|
|
-
Көлбаева М., Гөкхан Усал
-
Көлбаева М., Гөкхан Усал
-
M. Kolbaeva, Gokhan Usal
-
ОБЩЕЕ И ОТЛИЧИЕ В КЫРГЫЗСКО-АЛТАЙСКИХ ДЕТСКИХ ПЕСНЯХ
-
КЫРГЫЗ-АЛТАЙ БАЛДАР ЫРЛАРЫНДАГЫ ОКШОШТУКТАР ЖАНА АЙЫРМАЧЫЛЫКТАР
-
GENERAL AND DIFFERENCE IN KYRGYZ-ALTAI CHILDREN'S SONGS
-
В данной статье проанализированы факторы сбли-же¬ния кыргызско-алтайского народа, а также общие лич-ностные свойства в детском фольклоре. Сопоставлены каабайские кожанские песни с колыбельными песнями кыр¬гы¬зов. В статье повествуется о родстве кыргызов и ал¬тай¬ских народов через фольклор детского жанра. Это подтверждается несколькими фактами. Во-первых, этно-ним “кыргыз” широко распространен среди алтайцев, ха-ка¬сов, тувинцев, шорцев и др.; во-вторых, в этническом сос¬¬таве кыргызов и народов Алтая встречаются названия родов и племен, таких как: кыргыз, кыпчак, тоолос (доо¬лос), тогуз, татар, азык, тордош, мундуз; в-третьих, в эп謬ческих наследиях, в частности в эпосе “Манас” го¬во¬ри¬ться, что, Манас родился в Алтае; в классификации тюрк¬ских языков кыргызский и алтайский языки входят в одну языковую группу. Ещё один факт о родстве кыргызов и ал¬тай¬цев – сходство жанров в устном народном творчестве. Особенно можно проследить явное сходство в повествова¬нии, внутреннем содержании и использовании алтайских песен каабай кожан и кыргызских колыбельных песен. А также, очень много сравнительных сходств в воспи¬та¬тельно-образовательном жанре, например, в загадках, ско¬ро-говорках, благословениях и другие.
-
Макалада кыргыз-алтай элдерин бир тууган жакын эл¬дерден экендиги балдар фольклорунун жанрлары аркылуу талданат. Кыргыз алтай элдерди түбү бир биртууган элдерден экендигин бир нече фактылардын негизинде бел-ги¬ленет. Биринчиден, бул “кыргыз” деген этнонимдин тува, хакас, алтай, шор ж.б. элдерде тарагандыгы менен; экинчиден, кыргыз, алтай элдеринин этникалык курамында кыргыз, кыпчак, төөлөс (дөөлөс), тогуз, татар, азык, төр¬дөш, мундуз деген атоолордун кезигишинен; үчүнчүдөн, эпи¬калык мурастардагы маалыматтардан (“Манас” эпо¬сун¬да Манастын алтайда туулушу, түрк тилдеринин клас¬си¬фикациясында кыргыз-алтай тилдери бир тилдик топко кириши ж.б. Кыргыз-алтай элдеринин жакындыгын белги¬леп турган дагы бир факты – элдин оозеки чыгар¬мачы¬лык¬тагы жанрлардын окшоштугунан көрүнөт. Өзгөчө ал¬тай¬лык¬тардын каабай кожан ырлары менен кыр¬гыздардын бешик ырларынын айтылышы, мазмуну, ат¬ка¬рылышы, ич¬ки бөлүштүрүлүшү жагынан аябай окшош экендигин кө¬рүү¬гө болот. Ошондой эле таалим-тарбиялык, баланын дүй¬нө таанымын кеӊейтүүчүлүк максатта айтылган та¬быш-мак, жаӊылмач, бата, алкыш ж.б. жанр¬лардын ай¬ты-лышында да жалпылыктар мол экенди салыш¬тырма ык-мада иликтенет.
-
In this article is analyzed the factors of rapprochement of the Kyrgyz-Altai people, as well as the General personal cha-rac¬teristics in children's folklore. Mapped Pesnyary cogens lullaby songs of the Kyrgyz people. The article tells about the kinship of the Kyrgyz and Altai peoples through the children folklore genre. This is confirmed by several facts. Firstly, the ethnonym “Kyrgyz” is widespread among Altai, Khakass, Tuvi-nians, Shors, and others; secondly, the ethnic composition of the Kyrgyz people and the peoples of Altai includes the names of clans and tribes, such as: Kyrgyz, Kypchak, Toolos (doolos), Toguz, Tatars, Azyk, Tordosh, Munduz; thirdly, in the epic heritage, in particular in the epic “Manas” it is said that, Manas was born in Altai. In the classification of Turkic languages, Kyrgyz and Altai languages are included into the same language group. Another fact about the kinship of the Kyrgyz and Altai people is the similarity of genres in folklore. It is especially pos¬sible to trace a clear similarity in the narrative, internal content and use of Altai Kaabai Kojan’s songs and Kyrgyz lullabies. And also, a lot of comparative similarities in the educational genre, for example, in riddles, tongue twisters, blessings, etc.
-
колыбельные песни, фольклор, ал¬тай, кыргыз, традиции и обычаи, общее, отличие.
-
бешик ырлары, фольклор, алтай, кыр¬гыз, каада-салт, окшоштук, айырмачылык.
-
lullabies songs, folklore, Altai, Kyrgyz, tra¬di¬tions and customs, common, difference.
-
Көлбаева Мээрим , Национальная академия наук
Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргызская
Республика, доктор филологических наук,
доцент.
Гөкхан Усал, Кыргызско-Турецкий университет
«Манас», г.Бишкек, Кыргызская Республика,
преподаватель.
-
Көлбаева Мээрим, Кыргыз Республикасынын
Улуттук илимдер академиясы, Бишкек шаары,
Кыргыз Республикасы, филология илимдеринин
доктору, доцент.
Гөкхан Усал, Кыргыз-түрк «Манас» университети,
Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, окутуучу.
-
Meerim Kolbaeva, National Academy of Sciences of the
Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, doctor
of philological science, associate professor.
Gokhan Usal, Kyrgyz-Turkish University «Manas»,
Bishkek, Kyrgyz Republic, lecturer.
Көлбаева М., Гөкхан Усал ОБЩЕЕ И ОТЛИЧИЕ В КЫРГЫЗСКО-АЛТАЙСКИХ ДЕТСКИХ ПЕСНЯХ. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2019. №. 9. C. 157-159
|
