Новый выпуск

2024, №: 3

Подробнее

Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана

Cтатья
Авторы
  1. Дуйшонакунов М.Т., Теңирбердиев Н.К., Мамырбаева Н.
  2. Дуйшонакунов М.Т., Теңирбердиев Н.К., Мамырбаева Н.
  3. M.T. Duishonakunov, N.K. Tenirberdiev, N. Mamyrbaeva
Название
  1. РАСПРЕДЕЛЕНИЕ ВЕЧНЫХ МЕРЗЛОТ В ВЕРХОВЬЕ РЕКИ НАРЫН
  2. ЖОГОРКУ НАРЫН ӨРӨӨНҮНДӨ КӨП ЖЫЛДЫК ТОҢДУН ТАРАЛЫШЫ
  3. DISTRIBUTION OF PERMAFROST IN THE UPPER NARYN CATCHMENT
Аннотация
  1. В статье описывается распространение вечных мерзлот в верховьях реки Нарын. Определено распределение вечных мерзлот в бассейнах рек Большой и Малый Нарын, их активные слои и мощность. Также был определен годовой температурный режим земной поверхности и груна. На разных высотах и склонах горы были установлены специальные термометры. С их помощью ежечасно измеряли температуру грунта. В результате были созданы графики и таблицы, показывающие температуру на разных глубинах грунта. Также главным результатом стала карта-схема вечных мерзлот бассейнов рек Чон Нарын и Кичи Нарын. Полученная статистика (температура грунта) также показала, что активный слой мерзлоты в регионе достигает до 3 метров.
  2. Макалада Нарын дарыясынын жогорку бөлүгүндөгү тоңдун таралышы берилди. Чоң жана Кичи Нарын дарыяларынын алаптарындагы тоңдун таралышы, алардын активдүү катмарлары жана калыңдыктары аныкталды. Ошондой эле, жер бетинин жана кыртышынын температурасынын жылдык режими аныкталды. Кыртыштын температурасын өлчөөчү атайын термометрлер тоонун ар кандай бийиктиктеринде жана капталдарында орнотулду. Алардын жардамы менен кыртыштын температурасына саат сайын байкоолор жүргүзүлүп келди. Натыйжада жер кыртышынын ар кандай тереңдигиндеги температураны көрсөткөн графиктер, таблицалар түзүлдү. Ошондой эле, эң негизги жыйынтык катары Чоң Нарын жана Кичи Нарын дарыяларынын алаптарынын тоңдорунун карта-схемасы түзүлдү. Алынган статистикалык маалымат (жер кыртышынын температурасы) аймакта тоңдун активдүү катмары 3 метрге чейин жетээрин да көрсөттү.
  3. The article describes the distribution of permafrost in the upper Naryn catchment. The distribution of permafrost in the basins of the Bolshoi and Malyi Naryn rivers, their active layers and thickness have been determined. The annual temperature regime of the earth's surface and ground was also determined. Special thermometers were installed at different heights and slopes of the mountains. With their help, the temperature of the ground was measured hourly. As a result, graphs and tables were created showing the temperature at different depths of the ground. Also, the main result was a schematic map of the permafrost of the basins of the Chon Naryn and Kichi Naryn rivers. The statistics obtained (ground temperature) also showed that the active layer in the region reaches up to 3 meters.
Ключевые слова
  1. вечная мерзлота, активный слой, температура грунта, Большой Нарын, Малый Нарын.
  2. көп жылдык тоң, активдүү катмар, кыртыш температурасы, Чоң Нарын, Кичи Нарын.
  3. permafrost, active layer, soil temperature, Big Naryn, Small Naryn.
Сведения об авторах
  1. Дуйшонакунов Мураталы Турганалиевич, Кыргызский национальный университет им. Ж.Баласагына, г.Бишкек, Кыргызская Республика, доктор философских наук по направлению география, доцент. Теңирбердиев Нурбек Казымалиевич, Кыргызский национальный университет им. Ж.Баласагына, г.Бишкек, Кыргызская Республика, кандидат географических наук, доцент. Мамырбаева Нургул Канатбековна, Кыргызский государственный университет им. И.Арабаева, г.Бишкек, