Новый выпуск

2024, №: 3

Подробнее

Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана

Cтатья
Авторы
  1. Осмонбаева К.Б., Кобзарь В.Н.
  2. Осмонбаева К.Б., Кобзарь В.Н.
  3. K. Osmonbaeva, V. Kobzar
Название
  1. ЗАВИСИМОСТЬ АЭРОБИОЛОГИЧЕСКОГО СПЕКТРА ОТ ИНТЕНСИФИКАЦИИ ЗЕМЛЕПОЛЬЗОВАНИЯ
  2. АЭРОБИОЛОГИЯЛЫК СПЕКТРДИН ЖЕРДИ ПАЙДАЛАНУУНУН ИНТЕНСИФИКАЦИЯСЫНА КАРАНДЫГЫ
  3. DEPENDENCE OF THE AEROBIOLOGICAL SPECTRUM ON THE INTENSIFICATION OF LAND USE
Аннотация
  1. В статье анализируется проблема расширения посевных площадей в Иссык-Кульской области Кыргызской Республики и влияние этого процесса на аэробиологический спектр воздуха населенных пунктов. На примере г. Каракол, столицы области, показано увеличение в воздухе пыльцы растений и спор грибов. Прослеживается, насколько изменился ассортимент культурных растений в регионе за последние 100 лет. Обосновывается идея о том, что увеличение продолжительности пыльцевого сезона и расширение сельскохозяйственных территорий определяют спорово-пыльцевой спектр в воздухе. В воздухе увеличивается количество пыльцы Poaceae и спор грибов. Основное внимание в работе авторы акцентируют на нарастании количественного и таксономического содержания спор грибов, являющихся аллергенами для человека и фитопатогенами, вызывающих заболевания культурных растений. В результате исследования идентифицировано 24 таксона спор грибов, которые все без исключения являются паразитами растений.
  2. Макалада Кыргыз Республикасынын Ысык-Көл аймагындагы айдоо аянттарынын кеңейтүү маселеси жана бул процесстин калктуу конуштардагы абанын аэробиологиялык спектрине тийгизген таасири талданат. Аймактын борбору, Каракол шаарынын мисалында, абадагы өсүмдүктөрдүн чаңчасы жана козу карын спораларынын көбөйгөнүн көрүүгө болот. Акыркы 100 жылдын ичинде аймактагы маданий өсүмдүктөрдүн ассортименти канчалык өзгөргөндүгү байкалат. Чаңчалык мезгилинин узартуусу жана айыл чарба аймактарынын кеңейиши абадагы спора-чаңча спектрин аныктайт деген идея негизделет. Абада Poaceae өсүмдүктөрүнүн чаңчасынын жана козу карын спораларынын саны көбөйөт. Бул эмгекте авторлор негизги көңүлдү, адам үчүн аллерген болгон козу карын спораларын жана маданий өсүмдүктөрдүн ооруларын пайда кылуучу фитопатогендердин сандык жана таксономиялык курамын көбөйтүүгө бурат. Изилдөөнүн жыйынтыгында козу карын спораларынын 24 таксону аныкталган, алардын бардыгы сөзсүз түрдө өсүмдүктөрдүн паразиттери.
  3. The article analyzes the problem of expanding the sown areas in the Issyk-Kul region of the Kyrgyz Republic and the impact of this process on the aerobiological spectrum of the air of settlements. The example of Karakol, the regional center, shows an increase in plant pollen and fungal spores in the air. It is traced how the assortment of cultivated plants in the region has changed over the past 100 years. The idea that increasing the duration of pollen season and expansion of agricultural areas determines the spore-pollen spectrum in the air is substantiated. In the air increases the number of pollen Poaceae and spores of fungi. The authors focuses on the increase in the quantitative and taxonomic content of spores of fungi, which are allergens for humans and phytopathogens, causing diseases of cultivated plants. As a result of the study, 24 taxa of fungal spores were identified, which are all, without exception, parasites of plants.
Ключевые слова
  1. пыльца растений, споры грибов, аэробиологический спектр, землепользование, воздушная микобиота, сельскохозяйственные культуры, фитопатогены.
  2. өсүмдүктөрдүн чаңчасы, козу карындын споралары, аэробиологиялык спектр, жерди пайдалануу, аба микобиотасы, айыл чарба өсүмдүктөрү, фитопатогендер.
  3. plant pollen, fungal spores, aerobiological spectrum, land use, aerial mycobiota, agricultural crops, phytopathogens.
Сведения об авторах
  1. Осмонбаева Кымбаткуль Бейшеновна, Иссык-Кульский государственный университет им. К.Тыныстанова, г.Каракол, Кыргызская Республика, кандидат биологических наук, доцент. Кобзарь Вера Николаевна, Кыргызско-Российский Славянский университет им. Б.Ельцина, г.Бишкек, Кыргызская Республика, доктор биологических наук, профессор.
  2. Осмонбаева Кымбаткуль Бейшеновна, К.Тыныстанов атындагы Ысык-Көл мамлекеттик университети, Каракол шаары, Кыргыз Республикасы, биология илимдеринин кандидаты, доцент. Кобзарь Вера Николаевна, Б.Ельцин атындагы Кыргыз-Орус Славян университети, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, биология илимдеринин доктору, профессор.
  3. Kymbatkul Osmonbaeva, Issyk-Kul State University by name of K. Tynystanov, Karakol, Kyrgyz Republic, candidate of biological sciences, associate professor. Vera Kobzar, Kyrgyz-Russian Slavic University by name of B. Yeltsin, Bishkek, Kyrgyz Republic, doctor of biological sciences, professor.
Полнотекстовая версия
DOI
  • 10.26104/NNTIK.2022.65.88.012
  • Версия для цитирования
  • Осмонбаева К.Б., Кобзарь В.Н. ЗАВИСИМОСТЬ АЭРОБИОЛОГИЧЕСКОГО СПЕКТРА ОТ ИНТЕНСИФИКАЦИИ ЗЕМЛЕПОЛЬЗОВАНИЯ. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2022. №. 7. C. 65-69