New issue

2024, №: 3

More

Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана

Paper
Authors
  1. Стрижанцева О.М., Момуналиев Р.К.
  2. Стрижанцева О.М., Момуналиев Р.К.
  3. O.M. Strizhantseva, R.K. Momunaliev
Title
  1. ПРОЯВЛЕНИЕ КЛИМАТИЧЕСКИХ ИЗМЕНЕНИЙ В ТАЛАССКОМ ГИДРОЛОГИЧЕСКОМ БАССЕЙНЕ
  2. ТАЛАС ГИДРОЛОГИЯЛЫК БАССЕЙНИНДЕ КЛИМАТТЫК ӨЗГӨРҮҮЛӨРДҮН КӨРҮНҮШҮ
  3. OCCURRENCE OF CLIMATE CHANGE PHENOMENA IN THE TALASS HYDROLOGICAL BASIN
Abstract
  1. В настоящее время наблюдающиеся климатические изменения оказывают значительное влияние на формирование стока рек. Данная статья является продолжением работы по изучению влияния изменяющегося климата на сток рек основных гидрологических бассейнов Кыргызстана. Анализ тенденций климатических изменений в Таласском гидрологическом бассейне позволит провести уточнение характеристик стока р.Талас и позволит использовать вновь полученные характеристики для решения водохозяйственных проблем региона. В статье в качестве основных климатических параметров, оказывающих влияние на динамику водного стока р.Талас, рассмотрены изменения температуры воздуха и количества атмосферных осадков за 90-летний период наблюдений, суммы положительных температур за период половодья и количество дней с положительными температурами за 45-летний период.
  2. ДК: 551.515.4(575.2) Учурда байкалган климаттык өзгөрүүлөр дарыялардагы агын суулардын пайда болушуна олуттуу таасирин тийгизүүдө. Бул макала Кыргызстандын башкы гидрологиялык бассейндеринин дарыя агымына өзгөрүлүп турган климаттын таасирин изилдөө боюнча иштин уландысы болуп саналат. Талас гидрологиялык бассейниндеги климаттык өзгөрүүлөрдүн тенденциясын талдоо Талас дарыясынын агын сууларынын мүнөздөмөлөрүн тактоого мүмкүндүк жана жаңы алынган мүнөздөмөлөрдү региондун суу чарбачылыгын чечүү үчүн колдонууга мүмкүнчүлүк берет. Макалада Талас дарыясынын суу агымынын динамикасына таасир этүүчү негизги климаттык параметрлер катары, 90 жылдык байкоо мезгилинде абанын температурасынын жана жаан-чачындын көлөмүнүн өзгөрүшү, суу ташкыны мезгилиндеги оң температуралардын жана 45 жылдык мезгилдеги оң температуралар менен күндөрдүн суммасы.
  3. Currently, the observed climatic changes have a significant impact on the river runoff formation. This article is prolongation of study of influence climate change on the river flow in the main hydrological basins of Kyrgyzstan. The analysis of the tendencies of climatic changes in the Talas hydrological basin will make possible to clarify the characteristics of the Talas river runoff and will allow using the newly obtained characteristics to solve water management problems of the region. The article considers changes in air temperature and precipitation for 90-years observation period, positive temperatures sum for the flood period and the number of days with positive temperatures for 45-years period as the main climatic parameters influencing on the Talas river runoff dynamics.
Keywords
  1. Таласский бассейн, климатические изменения, среднегодовая температура воздуха, годовые суммы количества осадков, суммы положительных температур.
  2. Талас бассейни, климаттык өзгөрүүлөр, абанын жылдык орточо температурасы, жаан-чачындын жылдык көлөмү, оң температуранын суммасы.
  3. Talas basin, climate changes, average annual air temperature, annual amount of precipitation, sum of positive temperatures.
Authors info
  1. Стрижанцева Ольга Михайловна, Национальная Академия наук Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргызская Республика, кандидат географических наук, старший научный сотрудник. Момуналиев Руслан Кемелович, Национальная Академия наук Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргызская Республика, научный сотрудник.
  2. Стрижанцева Ольга Михайловна, Кыргыз Республикасынын Улуттук илимдер Академиясы, Бишкек ш., Кыргыз Республикасы, география илимдеринин кандидаты, улук илимий кызматкер. Момуналиев Руслан Кемелович, Кыргыз Республикасынын Улуттук илимдер Академиясы, Бишкек ш., Кыргыз Республикасы, илимий кызматкер.
  3. Olga Strizhantseva, National Academy of Sciences of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, candidate of geographical sciences, senior researcher. Ruslan Momunaliev, National Academy of Sciences of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, senior researcher.
Pdf
DOI
  • DOI:10.26104/NNTIK.2019.45.557
  • Citing
  • Стрижанцева О.М., Момуналиев Р.К. ПРОЯВЛЕНИЕ КЛИМАТИЧЕСКИХ ИЗМЕНЕНИЙ В ТАЛАССКОМ ГИДРОЛОГИЧЕСКОМ БАССЕЙНЕ. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2021. №. 4. C. 135-140