|
|
-
Айталиева Т.К.
-
Айталиева Т.К.
-
T.K. Aytalieva
-
ПОВЕСТВОВАНИЕ ВВЕДЕНИЕ В ЭПОСЕ «СЕМЕТЕЙ» УРКАША МАМБЕТАЛИЕВА
-
УРКАШ МАМБЕТАЛИЕВДИН «СЕМЕТЕЙ» ЭПОСУНА КИРИШҮҮСҮНҮН БАЯНДАЛЫШЫ
-
DESCRIPTION OF THE BIRTH OF A WARRIOR IN THE EPIC «SEMETEY» BY URKASH MAMBETALIEV
-
Вариант известного кыргызскому народу пишу¬щего манасчи сказителя – Уркаша Мамбеталиева на се¬годняшний день является одной из актуальных за¬дач в сфере исследования науки эпоса “Манас”. В статье берется в исследование начало из варианта Уркаша Мамбеталиева “Баян башы” или – “Начало сказания” из книги “Семетей”. В поприще – манасчи – сказителей – есть и категория пишущих сказителей. Можно от¬нес¬ти к таким манасчи сказителям: Тоголок Молдо, Ыбрайыма Абдырахманова, китайского кыргыза ма-нас¬чи – Жусупа Мамая. Продолжившего путь пишущих – манасчи сказителей, знакомого кыр¬гыз-скому народу как манасчи, работавщего в филар-монии имени Т.Сатылга¬но¬ва артистом, исполнившего эпоса в сопровождении симфонического оркестра и в международных гастро¬лях, ознакомивший эпоса “Манас” мировой общест¬вен¬ности Уркаш Мамбета¬лиев оставил свой эпос “Семетей”, на письменном виде как пишущий манасчи. Вариант эпоса “Семетей” Уркаша Мамбеталиева в срав¬нении, в контексте с дру¬гими вариантами и анали¬зи¬рованы различие и сходсва, а также примененные художественные средства.
-
Кыргыз элине белгилүү жазгыч манасчы Уркаш Мамбеталиевдин варианты бүгүнкү күндө манас-таануу илиминде изилдөөнү талап кылган актуалдуу масе¬ле¬лер¬ден болуп саналат. Макалада У.Мамбета-лиев¬дин жа¬зып калтырган «Семетейинин» башталышындагы “Баян башы” изилдөөгө алынат. Манасчылык өнөрдө жаз¬гыч манасчы катары таанылган өнөр ээлери да бар. Жазгыч манасчылардын катарына Тоголок Молдону, Ыбрайым Абдрахмановду, кытайлык кыргыз манасчы Жусуп Мамайды кошууга болот. Жазгыч манасчы¬лар¬дын жолун улаган, кыргыз элине манасчы катары таа¬ны¬лып, Т.Сатылганов атындагы филармо¬нияда артист болуп иштеп, эпосубузду симфониялык оркестрдин кош¬тоо¬сунда аткаруу мүмкүнчүлүгүнө ээ болуп, ар кандай гастролдордо эпосубузду дүйнө элдерине тааныткан У.Мамбеталиев өзүнүн «Семетей» эпосун жазгыч ма¬нас¬¬чылардай отуруп алып кагазга жазып калтырган. У.Мамбеталиевдин “Семетей” эпосунун варианты ме¬нен башка вариант¬тар салыштырылып, болгон айыр¬мବчылык¬тары изилдөөгө алынды.
-
Today, the version of the manuscript written by well-known manaschi and narrator Urkash Mambetaliyev be¬come subject to the thorough research within the science of epos “Manas”. The article takes the beginning of the study from the version of Urkash Mambetaliev “Bayan Bashy” (“The beginning of the tale”) from the book “Semetey”. Among all manasci and narrators, some narrators used to capture their works on paper. Such narrators are Togolok Moldo, Ybraiyma Abdyrakhmanov, and Chinese-Kyrgyz manaschi Zhusup Mamai. Continue the way of writing - manaschy narrators familiar to Kyrgyz people as monarchy rabotavschego in Philharmonic T.Satylganova artist who has performed the epic accompanied by a symphony orchestra and international tours, Explore the epic "Manas" international community Urkash Mambetaliyev left his epic "Semetei" on writing as a manaschi writer. While compari¬son of the context of the epos “Semetey” by Urkash Mam¬be¬ta¬liev with other variants it was found some convergences and differences in applied artistic means.
-
пишущий манасчы, сказитель “Семетея”, начало сказания, слова, сорок покровитель, пророк удачи, благословение, Эчкилүү-Тоо – гора в Таласа, приемный сын.
-
жазгыч манасчы, семетейчи, баян башы, сөз, кырк чилтен, кызыр, бата, Эчкилүү-Тоо, бакма бала.
-
manaschi writer, narrator of “Semetey”, the beginning of the tale, a word, forty patron, prophet of luck, blessing, Echkilu-Too (mountain in Talas), adopted son.
-
Айталиева Толкун Кундузбековна, Таласский государственный университет, г.Талас, Кыргызская Республика, кандидат филологических наук, доцент.
-
Айталиева Толкун Кундузбековна, Талас мамлекеттик университети, Талас шаары, Кыргыз Республикасы, филология илимдеринин кандидаты, доцент.
-
Tolkun Aitalievа, Talas State University, Talas, Kyrgyz Republic, candidate of philological sciences, associate professor.
Айталиева Т.К. ПОВЕСТВОВАНИЕ ВВЕДЕНИЕ В ЭПОСЕ «СЕМЕТЕЙ» УРКАША МАМБЕТАЛИЕВА. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2019. №. 2. C. 206-209
|
