|
|
-
Акынбекова А.У.
-
Акынбекова А.У.
-
A.U. Akynbekova
-
ОСОБЕННОСТИ ЧАГАТАЙСКОЙ ПИСЬМЕННОСТИ (на основе рукописи Молдо Нияза)
-
ЧАГАТАЙ ЖАЗУУСУНУН ӨЗГӨЧӨЛҮКТӨРҮ (Молдо Нияздын кол жазмаларынын негизинде)
-
FEATURES OF CHAGATAI WRITING (based on the manuscript of Moldo Niyaz)
-
В данной статье исследованы особенности чагатайской письменности, применяемые как и в большинстве
тюркских народах Средней Азии, в деловых бумагах, письмах, рукописях дореволюционного периода, на примерах
рукописи известного представителя пищущих акынов XIXXX вв. Молдо Нияза. В итоге отмечены некоторые трудности при чтении рукописи, написанной на чагатайском
языке. Таким образом, сделаны заключения о том, что несмотря на трудности при чтении рукописи и недостатки,
которые не могут раскрыть фонетические особенности
кыргызского языка, чагатайский язык сыграл значительную роль в развитии культуры общества, появлению первоисточников нашей истории, культуры, литературы и
языка нашего времени, возрождению великого наследия великих личностей. По отношению к данному вопросу были
взяты к сведению разные мнения и критические взгляды
ученых.
-
Бул макалада Орто Азиянын көпчүлүк башка түрк
элдериндей эле революцияга чейинки кыргыз жазуучуларынын иш кагаздарында, каттарында, кол жазмаларында
колдонгон чагатай жазуусунун өзгөчөлүктөрү XIX-XX кылымдардагы жазгыч акындардын белгилүү өкүлү Молдо
Нияздын кол жазмаларынын мисалында иликтөөгө алынды. Натыйжада, чагатай жазуусу менен жазылган кол
жазманы окууда келтирилген бир топ кыйынчылыктар
белгиленди. Жыйынтыгында кол жазманы окууда канчалык кыйынчылыктар келтирилсе да, жана кыргыз тилинин фонетикалык өзгөчөлүгүн билдире албаган кемчиликтери болгону менен, чагатай жазуусу улуу инсандарыбыздын улуу мурастарынын жаралышына, азыркы күндөгү
тилибиздин, адабиятыбыздын, маданиятыбыздын, тарыхыбыздын алгачкы булактарынын пайда болушуна, коомдук маданиятыбыздын өсүшүнө белгилүү рол ойногондугу
анык деген корутундулар чыгарылды. Бул маселеге карата
окумуштуулардын ар түрдүү ой пикирлери, сын көз караштары да эске алынды.
-
This article were noted investigates the features of Chagatai writing, used as in most Turkic peoples of Central Asia,
in business papers, letters, manuscripts of the pre-revolutionary period, on the examples of the manuscript of the famous
representative of the writing akyns of moldo niyaz XIX-XX
century. As a result,was written some difficulties at reading the
manuscript of Chagatai language. Thus, it is concluded that
despite the difficulties in reading the manuscript and shortcomings that can not reveal the phonetic features of the Kyrgyz
language, Chagatai language has played a significant role in
the development of culture, the emergence of the primary sources of our history, culture, literature and language of our time,
the revival of the great heritage of great personalities. In relation to this question, were taken different opinions and critical
views of scientists.
-
чагатайский язык, алфавит, винительный, орфография, рукопись, фонетика.
-
чагатай тили, алфавит, табыш, орфография, кол жазма, фонетика.
-
: Chagatai language, alphabet, the determination of the case , spelling, manuscript, phonetics.
-
Акынбекова Айман Усенбаевна, Таласский
государственный университет, г.Талас,
Кыргызская Республика, кандидат
филологических наук, доцент.
-
Акынбекова Айман Усенбаевна, Талас мамлекеттик
университети, Талас шаары, Кыргыз Республикасы, филология илимдеринин кандидаты,
доцент.
-
Ayman Akynbekova, Talas state university, Talas,
Kyrgyz Republic, candidate of philological sciences,
associate professor.
DOI:10.26104/IVK.2019.45.557
Акынбекова А.У. ОСОБЕННОСТИ ЧАГАТАЙСКОЙ ПИСЬМЕННОСТИ (на основе рукописи Молдо Нияза). Известия ВУЗов Кыргызстана. 2019. №. 5. C. 236-239
|
