|
|
-
Омурзакова Г.Т.
-
Омурзакова Г.Т.
-
G. Omurzakova
-
ЛЕСОПАТОЛОГИЧЕСКИЙ МОНИТОРИНГ АРЧОВЫХ ЛЕСОВ ЮГА КЫРГЫЗСТАНА
-
ТҮШТҮК КЫРГЫЗСТАНДЫН АРЧА ТОКОЙЛОРУНУН ЗЫЯНКЕЧТЕРИНИН МОНИТОРИНГИ
-
FOREST PATHOLOGICAL MONITORING OF JUNIOR FORESTS IN THE SOUTH OF KYRGYZSTAN
-
Макалада арча токойлорунун илдеттеринин жана зыянкечтеринин түрдүк составы жана алардын биологиялык, экологиялык өзгөчөлүктөрү, ошондой эле ал зыянкечтерге каршы
күрөшүүнүн ыкмаларын жана технологияларын Түштүк Кыргызстандын шартында кандайча колдонуу керектиги берилген. Кыргызстандын түштүгүндөгү арча токойлору негизинен
жетилген дарактар басымдуулук кылат. Ар кандай курактагы
бир нече муундардын токой дарактарын камтыйт. Табигый
жаңылануу начар. Кыргызстандын түштүгүнүн экологиялык
шарттары биологиялык туруктуу арча плантацияларынын
өсүшүнө өбөлгө түзөт, аларда, эреже катары, бак-дарактардын массалык кургашы байкалбайт. Бул токойлордун көпчүлүгү дарактардын жалгыз жана тополоң кургашы менен мүнөздөлөт. Ар кандай себептер менен аныкталат жана дарактын
жашы, оорулардын таралышы, ксилофагдардын микро очоктору, механикалык жана башка бузулуулар менен байланыштуу. Арча – арчанын жергиликтүү аталышы. Арчанын тамыр
системасы дарактын жашоосунун алгачкы 50 жылында түзүлөт. Бул мезгилде ал тереңдикте, топурактын астында өсүп,
жер үстүндө кичинекей гана болот. Мындай жол менен арча
жай өскөн, бирок узак жашаган порода катары каралат,
орточо жашоо узактыгы 500-700 жыл, ал эми ыңгайлуу шарттарда 2000 жылга чейин жетет. Арчанын күчтүү узун тамырлары эңкейиштерди көрпө кылып, топуракты бекемдеп,
калктуу конуштарды жер көчкүдөн сактайт.
-
В статье рассматриваются вопросы о лесных болезнях
и вредителях на стандартном составе, биологические, экологические особенности, а также новые методы борьбы с вредителями и новые технологии, а также применение условий на
юге Кыргызстана. Арчовые леса Южного Кыргызстана представлены в основном разновозрастными древостоями нескольких поколений с преобладанием спелых и перестойных деревьев.
Естественное возобновлентие – слабое. Экологические условия
Южного Кыргызстана способствуют произрастанию биологически устойчивых арчовых насаждений, в которых как правило не наблюдается массовое усыхание деревьев. Для большей
части этих лесов характерно лишь единичное и куртинное
усыхание деревьев. Она определяется разнообразными причинами и связана с возрастом дерева, распространением болезней-микроочагами ксилофагов механическими и другими повреждениями. Арча – местное название можжевельника. Корневая система арчи формируется в течение первых 50 лет
жизни дерева. За этот период оно растет в глубину, под почву,
оставляя на поверхности только маленькое деревце. Таким
образом, арча считается медленно растущей, на долго живущей породой, со средней продолжительностью жизни 500-700
лет, а при благоприятных условиях – до 2000 лет. Сильные,
длинные корни арчи простегивают склоны и укрепляют повчу,
охраняя человеческие поселения от оползней.
-
The juniper forests of southern Kyrgyzstan are mainly represented by forest stands of several generations of different ages with
predominance of mature and over mature trees. Natural renewal is
weak. The ecological conditions of southern Kyrgyzstan contribute
to the growth of biologically stable juniper plantations, in which, as
a rule, mass drying of trees is not observed. Most of these forests
are characterized by only single and clump drying of trees. it is determined by various reasons and is associated with the age of the
tree, the spread of diseases, micro foci of xylophages, mechanical
and other damage. Archa - is the local name for juniper. The root
system of juniper is formed during the first 50 years of a tree's life.
During this period, it grows in depth, under the soil, leaving only a
small village on the surface. In this way, juniper is considered a
slowly growing but long-lived breed, with an average life expectancy of 500-700 years, and under favorable conditions - up to 2000
years. The strong long roots of juniper quilt the slopes and strengthen the soil, protecting human settlements from landslides. The
article is about the spruce forest diseases and pests on a standard
composition, biological features, as well as new methods of pest
control and new technologies, and tht application of the conditions
in southern Kyrgyzstan.
-
лесопатологический мониторинг, арчовые леса, юг Кыргызстана, леса Кыргызстана, цветковый паразит, арча, горы, национальные парки.
-
токой-патологиялык мониторинг, арча токойлору, Кыргызстандын түштүгү, Кыргызстандын токойлору, гүл митеси, арча, тоолор, улуттук парктар.
-
forest pathology monitoring, juniper forests, southern Kyrgyzstan, forests of Kyrgyzstan, flower parasite, juniper, mountains, national park.
-
Омурзакова Гулнара Таштановна, Кызыл-Кийский
гуманитарно-педагогический институт, г.КызылКия, Кыргызская Республика, кандидат
биологичеких наук, доцент, и.о. профессора.
-
Омурзакова Гулнара Таштановна, Кызыл-Кыя
гуманитардык-педагогикалык институту, КызылКыя шаары, Кыргыз Республикасы, биология
илимдеринин кандидаты, доцент, проф. м.а.
-
Gulnara Omurzakova, Kyzyl-Kiya Humanitarian
Pedagogical Institute, Kyzyl-Kiya, Kyrgyz Republic,
candidate of biological sciences, associate professor.
DOI:10.26104/IVK.2019.45.557
Омурзакова Г.Т. ЛЕСОПАТОЛОГИЧЕСКИЙ МОНИТОРИНГ АРЧОВЫХ ЛЕСОВ ЮГА КЫРГЫЗСТАНА. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2022. №. 1. C. 33-36
|
