|
|
-
Таирова К.А.
-
Таирова К.А.
-
K.A. Tairova
-
ИЗУЧЕНИЕ ХУДОЖЕСТВЕННОЙ ЛИТЕРАТУРЫ КАК ИСТОЧНИКА ПЕДАГОГИЧЕСКИХ ЗНАНИЙ
-
КӨРКӨМ АДАБИЯТТЫ ПЕДАГОГИКАЛЫК БИЛИМДЕРДИН БУЛАГЫ КАТАРЫ ИЗИЛДӨӨ
-
THE STUDYING OF LITERATURE AS A SOURCE OF PEDAGOGICAL KNOWLEDGE
-
Основная цель художественной литературы и образования одинакова, оба развиваются из необходимости
формировать и развивать позитивный образ мышления и
мировосприятие в человеке, воспитывать духовно-нравственные ценности. Также есть произведения, ставшие шедеврами художественной литературы и педагогики, одновременно раскрывая тайны человеческого воспитания сосуществующие с явлениями природы. В художественных произведениях многогранный феномен воспитания детей выражается не только в схематизмах, привычных для науки, но
и через такие средства выразительности речи как образ,
эпитет, метафора и сравнение. Хотя в литературных произведениях цели педагогической деятельности сформулированы не четко, их можно увидеть в персонаже произведения, его действиях, жизненных событиях, людях и мировоззрении в целом. Художественная литература содержит
много значимых факторов, имеющих отношение к педагогическим ценностям. В некоторых случаях они являются
результатом выражения действительности сквозь призму
художественных образов, фантазии, творческого воображения, познания и видения. В отдельных случаях эти произведения могут считаться неоспоримым фактом, фактом
биографии или автобиографии, документальным, также
историческим фактом и т.д. Художественное познание,
изобретение и интуиция могут опережать педагогический
объект и научное изучение предмета, также могут отражать даже неизученные научно-педагогические явления,
позволяют получить новые сведения. В научно-педагогических и психологических исследованиях по проблеме личности и ее развития литературные произведения играют
важную роль. При изучении педагогической реальности
можно говорить об аналитическом и синтетическом методах. Подобные произведения литературы являются отличным источником в патриотическом воспитании учащихся школ, обогащают ресурсы и средства патриотического содержания. В предлагаемой статье рассматриваются теоретико-методологические вопросы
изучения художественной литературы как источника педагогических знаний, средства воспитания, а также кратко анализируется первоначальный опыт в этой области.
-
Көркөм адабият менен таалим-тарбия билимдеринин түпкү максаттары бир – адам баласынын дүйнө таанымында, ойлоо багытында пейилинде, ишенген нарк-нускаларында позитивдүү өзгөрүш өнүгүш жаратуу зарылдыгынан жаралып өнүгүп олтурат. Адам тарбиясынын
турмуштук кубулуштар менен туташ жашап келген купуя
сырларын таанытып бир эле мезгилде көркөм адабият менен педагогика илиминин шедеврине айланган чыгармалар
бар. Көркөм чыгармаларда балдарды тарбиялоонун көп
кырдуу кубулуштары илимде көндүм болгон схематизмдерден тышкары турмуштук татаал карама каршылыктардын чегинде сүрөткердин сезими, ой чабыты, учкул
кыялы менен образ, эпитет, метафора, салыштыруу сыяктуу жандуу каражаттар аркылуу туюнтулат. Адабий чыгармаларда педагогикалык максаттар анча так жана даана байкалбаса да, мындай максат чыгармадагы каарманда,
каармандын жасаган кыймылдарында, турмуштук окуяларда, өзүнө болгон мамиледе, адамдарда жана жалпы эле
дүйнөгө болгон көз карашында байкаса болот. Адабий
чыгармалар педагогикалык баалуулукка ээ болгон көптөгөн
ири факторлорду камтыйт. Айрым учурларда алар чындыктын көркөм чагылдырылышы, фантазиянын, чыгармачыл элестетүүнүн, таанып билүүнүн, көрөгөчтүктүн натыйжасы болуп эсептелет. Ал эми айрым учурларда алар
шексиз факт, биографиялык же автобиографиялык факт,
документалдык факт, тарыхый факт ж.б. болуп эсептелет. Көркөм таанып билүүчүлүк, ойлоп табуу жана таланттуу интуиция педагогикалык объектти жана предметтин илимий изилдөөсүнөн озуп кете алат, али изилденбеген, жадакалса, байкалбаган илимий педагогикалык кубулуштарды образдуу кылып чагылдырып бере алат, жаңы
билимдерди пайда кыла алат. Адабий чыгармалар адамдын
өсүп-өнүгүү маселеси боюнча илимий изилдөөлөрдү толуктай алат. Педагогикалык чындыкты таанып билүүдө адабияттын аналитикалык жана синтездик кызматы жөнүндө сөз кылууга мүмкүн. Сунушталган макалада көркөм адабият педагогикалык билимдердин булагы, тарбиялоонун каражаты катары изилдөөнүн теориялык методологиялык
маселелери тууралуу сөз болот жана бул багыттагы
алгачкы тажрыйбалар учкай талдоого алынат.
-
The main goal of literature and education is the same, both
developed from the need to form and develop a positive way of
thinking and perception of the world for a person, to educate
spiritual and moral values. There are also works that have become masterpieces of literature and pedagogy, while revealing
the secrets of human education that coexist with natural phenomena. In works of art, the multi-faceted phenomenon of child
educating is expressed not only in schema familiar to science,
but also through such means of speech expression as image, epithet, metaphor and comparison. Although the goals of pedagogical activity are not clearly formulated in literary works, they
can be seen in the character of the work, its actions, life events,
people and worldview in general. Literature contains many significant factors related to pedagogical values. In some cases,
they are the result of expressing reality through the prism of
artistic images, fantasy, creative imagination, knowledge and
vision. Literary works play an important role in scientific pedagogical and psychological research on the problem of personality and its development. When studying pedagogical reality, we
can talk about analytical and synthetic methods. Such works of
literature are an excellent source in the patriotic education of
school students, enrich the resources and means of patriotic
content. The article deals with theoretical and methodological
issues of studying literature as a source of pedagogical knowledge, a means of education and briefly analyzes the initial experience in this field.
-
воспитание, педагогическая истина, литература, идея, писатель, художественная литература, патриотическое воспитание, произведение, опыт.
-
тарбия, педагогикалык болумуш, адабият, идея, жазуучу, кѳркѳм адабият, мекенчилдикке тарбиялоо, чыгарма, тажрыйба.
-
education, pedagogical truth, literature, idea, writer, fiction literature, patriotic education, masterpiece, experience.
-
Таирова Калбубу Акматжановна, Бишкекский
государственный университет им. К.Карасаева,
г.Бишкек, Кыргызская Республика, старший
преподаватель.
-
Таирова Калбүбү Акматжановна, К.Карасаев
атындагы Бишкек мамлекеттик университети,
Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, ага
окутуучу.
-
Kalbubu Tairova, Bishkek state University by name of
K.Karasaev, Bishkek, Kyrgyz Republic, senior
lecturer.
DOI:10.26104/NNTIK.2019.45.557
Таирова К.А. ИЗУЧЕНИЕ ХУДОЖЕСТВЕННОЙ ЛИТЕРАТУРЫ КАК ИСТОЧНИКА ПЕДАГОГИЧЕСКИХ ЗНАНИЙ. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2020. №. 10. C. 224-228
|
