avenue. And also, in the intersection of Chui avenue and Zhusup Abdrakhmanov street, were found necrosis and chlorosis on the leaves of the poplar.
Keywords
  1. биоиндикация, белый тополь, загрязнение, биллатеральный показатель, ассиметрический показатель, листовая пластинка, городская экосистема, хлорофиллы, биотест.
  2. биоиндикация, терек, булгануу, биллатералдык көрсөткүч, ассиметриялык көрсөткүч, жалбырак пластинкасы, шаар экосистемасы, хлорофиллдер, биотест.
  3. bioindication, white poplar, pollution, bilaterial indicator, asymmetric indicator, plate, urban ecosystem, chlorophylls, biotest.
Authors info
  1. Нуржанов Эркин Кенешбекович, Кыргызский национальный университет имени Ж.Баласагына, г.Бишкек, Кыргызская Республика, кандидат сельскохозяйственных наук, доцент. Турганбек кызы Айгерим, Кыргызский национальный университет имени Ж.Баласагына, г.Бишкек, Кыргызская Республика, факультет Биологии, магистрант.
  2. Нуржанов Эркин Кенешбекович, Ж.Баласагын атындагы Кыргыз улуттук университети, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, айылчарба илимдеринин кандидаты, доцент. Турганбек кызы Айгерим, Ж.Баласагын атындагы Кыргыз улуттук университети, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, Биология факультети, магистрант.
  3. Erkin Nurjanov, Kyrgyz national university by name of J.Balasagyn, Bishkek, Kyrgyz Republic, candidate of agricultural sciences, associate professor. Turganbek kyzy Aigerim, Kyrgyz national university by name of J.Balasagyn, Bishkek, Kyrgyz Republic, master student.
Pdf
DOI
  • DOI:10.26104/IVK.2019.45.557
  • Citing
  • Нуржанов Э.К., Турганбек кызы А. БИОИНДИКАЦИОННЫЙ АНАЛИЗ НА ЛИСТЬЯХ ТОПОЛЯ В ГОРОДЕ БИШКЕК. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2019. №. 6. C. 41-45