Новый выпуск

2024, №: 2

Подробнее

Известия ВУЗов Кыргызстана

Cтатья
Авторы
  1. Эркинбеков К.Э.
  2. Эркинбеков К.Э.
  3. K. Erkinbekov
Название
  1. ОБЪЕКТИВНЫЕ ОСНОВЫ КЫРГЫЗСКОЙ ЭТНИЧЕСКОЙ ПОЛИТИКИ
  2. КЫРГЫЗ ЭТНИКАЛЫК САЯСАТЫНЫН ОБЪЕКТИВДYY НЕГИЗДЕРИ
  3. OBJECTIVE FOUNDATIONS OF THE KYRGYZ ETHNIC POLICY
Аннотация
  1. В авторской научной статье рассматриваются объективные основы кыргызской этнополитики, и, как отмечается в ней, значимым периодом в истории Кыргызстана, на наш взгляд, является XVIII-XX вв., потому что в эту эпоху политическая ориентация кыргызов стала интенсивно меняться, а их дипломатическая активность сразу возросла в связи с усилением внешних угроз. В то время кыргызскому этносу, который был разделен на племена в окружении сильных и агрессивных государств, предстояло сделать непростой выбор: к кому присоединиться и на каких условиях, чьей власти они подчинятся. Конечно, особенностью этого времени являются не тогдашние геополитические отношения, а то, что кыргызы были разделены и искали пути, чтобы им было «менее трудно» спастись. В то время земли, заселенные кыргызами, представляли реальный интерес для трех крупных государств, Коконского ханства, Цинской и Российской империй, а определенная ее часть была также желанной для северных казахов, Афганистана и Турции.
  2. Автордун аталган илимий макаласында кыргыз этникалык саясатынын объективдүү негиздери каралат, андан тышкары анда айтылгандай, Кыргызстандын тарыхындагы орчундуу мезгил болуп, биздин пикирибизде, XVIII-XX кылымдар эсептелет. Анткени ушул доордо кыргыздардын саясий багытынын интенсивдүү өзгөрүүсү башталып, алардын дипломатиялык ишмердүүлүгү сырткы коркунучтардын күчөшүнө байланыштуу дароо өсөт. Ошол учурда ич ара ыйкы-тыйкы болгон жана күчтүү, агрессивдүү мамлекеттер менен курчалган урууларга бөлүнүп кеткен кыргыз этносу кимге жана кандай шарттарда кошулабыз, кимдин бийлигине баш ийебиз деген оор тандоого дуушар болушкан. Албетте, бул учурдун өзгөчөлүгү ал мезгилдеги геосаясий мамилелер эмес, кыргыздар бытырандылыкка учурап өздөрүн сактап калууда «азыраак кыйынчылык» тартуунун жолдорун издегенимде. Аталган мезгилде кыргыздар отурукташкан жерлер үч ири мамлекеттин реалдуу кызыкчылыгын туудурган, алар Кокон хандыгы, Цин жана Россия империялары, андан сырткары белгилүү бир бөлүгүнө Түндүк казак жүздөрү, Афганистан, Турция да көз артып турган.
  3. In the author's scientific article, the objective foundations of Kyrgyz ethnopolitics are considered, and, as noted in it, the significant period in the history of Kyrgyzstan, in our opinion, is the XVIIIXX centuries. Because in this era, the political orientation of the Kyrgyz began to change intensively, and their diplomatic activity immediately increased due to the strengthening of external threats. At that time, the Kyrgyz ethnic group, which was divided into tribes and surrounded by strong and aggressive states, had to make a difficult choice: whom to join and under what conditions, whose authority they would obey. Of course, the peculiarity of this time is not the geopolitical relations of that time, but the fact that the Kyrgyz were separated and were looking for a way so that it was "less difficult" for them to escape. At that time, the lands inhabited by the Kyrgyz represented a real interest for three large states, the Kokon Khanate, the Qing and Russian Empires, and a certain part of it was also desired by the Northern Kazakhs, Afghanistan and Turkey.
Ключевые слова
  1. этнос, этническая политика, товар, фактор, географическая среда, государство, кочевники, исторические факты, процесс, держава.
  2. этнос, этникалык саясат, товар, фактор, географиялык чѳйрѳ, мамлекет, кѳчмѳндѳр, тарыхый фактылар, процесс, держава.
  3. ethnos, ethnic policy, product, factor, geographic environment, state, nomads, historical facts, process, power.
Сведения об авторах
  1. Эркинбеков Кылычбек Эркинбекович, Международный университет Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргызская Республика, кандидат философских наук, доцент.
  2. Эркинбеков Кылычбек Эркинбекович, Кыргыз Республикасынын Эл Аралык университети, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, философия илимдеринин кандидаты, доцент.
  3. Kylychbek Erkinbekov, International University of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, candidate of philosophical sciences, associate professor.
Полнотекстовая версия
DOI
  • 10.26104/IVK.2022.45.557
  • Версия для цитирования
  • Эркинбеков К.Э. ОБЪЕКТИВНЫЕ ОСНОВЫ КЫРГЫЗСКОЙ ЭТНИЧЕСКОЙ ПОЛИТИКИ. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2023. №. 1. C. 197-200