New issue

2023, №: 6

More

Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана

Paper
Authors
  1. Эмилбекова Ж.Э., Мамбеталиева А.А.
  2. Эмилбекова Ж.Э., Мамбеталиева А.А.
  3. J.E. Emilbekova, A.A. Mambetalieva
Title
  1. СОВРЕМЕННОЕ СОСТОЯНИЕ АКОНИТОВ КЫРГЫЗСТАНА
  2. КАРА БАРПЫ ӨСҮМДҮКТӨРҮНҮН АЗЫРКЫ КЕЗДЕГИ АБАЛЫ
  3. THE MODERN CONDITION OF ACONITE IN KYRGYZSTAN
Abstract
  1. В статье проведен анализ информациям из научных литератур, направленные видам аконита. Рассмотрены область расспространения аконитов и их условия произрастания. Особое внимание было уделено видовому разнообразию и лекарственным свойствам аконитов. В кыргызской Республике народной медицине клубни настаивают на кумысе, воде или в измельчённом виде клубни добавляют в горячий мясной бульон и используют для лечения туберкулеза, рaдикулитa и головной боли. Клубни также используют при лечении раковых болезней. Клубни содержат до 2,35%, надземные органы – до 0,5% алкалоидов. Также клубни содержaт крахмал и органические кислоты. Надземные органы содержат алкалоиды - фенил ß- нафталамин, караколин, неолин, дельсолин, монтикамин, сонгорин, напеллин, изоболдин, карасамин и другие.
  2. Макалада кара барпынын түрүнө багытталаган илимий адабияттардан алынган маалыматтар анализденди. Кара барпынын дарылык касиети жана ар түрдүүлүгү кеңири берилди. Кыргыз Республикасынын элдик медицинасында анын тамырларын кымызда же сууда тундурушат, же болбосо майдаланган абалда тамырларын ысык эт менен жасалган тамактарга колдонушат жана кургак учук, радикулит жана баш ооруларын дарылоо үчүн колдонушат. Ошондой эле тамырларын рак ооруларын дарылоо үчүн дагы колдонуп келишет. Тамырлары 2,35% га чейин, ал эми жер үстүндөгү органдары 0,5% га чейин алкалоиддерди кармайт. Ошондой эле тамырлары крахмалды жана органикалык кычкылдарды кармайт. Жер үстүндөгү органдары алкалоиддердин төмөндөгүдөй түрлөрүн: - фенил - ß-нафталамин, караколин, неолин, дельсолин, монтикамин, сонгорин, напеллин, изоболдин, карасамин жана башкаларды кармайт.
  3. The article analyzes information from scientific literatures directed to the types of aconite. The area of distribution of aconites and their growing conditions are considered. Particular attention was paid to the species diversity and medicinal properties of aconites. In the Kyrgyz Republik of folk medicicine, tubers insist on kumis water or, in crushed form, tubers are added to hot meat broth and used to treat sciatica tuberculosis and headache. Tubers are also used in the treatment of cancer. Tabers contain up to 2,35% aerial organs up to 0,5% alkaloids. Also tubers contain coach and organic acids. Aboveground organs contain the alkaloids phenyl ß cafthalamine, caracoline, neolin, delsolin, monticamine, songorin, napellin, isoboldine, carasamine and others.
Keywords
  1. аконит, лечебная свойства, особенности, эндемик, флора, стебли, корни, Центральная Азия.
  2. уу коргошун, дарылык касиети, өзгөчөлүктөрү, эндемик, флора, сабактары, тамырлары, Борбордук Азия.
  3. aconite, medicinal properties, features, endemic, flora, stems, roots, Central Asia.
Authors info
  1. Эмилбекова Ж.Э., Кыргызский национальный университет им.Ж.Баласагына, г.Бишкек , Кыргызская Республика. Мамбеталиева А.А., Кыргызский национальный университет им.Ж.Баласагына, г.Бишкек, Кыргызская Республика.
  2. Эмилбекова Ж.Э., Ж.Баласагын атындагы Кыргыз улуттук университети, Бишкек ш., Кыргыз Республикасы. Мамбеталиева А.А., Ж.Баласагын атындагы Кыргыз улуттук университети, Бишкек ш., Кыргыз Республикасы.
  3. J. Emilbekova, Kyrgyz National University by name of Zh.Balasagyn, Bishkek Kyrgyz Republic. A. Mambetalieva, Kyrgyz National University by name of Zh.Balasagyn, Bishkek Kyrgyz Republic.
Pdf
DOI
  • DOI:10.26104/NNTIK.2019.45.557
  • Citing
  • Эмилбекова Ж.Э., Мамбеталиева А.А. СОВРЕМЕННОЕ СОСТОЯНИЕ АКОНИТОВ КЫРГЫЗСТАНА. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2021. №. 4. C. 145-147