|
|
-
Матисаева Б.А., Дарбанов Б.Е.
-
Матисаева Б.А., Дарбанов Б.Е.
-
B.A. Matisaeva, B.E. Darbanov
-
МЕТОДИЧЕСКАЯ ОБОСНОВАННОСТЬ ПРИНЦИПА МИНИМИЗАЦИИ В КЫРГЫЗСКО-РУССКОМ ДВУЯЗЫЧНОМ ФРАЗЕОЛОГИЧЕСКОМ СЛОВАРЕ
-
КЫРГЫЗ-ОРУС КОШ ТИЛДҮҮ ФРАЗЕОЛОГИЯЛЫК СӨЗДҮГҮНДӨГҮ МИНИМАЛДАШТЫРУУ ПРИНЦИБИНИН УСУЛДУК НЕГИЗДЕРИ
-
THE METHODICAL VALIDITY OF THE PRINCIPLE OF MINIMIZATION IN KYRGYZ – RUSSIAN BILINGUAL PHRASEOLOGICAL DICTIONARY
-
Cтатья «Методическая обосно¬ванность принципа ми¬нимизации в кыргызско-русском двуязычном фразео¬ло-г謬ческом словаре» ставит вопрос о принципе минимиза-ции, положенном в основу фразеологического двуязычного словаря. Автор под¬черки¬вает, что необходимость созда-ния двуязычного фразеологического словаря обусловлена учебными целями изучения кыргызского и русского языков на разных этапах обучения. Так как практическое владе-ние фразеологией способствует углублению коммуника-ти⬬ных навыков изучающего данные языки, а двуязычный фра¬зеологический словарь ориентирован в основном на пользователя не владеющего, либо слабо владеющего язы-ком, для которого важно усвоить тематико-ситуацион-ную уместность употребления того или иного фразео¬ло-гиз¬ма, равно как и способ его передачи, адекватную се¬ман-ти¬зацию кыргызского или русского фразеологизмов, то возникает необходи¬мость, методическая обусловленность применения принципа минимизациив составлении словаря. Автор провел лексикографический анализ «Тематического кыргызско-русского и русско-кыргызского словаря фра¬зео-ло¬гических единиц» Г.Ж. Жашитовой. Автор делает в-ывод, что анализ фразеологических единиц словаря Жам-ши¬товой, данный в сопоставительном плане, по принципу минимизации, способствует более доступ¬ному и плодо-твор¬ному усвоению неродного языка и является эффек-тив¬ным средством решения практи¬ческих вопросов лекси-ко¬графического описания фра¬зео¬логического материала.
-
«Кыргыз-орус кош тилдүү фразеологиялык сөздүгүн-дөгү минималдаштыруу принцибинин усулдук негиздери» аталышындагы макалада кош тилдүү фразеологиялык сөз¬дүктө минималдаштыруу принциптери жөнүндө масе-ле каралат. Автор орус жана кыргыз тилдерин окутуп үй-рө¬түүдө кош тилдүү фразеологиялык сөздүктөр окутуу-нун түрдүү этаптарында зарыл экендигин белгилейт. Үйрөнүп жаткан тилдеги фразеологизмдерди кепте кол-до¬нуу пикир алышууну тереңдетүүгө өбөлгө түзсө, кош тилдүү фразеологиялык сөздүк негизинен ал тилди өздөш-тү¬рө элек же жакшы өздөштүрө элек кишилер үчүн үй¬рө-түлүп жаткан тилде (орус же кыргыз тилинде) фра¬зео-ло¬гизмдерди туура, орундуу колдонуу, кепте аны туура бере алуу алардын маанилерин туура чечмелөөгө үйрөтөт. Ошондой эле тилдерди окутуп үйрөтүүдө кош тилдүү фразеологиялык сөздүктөрдү түзүүдө минималдаштыруу принцибин колдонуу зарылчылыгы келип чыгат. Автор бул макалада Г.Ж. Жамшитованын “Кыргыз-орус жана орус-кыргыз фразеологиялык бирдиктеринин тематикалык сөз¬дү¬гүнө” лексикографиялык талдоо жүргүзгөн. Автор Г.Жамшитованын фразеологиялык бирдиктеринин сөздү-гүн кыргыз-орус жана орус-кыргыз тилдеринде салыш¬ты-рып талдоо менен үйрөтүлүп жаткан тилдин фразеоло-гия¬лык материалын өздөштүрүүдө сөздүктөрдүн мини-мал¬даштыруу принцибинде түзүлүшү болгон тилди жет-ки¬ликтүү - өздөштүрүүгө өбөлгө болот деген жыйынтык¬ка келет.
