|
|
-
Зулпукаров К.З., Тургунбаева С.Ж.
-
Зулпукаров К.З., Тургунбаева С.Ж.
-
K.Z. Zulpukarov, S.Zh. Turgunbaeva
-
КОГНИТИВДИК-СИНТАКСИСТИК ПАРАЛЛЕЛИЗМДИН ТИЛ АРАЛЫК МҮНӨЗДӨ БОЛУШУ ЖӨНҮНДӨ
-
О МЕЖЪЯЗЫКОВОМ ХАРАКТЕРЕ КОГНИТИВНО-СИНТАКСИЧЕСКОГО ПАРАЛЛЕЛИЗМА
-
ON THE INTERLANGUAGE CHARACTER OF COGNITIVE-SYNTACTIC PARALLAXISM
-
Целью статьи является когнитивно-лингвисти¬че-ское описание некоторых типов паремий и их пропо¬зиций. Пропозицией называется обобщенный смысл, содер¬жа-щий¬ся в идиомах, пословицах, поговорках, приметах и дру-гих афористических средствах языка и отражающий зна-ния и представления этноса о мире. Минимальную струк-туру пропозиции образует модель С + П, которая сос¬то-ит из субъекта и предиката и часто распростра¬няется, предполагая включения в свой состав объекта. В статье демонстрируются роль и место логико-синтак¬сических ак¬тантов в функционально-семантической структуре пр嬬цедентных образных выражений языка, описываются основные типы констант и переменных в параллельных когнитивно-синтаксических образованиях в языках различ¬ных типов. На конкретном материале характеризуются межъязыковые и межнациональные трансформы продук¬тив¬но встречающихся в афоризмах нескольких коли¬чест¬вен¬ных пропозиций.
-
Макаланын максаты паремиялардын жана алардагы пропозициялардын айрым түрлөрүн когнитивдик-лингвис-т謬калык алкакта сыпаттоо болуп саналат. Пропозиция деп идиомаларда, макалдарда, лакаптарда, белгилерде жана башка тилдик афористикалык каражаттарда кам-тылган жана этностун дүйнө тууралуу билимдерин жана көз караштарын чагылдырган жалпылоочу пикирди айты-шат. Пропозициянын минималдык түзүмүн субъект менен предикаттан турган, өз курамына демейде объект-ти кийирип кеңейе алган С + П модели жаратат. Макалада түр¬күн типтеги тилдердеги прецеденттик учкул сөздөр¬дүн функционалдык-семантикалык түзүлү-шүн¬дөгү син¬так¬систик актанттардын ролу, орду көрсө-түлөт жана параллелдүү когнитивдик-синтаксистик түзүмдөрдөгү конс¬танталык жана өзгөрүлмө көрсөткүч¬төрдүн негизги түрлөрү сыпатталат. Конкреттүү мисалдар аркылуу афо¬ризмдерде үнөмдүү жолугуучу бир нече сандык көр¬сөт¬¬күчтүү пропозициялардын тил аралык жана улут ара¬лык трансформалары мүнөздөмөгө алынат.
-
The purpose of the article is a cognitive-linguistic de¬scrip-tion of some types of paremias and their propositions. A proposition is a generalized meaning contained in idioms, pro-verbs, sayings, signs and other aphoristic means of language and reflecting the knowledge and ideas of the ethnos about the world. The minimum structure of the proposition is the C + P model, which consists of a subject and a predicate, and often extends, assuming the inclusion of an object in its composition. The article demonstrates the role and place of logical-syntactic actors in the functional semantic structure of precedent figu¬ra-tive language expressions, describes the main types of cons¬tants and variables in parallel cognitive-syntactic formations in languages of various types. On a specific material, interlan-guage and interethnic transformations of several quantitative propositions that are productive in the aphorisms are charac¬te-ri¬zed
-
когнитивный синтаксис, посло¬вочная формула, пропозиция, когнитема, субъект, объект, предикат.
-
когнитивдик синтаксис, макал фор¬му¬ласы, пропозиция, когнитема, субъект, объект, преди¬кат.
-
cognitive syntax, sentence formula, propo¬si¬tion, kognite, subject, object, predicate
-
Зулпукаров Капар Зулпукарович, Ошский государственный университет, г.Ош, Кыргызская Республика, доктор филологических наук, профессор.
Тургунбаева Сейил Жеңишбековна, Ошский государственный университет, г.Ош, Кыргызская Республика.
-
Зулпукаров Капар Зулпукарович, Ош мамлекеттик университет, Ош шаары, Кыргыз Республикасы, филология илиммдеринин доктору, профессор.
Тургунбаева Сейил Жеңишбековна, Ош мамлекеттик университет, Ош шаары, Кыргыз Республикасы.
-
Kapar Zulpukarov, Osh state university, Osh, Kyrgyz Republic, doctor of philological sciences, professor.
Seyil Turgunbaeva, Osh state university, Osh, Kyrgyz Republic.
Зулпукаров К.З., Тургунбаева С.Ж. КОГНИТИВДИК-СИНТАКСИСТИК ПАРАЛЛЕЛИЗМДИН ТИЛ АРАЛЫК МҮНӨЗДӨ БОЛУШУ ЖӨНҮНДӨ. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2018. №. 3. C. 150-152
|
