Научный журнал Кыргызстана

Шакиев Ж.Т., Куканова А.К.
Шакиев Ж.Т., Куканова А.К.
Zh. Shakiev, A. Kukanova

ЭПИДЕМИОЛОГИЯ РАКА ШЕЙКИ МАТКИ И РОЛЬ ВИРУСА ПАПИЛЛОМЫ ЧЕЛОВЕКА (ВПЧ) В ЕГО РАЗВИТИИ (обзор литературы)
ЖАТЫН МОЮНЧАСЫНЫН РАК ООРУСУНУН ЭПИДЕМИОЛОГИЯСЫ ЖАНА АНЫН ӨНҮГҮШҮНДӨ АДАМДЫН ПАПИЛЛОМАВИРУСУНУН (АПВ) РОЛУ (адабиятка сереп)
EPIDEMIOLOGY OF CERVICAL CANCER AND THE ROLE OF HUMAN PAPILLOMAVIRUS (HPV) IN ITS DEVELOPMENT (literature review)

Рак шейки матки по праву является одним из глобальных проблем для женского населения, занимая четвертое место в структуре смертности от онкологических заболеваний, и так же четвертое место среди наиболее распространённых раковых болезней для женского пола во всем мире. Данная статья поможет рассмотреть основные проблемы высокой смертности и распространённости в мире путем литературного обзора статей в основе которых произведены систематический скрининг статьей в PUBMED, Cochrane, Elibrary. Особое внимание было обращено автором на эпидемиологию рака шейки матки в мире в странах высоким и низким уровнем социальной жизни. Спектр географической распространённости рака шейки матки очень вариабельна и охватывает все страны во всех континентах земли. Но есть ряд стран с наиболее высокими показателями, где важную роль играют факторы как: доступность к ранним скрининговым тестам, средние показатели уровни жизни, религиозные и традиционные аспекты этих стран в отношения ранней половой жизни. В публикации затрагивается тема о существенной подавляющей роли онкогенных типов вируса папилломы человека в развитии интроэпителиальной карциномы шейки матки, по поводу чего ВОЗ выдвинула концепцию борьбы и полной ликвидации, методами раннего скрининга рака шейки матки и ранней вакцинации от ВПЧ женской популяции с 2020 года.
Жатын моюнчасынын рагы аялдардын глобалдык көйгөйлөрүнүн бири болуп саналат, рактан өлүмдүн структурасында төртүнчү орунду ээлейт, ошондой эле дүйнө жүзү боюнча аялдар арасында кеңири таралган рак оорусу боюнча төртүнчү орунда турат. Бул макала PUBMED, Cochrane, Elibraryдеги макалаларды системалуу скринингдин негизинде макалаларга адабияттарды карап чыгуу аркылуу дүйнөдө жогорку өлүмдүн жана таралышынын негизги көйгөйлөрүн карап чыгууга жардам берет. Айрыкча автор дүйнөдөгү социалдык жашоо деңгээли жогору жана төмөн болгон өлкөлөрдө жатын моюнчасынын рак оорусунун эпидемиологиясына өзгөчө көңүл бурган. Жатын моюнчасынын рагынын географиялык таралышынын спектри өтө өзгөрүлмө жана жер шарынын бардык континенттериндеги бардык өлкөлөрдү камтыйт. Бирок эң жогорку көрсөткүчкө ээ болгон бир катар өлкөлөр бар, аларда эрте скрининг тесттерине жетүү, орточо жашоо деңгээли, эрте сексуалдык жашоого карата бул өлкөлөрдүн диний жана салттуу аспектилери маанилүү роль ойнойт. Басылмада адам папилломавирусунун онкогендик түрлөрүнүн жатын моюнчасынын интраэпителиалдык ракынын өнүгүшүндөгү маанилүү басымдуу ролу темасына арналган, бул тууралуу ДСУ контролдоо жана толук жоюу концепциясын, 2020-жылдан бери аялдардын санын жатын моюнчасынын рагын эрте скрининг жана HPVге каршы эрте эмдөө ыкмаларын сунуштаган.
Cervical cancer is rightfully one of the global problems for the female population, ranking fourth in the structure of mortality from cancer, and also fourth among the most common cancers for the female sex worldwide. This article will help to review the main problems of high mortality and prevalence in the world through a literature review of articles, based on systematic screening of articles in PUBMED, Cochrane, Elibrary. Particular attention was paid by the author to the epidemiology of cervical cancer worldwide in countries with high and low levels of social life. The range of geographic prevalence of cervical cancer is very variable and covers all countries in all continents of the earth. But there are some countries with the highest rates where factors such as access to early screening tests, average quality of life, and religious and traditional aspects of early sexuality in these countries play an important role. The publication touches upon the significant suppressive role of oncogenic types of human papillomavirus in the development of cervical intraepithelial carcinoma, about which WHO has put forward the concept of fighting and complete elimination, by methods of early cervical cancer screening and early vaccination against HPV in the female population since 2020.

рак, шейка матки, вирусы, папиллома человека, заболеваемость, скрининг, лечение.
рак, жатын моюнчасы, вирустар, адамдын папилломасы, оору, скрининг, дарылоо.
cancer, cervix, viruses, human papilloma, morbidity, screening, treatment.

Шакиев Жанчар Талантбекович, Азиатский медицинский институт им. С.Тентишева, г.Кант, Кыргызская Республика, преподаватель. Куканова Алтынай Кубатбековна, Азиатский медицинский институт им. С.Тентишева, г.Кант, Кыргызская Республика, преподаватель.
Шакиев Жанчар Талантбекович, C.Тентишев атындагы Азия медициналык институту, Кант шаары, Кыргыз Республикасы, окутуучу. Куканова Алтынай Кубатбековна, C.Тентишев атындагы Азия медициналык институту, Кант шаары, Кыргыз Республикасы, окутуучу.
Zhanchar Shakiev, Asian Medical Institute named after S.Tentishev, Kant, Kyrgyz Republic, lecturer. Altynay Kukanova, Asian Medical Institute named after S.Tentishev, Kant, Kyrgyz Republic, lecturer.

Download

10.26104/NNTIK.2023.88.55.033

New issue

2023, №: 5

Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана

Journals

Contacts