-
The article «Methodological validity of the principle of minimization in the Kyrgyz-Russian bilin¬gual phraseological dictionary» deals with the question of the principle of mini-mization formed the basis of the phraseo¬lo¬gi¬cal bilingual dic¬tio-nary. The author emphasizes that the ne¬ces¬sity of creating a bilingual phraseological dictionary is due to the educational objectives of the study of Kyrgyz and Russian languages at dif¬fe-rent stages of teaching. Since the practical possession of phra¬-seology contributes to the deepening of communication skills of those who study these languages, and the bilingual phraseological dictionary is focused mainly on the user who does not speak or has a poor language, for which it is impor-tant to learn the object -situational relevance of the use of a particular phraseological unit, as well as the way it is trans-mitted, adequate semantization of Kyrgyz or Russian phraseo¬lo-gical units, then there is a need, a methodical requirement of the application of the minimization principle in creating the dictionary. The author conducted a lexicographic analysis of the «Thematic Kyrgyz-Russian and Russian-Kyrgyz Dictionary of Phraseological Units» by G.Zh. Zhashitova. The author con¬clu-des that the analysis of the phraseological units of Zham¬shi-tova’s dictionary, given in comparative terms, accor¬ding to the principle of minimization, contributes to a more accessible and fruitful assimilation of a non-native language and is an effec¬tive means of solving practical issues of the lexicographic des¬crip-tion of phraseological material.
-
безэквивалентные фразеоло¬гизмы, двуязычие, лексикографический анализ, принцип миними¬за¬ции, семантическая доминанта, тематико-ситуационная умест¬ность, фразеологические соответ¬ствия, частичные эквиваленты.
-
эквивалентсиз фразеологизмдер, кош тилдүүлүк, лексикографиялык анализ, минималдаштыруу принциби, семантикалык доминант, тематика, кырдаал¬дык, ыңгайлуулук, фразеологиялык шайкештик, жарым-жар-тылай эквивалент.
-
: non-equivalent phraseological units, bilin¬gua¬lism, lexicographic analysis, minimization prin¬ciple, sema¬ntic dominant, thematic and object-situational appropriate¬ness, phraseological correspondences, partial equivalents.
-
Матисаева Б.А., Ошский гуманитарно-
педагогический институт, г.Ош, Кыргызская
Республика, старший преподаватель.
Дарбанов Б.Е., Жалал-Абадский государственный
университет, г.Жалал-Абад, Кыргызская
Республика, доктор филологических наук,
профессор
-
Матисаева Б.А., Ош гуманитардык-педагогикалык
институту, Ош шаары, Кыргыз Республикасы, ага
окутуучу.
Дарбанов Б.Е., Жалал-Абад мамлекеттик
университети, Жалал-Абад шаары, Кыргыз
Республикасы, филология илимдеринин доктору,
профессор.
-
B. Matisaeva, Osh humanitarian pedagogical Institute,
Osh, Kyrgyz Republic, pedagogical college, senior
lecturer.
B. Darbanov, Zhalal-Abad state University, Zhalal-
Abad, Kyrgyz Republic, doctor of philological
sciences, Professor.
Матисаева Б.А., Дарбанов Б.Е. МЕТОДИЧЕСКАЯ ОБОСНОВАННОСТЬ ПРИНЦИПА МИНИМИЗАЦИИ В КЫРГЫЗСКО-РУССКОМ ДВУЯЗЫЧНОМ ФРАЗЕОЛОГИЧЕСКОМ СЛОВАРЕ. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2019. №. 3. C. 152-156
|
