New issue

2024, №: 1

More

Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана

Paper
Authors
  1. Сулайманкулова Ж.К., Бактыкалый кызы Г.
  2. Сулайманкулова Ж.К., Бактыкалый кызы Г.
  3. Zh. Sulaimankulova, Baktykalyi kyzy G.
Title
  1. ПЕДАГОГИЧЕСКИЕ И МЕТОДИЧЕСКИЕ ОСНОВЫ ВОСПИТАНИЯ ГРАЖДАНСТВЕННОСТИ МОЛОДЕЖИ ЧЕРЕЗ ЭПОС «МАНАС»
  2. «МАНАС» ЭПОСУ АРКЫЛУУ ЖАШТАРДЫ АТУУЛДУККА ТАРБИЯЛООНУН ПЕДАГОГИКАЛЫК ЖАНА МЕТОДИКАЛЫК НЕГИЗДЕРИ
  3. PEDAGOGICAL AND METHODOLOGICAL FOUNDATIONS OF CIVIC EDUCATION OF YOUTH THROUGH THE EPIC «MANAS»
Abstract
  1. В основном кыргызы знают Манаса как человека, основавшего жизнь кыргызского народа, состоящего из всех добродетелей, принадлежащих только людям. О его щедрости, несравненной доброте, обаянии, равном луне и солнцу, благородстве по сравнению с золотом и серебром, великом героизме будет написано в статье. Авторы подчеркивают, что подобные сравнения характерны для Манаса среди всех персонажей кыргызского эпоса. Поскольку «Манас» представляет собой эпическое произведение, не имеющее аналогов в мире, высокие качества героев в нем, главным героем которого является Манас, оказывают наибольшее влияние на формирование человека как личности. Это часто пробуждает чувство гражданственности и воспитывает патриотизм. По нашему мнению, слово «Манас» – это не только имя, данное человеку, но в древности его следует воспринимать как синтез великих, сакральных ценностей человека, как нравственную категорию. В произведении написано, что двухслойные тайные понятия в эпосе: «Имя Манас, субстанция Манас, он и сам Манас, слова его Манас», и написано в произведении, что такие предположения и транзакции мотивированы.
  2. Негизинен, кыргыз эли Манасты кыргыз элинин жашоосун түптөгөн, адамдарга гана тиешелүү болгон бардык касиеттүү сапаттардан турган адам катары билишет. Анын айкөлдүгү, теңдешсиз мээримдүүлүгү, ай менен күнгө тең келген сүйкүмдүүлүгү, алтын менен күмүшкө салыштырылган асылдыгы, алп баатырлыгы жөнүндө макалада жазылат. Мындай салыштыруулар кыргыз эпосторунун бардык каармандарынын ичинен Манаска гана мүнөздүү экендигин авторлор баса белгилеп кетишкен. Баамыбызда «Манас» деген сөз тек адамга коюлуучу ысым гана эмес, байыркы мезгилдерде адамдын улуу, ыйык нарк дөөлөттөрүнүн синтези, адеп-ахлактык категория катары кабылданып келген болуу керек деген ойлор кетет. Манас дүйнөдө теңдешсиз эпикалык чыгарма болгондуктан, андагы Манас баш болгон каармандардын бийик сапаттары адамдын инсан болуп калыптанышына эң чоң таасир берет. Көбүнчө атуулдук сезимдерди ойготуп, патриоттуулукка тарбиялайт. Эпостогу: «Аты да Манас турбайбы, заты да Манас турбайбы, өзү да Манас турбайбы, сөзү да Манас турбайбы», - деген кош кабат купуя түшүнүктөр да ушундай божомол, бүтүм чыгарууга түрткү берет деп жазылат эмгекте.
  3. Basically, Kyrgyz people know Manas as the man who founded the life of the Kyrgyz people, consisting of all the virtues that belong only to people. His generosity, incomparable kindness, charm equal to the moon and the sun, nobility compared to gold and silver, great heroism will be written in the article. The authors emphasize that such comparisons are typical for Manas among all the characters of the Kyrgyz epic. In our opinion, the word “Manas” is not only a name given to a person, but in ancient times it should be perceived as a synthesis of great, sacred human values, as a moral category. It is written in the work that the twolayered secret concepts in the epic are: “The name is not Manas, the substance is not Manas, I am not Manas, the words are not Manas,” and it is written in the work that such assumptions and transactions are motivated.
Keywords
  1. люди, человечество, жизнь, вселенная, атрибут, система, драгоценная, добродушный, герой, эпос.
  2. эл, адамзат, жашоо, аалам, касиет, тутум, асыл зат, мээримдүү, баатыр, эпос.
  3. people, humanity, life, universe, property, system, precious substance, loving, hero, epic.
Authors info
  1. Сулайманкулова Жамила Калыбаевна, Кыргызскй экономический университет им.М.Рыскулбекова, г.Бишкек, Кыргызская Республика, кандидат педагогических наук, доцент. Бактыкалый кызы Гүлжайнар, Международный университет Ала-Тоо, г.Бишкек, Кыргызская Республика, преподаватель.
  2. Сулайманкулова Жамила Калыбаевна, М.Рыскулбеков атындагы Кыргыз экономикалык университети, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, педагогика илимдеринин кандидаты, доцент. Бактыкалый кызы Гүлжайнар, Ала-Тоо Эл аралык университети, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, окутуучу.
  3. Zhamila Sulaimankulova, Kyrgyz University of Economics named after M. Ryskulbekov, Bishkek, Kyrgyz Republic, candidate of pedagogical sciences, associate professor. Baktykalyi kyzy Gulzhayinar, Ala-Too International University, Bishkek, Kyrgyz Republic, lecturer.
Pdf
DOI
  • 10.26104/NNTIK.2023.34.87.064
  • Citing
  • Сулайманкулова Ж.К., Бактыкалый кызы Г. ПЕДАГОГИЧЕСКИЕ И МЕТОДИЧЕСКИЕ ОСНОВЫ ВОСПИТАНИЯ ГРАЖДАНСТВЕННОСТИ МОЛОДЕЖИ ЧЕРЕЗ ЭПОС «МАНАС». Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2023. №. 7. C. 305-308