|
|
-
Асанбаев У.С., Бектурганова Н.И.
-
Асанбаев У.С., Бектурганова Н.И.
-
U. Asanbaev, N. Bekturganova
-
ИСТОРИЧЕСКАЯ ХАРАКТЕРИСТИКА БОРЬБЫ КУЛАТУУ
-
КУЛАТУУ КҮРӨШҮНҮН ТАРЫХЫЙ МҮНӨЗДӨМӨСҮ
-
HISTORICAL CHARACTERISTICS OF THE KULATUU WRESTLING
-
В данной статье рассматривается историческая составляющая борьбы кулатуу – как культурного наследия кыргызского народа, так как оно связано с историческими этапами
развития древнего кыргызского народа. С момента обретения
Кыргызской Республики Независимости, во многих научных
трудах прослеживалась тенденция возрождения национальных видах спорта, развития и обновления народных игр, основанных на национальных традициях. В настоящее время в новых общественно-исторических условиях развития Кыргызской Республики борьба кулатуу - сформировался как национальный вид спорта. Всевозрастающий общественный интерес населения, особенно среди молодежи, объясняется зрелищностью кулатуу. Анализируя четыре разные версии борьбы кулатуу авторы отмечают, что борьба кулатуу как вид спорта
занимает особое место в системе обучения и воспитания молодежи Кыргызстана. На основе изучения техники и тактики
разных версий борьбы кулатуу специалистами по физической
культуре и спорту версия “түртүшүү” была признана наиболее гуманной. Авторы статьи поставили цель - научно обосновать педагогические основы применения кулатуу в учебно-воспитательном и тренировочном процессе.
-
Бул макалада кулатуунун тарыхый түпкүлүгү иликтөөгө
алынып, байыркы кыргыз элинин тарыхый өнүгүүсүнө караштуу болгондуктан кыргыз элинин маданий мурасы катары каралат. Кыргыз Республикасынын Эгемендүүлүккө ээ болгон күнүнөн тартып кыргыз элинин улуттук спортунун түрлөрү,
улуттук салттарга негизделген элдик оюндардын кайрадан
жаралуусу жана жаңылануу процесстери күч алгандыгын белгилеп, көптөгөн илимий эмгектерде чагылдырылып келгени айтылган. Учурда Кыргыз Республикасынын өнүгүүсүнүн жаңы
коомдук-тарыхый шарттарында кулатуу күрөшү – улуттук
спорттун түрү катары калыптанып, өлкөбүздө коомчулуктун, өзгөчө жаштардын кызыгууусун жаратууда. Замандын
талаптарына жана коомчулуктун кызыгуусуна ылайык кулатуу күрөшүнүн төрт версиясын талдоого алынып, кулатуунун
ар бир түрүнө мүнөздөмө берилген, кулатуу күрөшү жаштарды окутуу, тарбиялоо системасында өзгөчө орду бар болгондугу тастыкталган. Кулатуунун «Түртүшүү» версиясы көптөгөң дене тарбия жана спорт боюнча адистери тарабынан
иликтенип – эң гумандуу түрү деп табылгандыгына байланыштуу, кулатуу күрөшүн жаштарды окутуу-тарбиялоодо,
машыктыруу процессинде колдонуунун педагогикалык негиздерин илимий жактан тастыктоо максаты макаланын авторлору тарабынан коюлган.
-
This article considers the historical component of the Kulatuu
Wrestling as the cultural heritage of the Kyrgyz people, as it is associated with the historical stages of the development of the ancient
Kyrgyz people. Since the moment of getting independence of the
Kyrgyz Republic, many scientific works have traced the tendency of
the revival of national sports, the development and renewal of folk
games based on national traditions. Currently, in the new sociohistorical conditions of the development of the Kyrgyz Republic,
Kulatuu Wrestling has formed as a national sport in the country.
The increasing public interest of the population, especially among
young people, is explained by the staginess of Kulatuu. Analyzing 4
different versions of Kulatuu Wrestling, the authors note that kulatuu wrestling as a sport occupies a special place in the system of
education and upbringing of the youth of Kyrgyzstan. Based on the
study and analysis of the technique and tactics of the 4 versions of
kulatuu wrestling, the version of “turtushuu” was recognized by
specialists in physical culture and sports as the most humane. The
authors of the article set a goal - to scientifically substantiate the
pedagogical foundations of the use of kulatuu in the educational and
training process.
-
кулатуу, борьба, история, развитие, спорт, воспитание, народные игры, система воспитания.
-
кулатуу, күрөш, тарых, өнүгүү, спорт, тарбия, элдик оюндар, тарбиялоо системасы.
-
kulatuu, wrestling, history, development, sport, education, folk games, the system of education.
-
Асанбаев Урмат Cалырович, Кыргызская
государственная академия физической
культуры и спорта, г.Бишкек,
Кыргызская Республика, аспирант.
Бектурганова Н.И., Кыргызская
государственная академия физической
культуры и спорта, г.Бишкек, Кыргызская
Республика, старший преподаватель.
-
Асанбаев Урмат Салырович, Кыргыз
мамлекеттик дене тарбия жана спорт
академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз
Республикасы, аспирант.
Бектурганова Н.И., Кыргыз мамлекеттик
дене тарбия жана спорт академиясы,
Бишкек шаары, Кыргыз республикасы,
улук окутуучу.
-
Urmat Asanbaev, Kyrgyz State Academy
of Physical Culture and Sports, Bishkek,
Kyrgyz Republic, postgraduate student.
N. Bekturganova, Kyrgyz State Academy
of Physical Culture and Sports, Bishkek,
Kyrgyz Republic, senior lecturer.
10.26104/NNTIK.2022.82.35.057
Асанбаев У.С., Бектурганова Н.И. ИСТОРИЧЕСКАЯ ХАРАКТЕРИСТИКА БОРЬБЫ КУЛАТУУ. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2022. №. 7. C. 278-281
|
