New issue

2023, №: 3

More

Известия ВУЗов Кыргызстана

Paper
Authors
  1. Сатыбалдиева К.К.
  2. Сатыбалдиева К.К.
  3. K.K. Satybaldieva
Title
  1. СОВЕСТЬ И СПРАВЕДЛИВОСТЬ КАК ПЕРВОНАЧАЛЬНЫЕ ЭЛЕМЕНТЫ МОРАЛЬНОГО СОЗНАНИЯ ТОКТОГУЛА САТЫЛГАНОВА
  2. ТОКТОГУЛ САТЫЛГАНОВДУН МОРАЛДЫК АҢ-СЕЗИМИНИН АЛГАЧКЫ ЭЛЕМЕНТТЕРИ – АБИЙИР ЖАНА АДИЛЕТТҮҮЛҮК
  3. CONSCIENCE AND JUSTICE AS THE INITIAL ELEMENTS OF TOKTOGUL SATYLGANOV`S MORAL CONSCIOUSNESS
Abstract
  1. Статья посвящена к выявлению этических взгля¬дов в творчестве Токтогула, проведено краткое ос¬мыс¬¬ление об особенности развития этики и миро¬воз¬зре¬ния кыргызского народа. Певец в народе воспри¬ни¬маясь как прогрессивный мыслитель, известная лич¬ность духовной культуры, светлый образ свободы, а так¬же, особенно оцениваются его философские мысли о человечности, нравственности. Проведен обзор на об¬разцовые, светлые и ценностные взгляды Токтогула как, правильное поведение в обществе, почет и ува¬же¬ние к старшим, почтение молодых, любовь к роди¬не, межнациональное согласие. Певец в своих произ¬веде¬ниях особое внимание обращает на проблемы совес¬ти и справедливости. Этические категории “Совесть” и “Спра¬ведливость” рассмотривается как первоначаль¬ные элементы морального сознания и на основе данных эти¬ческих категорий проведен анализ стихов “Уйчу¬лук-Эшен”, “Эшен-Калпа”, “Пять кабанов” мыслите¬ля-поэта.
  2. Макала Токтогулдун ырларындагы этикалык көз караштарды аныктоого арналып, этиканын жана кыр¬гыз элинин дүйнө таанымынын өнүгүү өзгөчөлүгүнө кыска ой-жүгүртүлүлдү. Ырчы кыргыз элинде прогрес¬сивдүү ойчул, руханий маданияттын белгилүү инсаны, азаттыктын жаркын элеси катары кабыл алуу менен бирге, анын адамгерчилик, адеп-ахлак туурасындагы даанышмандык ой-толгоолору өзгөчө бааланат. Ток¬тгул коомдогу туура жүрүм-турум, улууга урмат-сый, кичүүгө болгон ызаат, мекенге болгон сүйүү, улут аралык ынтымак сыяктуу, үлгү катарындагы асыл-ойлору, баалуулуктары чагылдырылган ырларына сереп салынды. Акын өзүнүн чыгармачылыгында абийирдүү¬лүк жана адилеттүүлүк маселелерине көп көңүл бур¬ган. “Абийир” жана “Адилеттүүлүк” этикалык ка¬те¬гориялары, ойчул-акындын алгачкы моралдык аң-сези¬ми¬нин элементтери катары каралып, анын неги¬зинде ойчул-акындын ырларында “Үйчүлүк эшен”, “Эшен калпа”, жана “Беш каманда” талдоо жүргү¬зүлдү.
  3. The article is devoted to the identification of ethical views in Toktogul`s work, a brief reflection on the pe¬cu¬li¬a¬ri¬ties of the development of ethics and worldview of the Kyrgyz people. The singer is perceived by the people as a progressive thinker, a well-known personality of spiritual culture, a bright image of freedom, his thoughts such as hu¬ma¬nity, morality are also evaluated. A review of the exem¬plary, bright and valuable views of Toktogul as the cor¬rect behavior in society, honor, and respect for elders, esteem for the young, love for the Motherland, interethnic harmony. The singer in his works pays special attention to the prob¬lems of conscience and justice. The ethical category of “Con¬science” and “Justice” is regarded as the initial ele¬ments of the moral consciousness and on the basis of ethical categories the analysis of the poems “Uychuluk-Eshen”, “Eshen-Kalpa” and “Five boars” of the thinker-poet.
Keywords
  1. этика, мышление, совесть, спра¬ведливость, стыд, нравственность, истина.
  2. этика, ой-жүгүртүү, абийир, ади¬леттүүлүк, уят, адеп-ахлак, акыйкат.
  3. ethics, thinking, conscience, justice, sha¬me, morality, truth.
Authors info
  1. Сатыбалдиева Каныкей Качкынбековна, Бишкекский гуманитарный университет имени К.Карасаева, г.Бишкек, Кыргызская Республика, Кыргызско-Китайский факультет, кафедра Философии, преподаватель.
  2. Сатыбалдиевдин Каныкей Качкынбековна, К.Карасаев атындагы Бишкек гуманитардык университети, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, Кыргыз-Китай факультети, Философия кафедрасы, окутуучу.
  3. Kanykey Satybaldieva, Bishkek humanitarian university by name of K.Karasaev, Bishkek, Kyrgyz Republic, Kyrgyz-Chinese faculty, Department of Philosophy, lecturer.
Pdf
DOI
  • None
  • Citing
  • Сатыбалдиева К.К. СОВЕСТЬ И СПРАВЕДЛИВОСТЬ КАК ПЕРВОНАЧАЛЬНЫЕ ЭЛЕМЕНТЫ МОРАЛЬНОГО СОЗНАНИЯ ТОКТОГУЛА САТЫЛГАНОВА. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2018. №. 7. C. 112-115