|
|
-
Усубалиев Р.А., Мандычев А.Н., Кенжебаев Р., Подрезова Ю.А., Азисов Э
-
Усубалиев Р.А., Мандычев А.Н., Кенжебаев Р., Подрезова Ю.А., Азисов Э
-
R. Usubaliev, A. Mandychev, R. Kenjebaev, Y. Podrezova, E. Azisov
-
ТЕНДЕНЦИЯ МНОГОЛЕТНЕГО ИЗМЕНЕНИЯ БАЛАНСА МАССЫ РЕПРЕЗЕНТАТИВНЫХ ЛЕДНИКОВ КЫРГЫЗСТАНА В УСЛОВИЯХ СОВРЕМЕННОГО ПОТЕПЛЕНИЯ КЛИМАТА
-
АЗЫРКЫ КЛИМАТТЫН ЖЫЛУУ ШАРТЫНДА КЫРГЫЗСТАНДАГЫ РЕПРЕЗЕНТАТИВДИК МӨҢГҮЛӨРДҮН КӨП ЖЫЛДЫК МАССА БАЛАНСЫНЫН ӨЗГӨРҮҮ ТЕНДЕНЦИЯСЫ
-
THE TREND OF MULTI-YEAR CHANGE IN THE MASS BALANCE OF REPRESENTATIVE GLACIERS IN KYRGYZSTAN UNDER CONDITIONS OF MODERN CLIMATE WARMING
-
Рассматривается мониторинг и исследование баланса
массы репрезентативных ледников Кыргызстана гляциологическим методом. Для расчета годового баланса массы
используется физическая модель баланса массы поверхности
ледника на основе метеорологических и топографических
данных с использованием метода контурной линии и GIS
технологий. Выявлено, что по всем репрезентативным
ледникам Кыргызстана продолжает наблюдаться
отрицательный баланс массы ледников. Современное
устойчивое потепление климата и уменьшение сумм осадков
в районе ледников, способствовало формированию и
сохранению отрицательного баланса массы ледников, и как
следствие, отступанию границ языков, утонению
поверхности ледников, уменьшению объема льда и соответственно запасов этой части водных ресурсов.
-
Гляциологиялык ыкманы колдонуу менен
Кыргызстандын репрезентативдик мөңгүлөрүнүн массалык
балансынын мониторинги жана изилдөөсү каралып,
метеорологиялык жана топографиялык маалыматтардын
негизинде контурдук сызык ыкмасын жана ГИС
технологияларын колдонуу менен мөңгүлөрдүн бетинин масса
балансынын физикалык модели колдонулат. Кыргызстандын
бардык репрезентативдик мөңгүлөрүндө мөңгү массасынын
терс балансы сакталып жаткандыгы аныкталды. Изилдөө
мезгилинде мөңгүлөрдүн аймагындагы климаттын учурдагы
уланып жаткан багытталган жылуусу жана жаанчачындын көлөмүнүн азайышы мөңгүлөрдүн терс массалык
балансынын калыптанышына жана сакталышына туртку
болду, натыйжада мөңгүнүн тилинин чек араларынын чегинишине шарт түздү, жана мөңгүлөрдүн бетинин жукаруусу
жана муздун көлөмүнүн азайышы алып келуудо.
-
Monitoring and research of the mass balance of representative glaciers of Kyrgyzstan using the glaciological method is considered, and a physical model of the mass balance of the glacier
surface based on meteorological and topographic data using the
contour line method and GIS technologies is used to calculate the
annual mass balance. It was revealed that a negative balance of
glacier mass continues to be observed in all representative
glaciers of Kyrgyzstan. The current ongoing directed climate
warming and a decrease in the amount of precipitation in the
region of glaciers during the study period contributed to the
formation and maintenance of a negative mass balance of glaciers,
and as a result, respectively, retreat of the boundaries of tongues,
thinning of the surface of glaciers and a decrease in ice volume
-
абляция, аккумуляция, баланс, масса ледника, температура воздуха, атмосферные осадки, деградация оледенения.
-
абляция, аккумуляция, баланс, мөңгүлөрдүн массасы, абанын температурасы, атмосфералык жаанчачындар, мөңгүлөрдүн деградациясы.
-
ablation, accumulation, balance, glacier mass, air temperature, precipitation, glaciation degradation
-
Усубалиев Рыскул Абдыжакыпович,
Центрально-Азиатский институт
прикладных исследований земли, г. Бишкек,
Кыргызская Республика, кандидат
географических наук, старший научный
сотрудник.
Мандычев Александр Николаевич, ЦентральноАзиатский институт прикладных исследований
земли, г. Бишкек, Кыргызская Республика,
кандидат геолого-минералогических наук,
старший научный сотрудник.
Кенжебаев Руслан, Центрально-Азиатский
институт прикладных исследований земли,
г. Бишкек, Кыргызская Республика, младший
научный сотрудник.
Подрезова Юлия Андреевна, Центрально-Азиатский
институт прикладных исследований земли,
г. Бишкек, Кыргызская Республика, кандидат
географических наук, старший научный
сотрудник
Азисов Эрлан, Центрально-Азиатский институт
прикладных исследований земли, г. Бишкек,
Кыргызская Республика, научный сотрудник
-
Усубалиев Рыскул Абдыжакыпович, Жер колдонмо
изилдөөлөр Борбор Азия институту, Бишкек
шаары, Кыргыз Республикасы, география
илимдеринин кандидаты, ага илимий кызматкер.
Мандычев Александр Николаевич, Жер колдонмо
изилдөөлөр Борбор Азия институту, Бишкек
шаары, Кыргыз Республикасы, геология жана
минералогия илимдеринин кандидаты, ага
илимий кызматкер.
Кенжебаев Руслан, Жер колдонмо изилдөөлөр
Борбор Азия институту, Бишкек шаары, Кыргыз
Республикасы, кенже илимий кызматкер.
Подрезова Юлия Андреевна,
Жер колдонмо изилдөөлөр Борбор Азия
институту, Бишкек шаары, Кыргыз
Республикасы, география илимдеринин
кандидаты, ага илимий кызматкер
Азисов Эрлан, Жер колдонмо изилдөөлөр Борбор
Азия институту, Бишкек шаары, Кыргыз
Республикасы, илимий кызматкер.
-
Ryskul Usubaliev, Central Asian Institute for Applied
Geosciences, Bishkek, Kyrgyz Republic, candidate
of geographical sciences, senior researcher.
Aleksandr Mandychev, Central Asian Institute for
Applied Geosciences, Bishkek, Kyrgyz Republic,
doctor of geological and mineralogical sciences,
senior researcher.
Ruslan Kenjebaev, Central Asian Institute for Applied
Geosciences, Bishkek, Kyrgyz Republic, junior
researcher.
Yuliia Podrezova, Central Asian Institute for Applied
Geosciences, Bishkek, Kyrgyz Republic, candidate
of geographical sciences, senior researcher
Erlan Azisov, Central Asian Institute for Applied
Geosciences, Bishkek, Kyrgyz Republic, researcher.
10.26104/NNTIK.2022.84.94.013
Усубалиев Р.А., Мандычев А.Н., Кенжебаев Р., Подрезова Ю.А., Азисов Э ТЕНДЕНЦИЯ МНОГОЛЕТНЕГО ИЗМЕНЕНИЯ БАЛАНСА МАССЫ РЕПРЕЗЕНТАТИВНЫХ ЛЕДНИКОВ КЫРГЫЗСТАНА В УСЛОВИЯХ СОВРЕМЕННОГО ПОТЕПЛЕНИЯ КЛИМАТА. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2022. №. 3. C. 80-86
|
