|
|
-
Дерья Идикурт
-
Дерья Идикурт
-
Derya İdikurt
-
БОРЬБА В ПЕРИОД ПРАВЛЕНИЯ АХМЕДА III
-
АХМЕД III НҮН УБАГЫНДАГЫ КҮРӨШ
-
WRESTLING IN THE TERM OF III. AHMED
-
Борьба одна из древнейших спортивных игр народа древних тюрок. Как и в любом спорте, борьба имеет свой исторический процесс развития. Выбранная тема написан¬на на основе записанных в записных книжках архива двор¬цового музея Топкапы, относящихся к периоду Ахмеда III, и Сурнемалера (Sûrnâmeler), написанной в то время. Вехби, Интизами и Хафиза Мехмед Эфенди являются одними из пер¬вых, написанных в период Ахмеда III и содержат ин¬фор¬мацию по темt. В упомянутом выше эпизоде, который мы рассмотрели, мы обнаружили, что борьба проводилась че¬рез равные промежутки времени во время праздника. В заключение Вехби, Интизами и Хафиз Мехмед Эфенди были включены краткие описания по этому вопросу. В тех сурна¬мех, d которых авторы анонимны, были указаны только мес¬та и даты, когда была проведена борь¬ба. Архивные кни¬ги, содержащие информацию о борьбе за мир для Ахмеда III, включают в себя такие детали, как место, где была про¬ведена борьба, дата, сумма присуж¬денных денег и име¬на борцов. В этом контексте, когда мы оцениваем всю эту информацию, мы пытались раскрыть важность борьбы, которая является неотъемлемой час¬тью праздников биниш-и хумайун (biniş-i hümâyûn) и дворцовых праздников, в жизни Османского дворца.
-
Күрөш түрктөрдүн эң эски оюндарынын бири болуп эсеп¬телинет. Ошондой эле күрөш ар бир спорттун түрү боюнча, анын өзүнүн өнүгүү тарыхы бар. Бул изилдөөдө бул өзгөчөлүктөрдү эске алуу менен күрөш боюнча жалпы маалымат берүүгө аракет кылдык. Тема Ахмед 3тун мез-ги¬лине тиешелүү Топкапы сарайынын музей архив дептер-леринде жазылган документтер жана ошол мезгил¬де жа-зыл¬ган сүрнаамелерди анализдөө менен чектелген. Ахмед 3тун мезгилинде жазылган бул темага түздөн-түз тие-ше¬лүү маалыматтарды камтыган сүрнаамелердин алдыңкы катарына Вехби, Интизами жана Хафиз Мехмед Эфен¬ди¬нин сүрнаамелерин киргизүү¬гө болот. Изилдөөбүз-дө атал¬ган сүрнаамелерден күрөштүн майрамдары болгон учур¬лар¬да бир топ убакытка чейин ойнолгондугу анык-талды. Вех¬би, Интизами жана Хафиз Мехмед Эфендинин сүр¬наа¬м嬬ле¬ринде темага байланыштуу кыскача баяндоо-лор орун ал¬ган. Автору аноним сүрнаамелерде күрөштүн ойнолгон же¬ри жана убакыт-мөөнөтү берилген. Ахмед 3тун уюш¬ту¬¬рул¬ган күрөштөргө тиешелүү архив дептер-лерден кү¬рөш¬¬түн ойнолгон жери, убакыты, байгеге сайыл-ган акча¬нын суммасы, жана балбандардын ысымдары сыяктуу маа¬лы¬мат¬тарды алууга болот. Бул багытта бардык маа¬лы¬мат¬тарды анализдегенде биниш-и хумайун (biniş-i hümâyûn) жана ак сарайдын майрамдарында сөзсүз ой¬нол¬гон күрөш Осмоналы сарайынын жашоосунда да зор маа¬ниге ээ бол¬го¬нун көрсөтүүгө аракет кылдык.
-
Wrestling is one of the oldest known sport of Turks. As in every sport, wrestling has its own historical development pro-cess. But we limited our search with the choosen topic which was belonged to term of III. Ahmed, registered the documents of Topkapı Palace Museum and also sûrnâmes written in this term. Some of most notable sûrnâmes are Vehbi, Intizami, Hafız Mehmed Efendi’s Sûrnâmes which were about this topic and also written in the term of III. Ahmed. We identified in our in¬ves-tigated sûrnâmes that wrestling was displayed on a regular basis during the festivals. Short descriptions related to the topic were included in Sûrnâme of Vehbi, Intizami, Hafız Mehmed Efendi. In sûrnâmes with unknown author, only the wrestling area and date were indicaded. Archive documents, which was named Huzur Güreşleri organized for III. Ahmed, has the detai¬led information of wrestling area, data, prizes and the names of the wrestlers. In this sense when we take all the information into account, we tried to reveal how important the wrestling, which was a must for Biniş-i hümayun and festivals of the palace, is in the life of Ottoman palace.
-
Турки, Ахмед III, борьба, борец, управление, игры, праздники.
-
Түрктөр, Ахмед III, күрөш, күрөшчү, башкаруу, оюндар, майрамдар.
-
Turki, III. Ahmed, wrestling, wrestler, go¬ver¬nance, games, holidays.
-
Дерья Идикурт, Кыргызско-Турецкий университет
«Манас», г.Бишкек, Кыргызская Республика,
аспирант.
-
Дерья Идикурт, Кыргыз-Түрк «Манас»
университети, Бишкек шаары, Кыргыз
Республикасы, аспирант.
-
Derya İdikurt, Kyrgyz-Turkish University «Manas»,
Bishkek, Kyrgyz Republic, post-graduate student.
Дерья Идикурт БОРЬБА В ПЕРИОД ПРАВЛЕНИЯ АХМЕДА III. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2019. №. 9. C. 84-94
|
