|
|
-
Куканова А.К., Шакиев Ж.Т.
-
Куканова А.К., Шакиев Ж.Т.
-
A. Kukanova, Zh. Shakiev
-
БРЕМЯ ПСОРИАЗА В МИРЕ: ЭПИДЕМИОЛОГИЯ И ФАКТОРЫ РИСКА ЕГО РАЗВИТИЯ
-
ДҮЙНӨДӨ ПСОРИАЗДЫН ООРЧУНДУГУ: ЭПИДЕМИОЛОГИЯСЫ ЖАНА АНЫН ӨНҮГҮШҮ ҮЧҮН ТОБОКЕЛДИК ФАКТОРЛОРУ
-
THE BURDEN OF PSORIASIS IN THE WORLD: EPIDEMIOLOGY AND RISK FACTORS FOR ITS DEVELOPMENT
-
Псориатические высыпания считаются одним из самых
распространённых видов дерматозов, охватывающее все население земного шара. Это иммунно-опосредованное заболевание кожи, с выраженными эритематозно-чешуйчатыми
бляшками на различных участках кожного покрова, официально признанное заболеванием не инфекционного генеза.
Актуальность изучения псориаза заключается в том, что
наряду с кожей он поражает и суставы, приводя к тяжелым
последствиям вплоть до инвалидизации. В последние годы
выявлено, что псориаз увеличивает риск возникновения сопутствующих заболеваний как со стороны сердечно сосудистой
системы: артериальная гипертензия, инфаркт миокарда, острое нарушение мозгового кровообращения, метаболический
синдром, включающим сахарный диабет, ожирение, дислипидемию, так и различных психологических расстройств. Тяжелые формы псориаза, его осложнения в виде псориатического артрита и присоединение вторичной инфекции наряду с
сопутствующей коморбидностью не только снижают качество жизни, а также с течением времени сокращают срок
жизни пациентов приводя к ранней смертности. Изучение
факторов риска возникновения псориаза имеет основополагающее значение как в изучении патогенеза болезни, так и в
подборе адекватной терапии. Такие факторы как образ жизни, вакцинация, прием некоторых лекарственных средств,
разного рода инфекционные агенты являются неотъемлемой
частью жизни людей. В нашей статье мы изучили 124 статей, опубликованных в базе данных семи основных источников за последние 5лет и подчеркнули статистические данные,
основные моменты механизма развития. Критериями отбора
были «Эпидемиология» и «Факторы риска псориаза». Мы надеемся, что результаты наших работ простимулирует будущих врачей, докторов и внесет вклад в изучении псориаза в
мире, а также поможет найти эффективные методы борьбы с ним.
-
Псориаздын адам баласынын терисине чыккан жарачалары эн көйгөйлүү тери ооруларынын катары саналат, жана
жер жүзүнүн бүткүл калкына кескин тараган. Бул теринин
ар кандай бөлүктөрүндө айкын эритематоздуу-кабырчыктуу
түзүлүшү менен иммундук ортомчу тери оорусу, бирок расмий түрдө инфекциялык эмес оору катары таанылган. Псориаздын актуалдуулугунда жалгыз теринин жаракатышы
эмес, ошондой эле муундардын жаракатышына алып келүүчү
оор кесепеттерге, анын ичинде майыптык да орун алат.
