|
|
-
Ахмедов С.М., Сатаров С.С.
-
Ахмедов С.М., Сатаров С.С.
-
S.M. Akhmedov, S.S. Satarov
-
СУММА ПРИРОДНЫХ ЭКОЛОГИЧЕСКИХ РИСКОВ НАРЫНСКОЙ ОБЛАСТИ
-
НАРЫН ОБЛУСУНУН ЭКОЛОГИЯЛЫК ТОБОКЕЛДИКТЕРИНИН ЖАРАТЫЛЫШТЫК СУММАСЫ
-
THE SUMMERING OF NATURAL ENVIRONMENTAL RISKS OF THE NARYN RGION
-
В статье собрана и охарактеризована значительная часть природных рисков, не способствующих экономи-ческому развитию региона. К ним относятся: сейсмич-ность, гравитационные (обвалы и оползни), пролювиаль-ные (сели), снежные (лавины) и мерзлотные формы релье-фа и процессы их образующие. Гравитационные образова-ния, по степени концентрации сгруппированы в восемь районов. Для пролювиальных образований выделены гене-тические особенности их формирования. Определено, что характерной особенностью лавин Нарынской области, это их большое количество, но маленький объем. Мерз-лотные формы рельефа описаны по их видам и частоте проявления. На исследуемой территории развиваются более мощные бугры пучения в днищах Сонг-Кёльской и Чатыр-Кёльской долин. На сыртах Нарынской области при освоении территории вечной мерзлоты термокарсто-вые озёра несут в себе риски при строительстве любых коммуникаций, зданий и сооружений.
-
Бул макалада аймактын экономикалык ѳнүгүүсүнүнѳ тоскоолдук кылган табигый тобокелчиликтеринин бел-гилүү бѳлүктѳрүнѳ мүнѳздѳмѳ берилди жана ага тие-шелүү маалыматтар чогултулду. Алар тѳмѳнкүлѳрдү ѳзү-нѳ камтыйт: жер-титирѳѳ, гравитациялык (жер кѳчкү), пролювиалдык (селдер), кар аркылуу (кар кѳчкү) жана тоңдун рельеф формасы жана ошондой эле алардын кубу-луштары жан түзүлүшү. Гравитациялык түзүлүш, кон-центрациялык катмар боюнча сегиз райондук топко кир-гизилди. Пролювиалдык түзүлүшдүн гетектикалык ѳзгѳчѳ¬лүк¬тѳрү алардын калыптанышы белгиленди. Нарын облусунда ѳзгѳчѳ кар кѳчкүлѳрдүн кѳп санда экендиги би-рок кичи кѳлѳмдѳ болушу мүнѳздүү экендиги аныкталды. Тоң рельеф формаларынын түрү, алардын ар түрдүү ку-булутары боюнча жазылды. Изилдөө аймагындагы Соң-Көл жана Чатыр-Көл өрөөндөрүндө түбүнө көбүрөөк күчтүү Pingo өнүгүп жатат. Нарын облусунун сырттарында термокарстык түбөлүк тоң аймагынын аянтын өздөш¬түрүүдө сүрөт-тартуу төмөндөгү жаратылыш кырсык¬тарын тартат: имараттарды жана курулмаларды курууда.
-
The article has collected and characterized a significant part of the natural risks that are not conducive to the economic development of the region. These include seismicity, gravitation-al (landslides and landslides), pluvial (mudflows), snow (avalanches) and permafrost landforms and processes and generators. Gravitational formations, according to the degree of concentration, they are grouped into eight areas. For product formations, the genetic features of their formation are highlighted. It was determined that the characteristic feature of the avalanches of the Naryn region is their large number, in terms of small volume. Their types and frequency of manifestation describe permafrost relief forms. In the study area, more powerful tufts of heaving develop in the bottoms of the Song-Kel and Chatyr-Kel valleys. On the syrty of the Naryn region during the development of permafrost, thermokarst lakes, carry risks in the construction of any communications, buildings, and structures.
-
природа, лавина, вечная мерзлота, риск, обвал, оползень, генезис.
-
жаратылыш, кар кѳчкү, түбѳлүк тоң, тобо¬келдик, жер кѳчкү, генезис.
-
nature, avalanche, permafrost, risk, fall, landslide, genesis.
-
Ахмедов Станислав Маннабджанович, Национальная академия наук, г.Бишкек, Кыргызская Республика, Институт геологии им. академика М.М.Адышева, от-дел географии, младший научный сотрудник.
Сатаров Сагынбек Суранчиевич, Национальная акаде-мия наук Кыргызской Республики, г.Бишкек Кыргыз-ская Республика, Институт геологии им. академика М.М. Адышева, магистр наук, младший научный со-трудник.
-
Ахмедов Станислав Маннабджанович, Кыргыз Республикасынын Улуттук илимдер академиясы, Биш-кек шаары, Кыргыз Республикасы, академик М.М. Адышев атындагы Геология институту, кенже илимий кызматкер.
Сатаров Сагынбек Суранчиевич, Кыргыз Республикасы-нын Улуттук илимдер академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, академик М.М. Адышев атын-дагы Геология институту, кенже илимий кызматкер.
-
Stanislav Akhmedov, National Academy of Sciences, Bishkek, Kyrgyz Republic, Institute of Geology by name of academician M.M. Adyshev, Department of geography, junior researcher.
Sagynbek Satarov, national Academy of Sciences of the Kyrgyz Republic, Bishkek, the Kyrgyz Republic, Institute of Geology by name of academician M.M.Adyshev, junior researcher.
10.26104/NNTIK.2019.45.557
Ахмедов С.М., Сатаров С.С. СУММА ПРИРОДНЫХ ЭКОЛОГИЧЕСКИХ РИСКОВ НАРЫНСКОЙ ОБЛАСТИ. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2019. №. 4. C. 129-132
|
