Научный журнал Кыргызстана

Каримов К.А., Гайнутдинова Р.Д., Крымская Д.Н.
Каримов К.А., Гайнутдинова Р.Д., Крымская Д.Н.
К.А. Каrimov, R.D. Gainutdinova, D.N. Krymskaya

ИЗМЕНЧИВОСТЬ ТЕРМИЧЕСКОГО РЕЖИМА НИЖНЕЙ АТМОСФЕРЫ ПОД ВЛИЯНИЕМ ПРИРОДНЫХ И ТЕХНОГЕННЫХ ФАКТОРОВ
ТАБИГЫЙ ЖАНА ТЕХНОТЕКТҮҮ ФАКТОРЛОРДУН ТААСИРИ АСТЫНДА ТӨМӨНКҮ АТМОСФЕРАНЫН ТЕРМИКАЛЫК РЕЖИМИНИН ӨЗГӨРГҮЧТҮГҮ
VARIABILITY OF TEMPERATURE CONDITION OF THE LOWER ATMOSPHERE UNDER THE IMPACT OF NATURAL AND ANTHROPOGENIC FACTORS

Приводятся результаты исследований термиче¬ского режима нижней атмосферы над Центрально¬азиатским регионом под влиянием факторов природ¬ного и антропогенного происхождения. Выявлены осо¬бен¬ности долгопериодной изменчивости температуры приземной атмосферы. Изучен вклад различных сос-тав¬ляющих антропогенных и природных факторов в из¬менчивость температурного режима приземной ат¬мо¬сферы. Показано влияние процессов в океане на ат¬мо¬сферные процессы в регионе Центральной Азии. Изу¬че¬ны региональные особенности климатических анома¬лий в период действия атмосферных явлений, связан¬ных с нестационарными процессами в океане. Исследо¬вано влияние на атмосферные процессы Центрально¬азиат¬ского региона природных явлений Эль-Ниньо и Ла-Нинья в Тихом океане. Полученные данные могут быть рекомендованы к использованию в качестве прог¬нос¬тических данных для прогноза меж¬годовой измен¬чи¬вос¬ти атмосферных процессов и выяв¬ления сезонных температурных аномалий. Показано, что вариации кон¬центрации СО2 связаны с темпера¬ту¬рой приземной атмосферы и поверхностного слоя океана.
Табигый жана антропогендик факторлордун таа¬сири астында Борбордук Азиядагы региондун тө¬мөн¬кү атмосферанын термикалык режиминин изил¬дөө¬лөрү¬нүн жыйынтыктары көрсөтүлгөн. Жер жанын¬дагы ат¬мосферанын температурасынын өзгөргүчтү¬гүнүн узак мезгилдеги өзгөчөлүгү ачып көрсөтүлгөн. Төмөнкү атмосферанын термикалык режиминин өзгөр¬гүч¬тү¬гү¬нүн табигый жана антропогендик фак¬тор¬лорунун ар түр¬дүү бөлүкчөлөрдүн салымы изил¬денген. Борбордук Азиядагы региондун атмосферанын процесстерине океан¬дагы процесстеринин таасири көрсөтүлгөн. Океан¬дын стационардык эмес процесс¬тери менен бай¬ла¬нышкан атмосферадагы кубулуш¬тардын мезгилинде климаттык аномалиялардын региондук өзгөчөлүгү изил¬денген. Борбордук Азиядагы региондун атмосфе¬ра¬нын процесстерине Тынч океан¬дагы Эль-Ниньо жана Ла-Нинья табигый кубулуш¬тардын таасири изилден¬ген. Алынган маалыматтар атмосферанын процессте¬ри¬нин жылдык өзгөргүч¬түгүнүн жана температу¬ра¬нын сезондук аномалиялдыгын ачып көрсөтүү прогноз үчүн пайдалануу мүмкүн. СО2-нын концентрациясынын вариациялары төмөнкү атмосферанын темпера¬тура¬сы жана океандын үстүнкү кабаты менен байланышы көрсөтүлгөн.
Results of researches of the thermal regime of the lower atmosphere over the Central Asian region under the influence of factors of natural and anthropogenic origin are given. Features of long-period variability of temperature of the surface atmosphere are revealed. The contribution of various components of anthropogenic and natural factors to variability of temperature condition of the surface atmo¬sphe¬re is studied. Influence of processes in the ocean on atmospheric processes of Central Asia region is shown. Re¬gio¬nal features of climatic anomalies during action of the atmospheric phenomena connected with non-stationary pro¬cesses in the ocean are investigated. Influence on atmospheric processes of the Central Asian region of the na¬tu¬ral phenomena of El Niño and La Nina in the Pacific Ocean is investigated. The obtained data can be recom¬men¬ded for use as predictive data for the forecast of interannual variability of atmospheric processes and revealing of seas¬o¬nal temperature anomalies. It is shown that variations of concentration of CO2 are connected with temperature of the ground atmosphere and surface water of the ocean.

атмосфера, температура, из¬мен¬¬чивость, парниковые газы, климат, океан, антро¬погенные факторы, природные факторы.
атмосфера, температура, өзгөр¬гүч¬¬түк, парниктеги газдар, климат, океан, антро¬по¬ген¬дик факторлор, табигый факторлор.
atmosphere, temperature, variability, green¬¬house gases, climate, ocean, anthropogenic factors, natural factors.

Каримов Казимир Абдулович, Национальная Академия наук Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргызская Республика, Институт физико-технических проблем и материаловедения, доктор физико- математических наук, профессор. Гайнутдинова Разия Джаудатовна, Национальная Академия наук Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргызская Республика, Институт физико-технических проблем и материаловедения, доктор физико- математических наук, старший научный сотрудник. Крымская Дина Наильевна, Национальная Академия наук Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргызская Республика, Институт физико-технических проблем и материаловедения, магистр физики.
Каримов Казимир Абдулович, Кыргыз Республикасынын Улуттук Илимдер Академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, Физика-техникалык проблемалар жана материал таануу Институту, физика- математика илимдеринин доктору, профессор. Гайнутдинова Разия Джаудатовна, Кыргыз Республикасынын Улуттук Илимдер Академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, Физика-техникалык проблемалар жана материал таануу Институту, физика- математика илимдеринин доктору, улук илимий кызматкер. Крымская Дина Наильевна, Кыргыз Республикасынын Улуттук Илимдер Академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, Физика-техникалык проблемалар жана материал таануу Институту, физиканын магистри.
Кazimir Каrimov, National Academy of Sciences of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, Institute of physical and technical problems and materials science, doctor of physical and mathematical sciences, professor. Raziya Gainutdinova, National Academy of Sciences of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, Institute of physical and technical problems and materials science, doctor of physical and mathematical sciences, senior researcher. Dina Krymskaya, National Academy of Sciences of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, Institute of physical and technical problems and materials science, master of physics.

Download

10.26104/NNTIK.2019.45.557

New issue

2024, №: 3

Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана

Journals

Contacts