Акыркы жылдардын изилдөөлөру бир катар жаңы кызыктуу
жыйынтыктарды көрсөттү: псориаз жүрөк-кан тамыр системасынын кан басымынын көтөрүлүшүнө, миокардын инфарктына, мээ тамырынында кандын жүрүшүн бузулушу,
кант диабети, семирүү, дислипидемия сыяктуу метаболикалык синдромдор сыяктуу коштолгон оорулардын көбөйүшүн
жогорулатат жана ошондой эле ар кандай психологиялык
абалдарга алып келет. Бардык ушул коштолгон шарттар,
жана псориаздын өзү түрүндө псориаздык артрит жана
кошумча инфекциянын татаалдашы жашоонун сапатын бир
топ төмөндөтөт, ошондой эле убакыттын өтүшү менен
оорулулардын жашоо узактыгын кыскартат, бул убакыттын
өтүшү менен эрте өлүмгө алып келет. Тобокелдик факторлорунун изилдөөдө, атап айтканда, тышкы факторлордун натыйжасында келип чыгышы, принципиалдуу мааниге ээ,
жана ага карата эффективдуу терапиялык айыктырышан
жолдорун табуу маанилуу болуп саналат. Жашоо шарттары,
вакциналарды колдонуу, дары-дармектердин түрлөрү, жугуштуу агенттердин ар кандай түрлөрү сыяктуу факторлор биздин жашообуздун ажырагыс бөлүгү болуп саналат, аларга
адамдар дайыма дуушар болот. Биз макалабызда акыркы 5
жылдын ичинде 7 негизги булактын маалымат базасында
жарыяланган 124-беренени изилдеп, эң керектүү маалыматтарды аныктадык. Тандоо өзгөчө критерийлери болуп псориаздын «Эпидемиологиясы» жана «Тобокелдик факторлору»
болгон жана өнүгүү механизминин негизги пункттары болгон
статистикалык маалыматтарга басым жасалган. Биздин
ишибиздин натыйжалары келечектеги дарыгерлерге дем берип, дүйнөдөгү псориазды изилдөөгө салым кошуп, ошондой
эле аны менен күрөшүүнүн натыйжалуу ыкмаларын табууга
жардам берет деп умуттонобуз.
-
Psoriatic rashes are considered one of the most common
types of dermatoses, covering the entire world population. It is an
immune mediated skin disease, with pronounced erythematous -
scaly formations on various parts of the skin, but at the same time
officially recognized as a non-infectious genesis disease. One of
the relevance of the study of psoriasis is that along with the skin
affects and joints, leading to severe consequences up to disability.
Recent years of study have revealed a number of new interesting
results as psoriasis increases the risk of comorbidities of the cardiovascular system such as: arterial hypertension, myocardial infarction, acute cerebral circulatory disorders, metabolic syndromes such as: diabetes mellitus, obesity, dyslipidemia, as well as to various psychological conditions. All these comorbid conditions,
and the complication of psoriasis itself in the form of psoriatic arthritis and the accession of secondary infection greatly reduce the
quality of life, and over time reduce the life expectancy of patients
leading to early mortality. The study of risk factors, in particular
those of external origin, is of fundamental importance in the study
of psoriasis itself and in the search for an adequate therapy. Factors such as lifestyle, use of vaccines, varieties of medications, and
infectious agents of all kinds are not an isolated part of our lives,
and people will always be exposed. In our paper we studied 124
articles published in the database of 7 major sources in the last 5
years and identified the most relevant information. The selection
criteria were «Epidemiology» and «Risk Factors» of psoriasis, and
emphasized the statistical data, the main points of the mechanism
of development. We hope that the results of our work will stimulate
future physicians, doctors and contribute to the study of psoriasis
in the world, and help to find effective methods to combat it.
-
псориаз, коморбидность, факторы риска псориаза, псориатический артрит, эпидемиология псориаза, сопутствующие заболевание.
-
псориаз, кошумча оорулар, псориаздын тобокелдик факторлору, псориаз артрит, псориаздын эпидемиологиясы, коштолгон оорулар.
-
psoriasis, comorbidity, psoriasis risk factors, psoriatic arthritis, psoriasis epidemiology.
-
Куканова Алтынай Кубатбековна, Азиатский
медицинский институт им. С.Тентишева, г.Кант,
Кыргызская Республика, преподаватель.
Шакиев Жанчар Талантбекович, Азиатский
медицинский институт им. С.Тентишева, г.Кант,
Кыргызская Республика, преподаватель.
-
Куканова Алтынай Кубатбековна, С.Тентишев
атындагы Азия медициналык институту, Кант
шаары, Кыргыз Республикасы, окутуучу.
Шакиев Жанчар Талантбекович, С.Тентишев
атындагы Азия медициналык институту, Кант
шаары, Кыргыз Республикасы, окутуучу.
-
Altynay Kukanova, Asian Medical Institute named after
S.Tentishev, Kant, Kyrgyz Republic, lecturer.
Zhanchar Shakiev, Asian Medical Institute named after
S.Tentishev, Kant, Kyrgyz Republic, lecturer.
Куканова А.К., Шакиев Ж.Т. БРЕМЯ ПСОРИАЗА В МИРЕ: ЭПИДЕМИОЛОГИЯ И ФАКТОРЫ РИСКА ЕГО РАЗВИТИЯ. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2023. №. 5. C. 50-54
|
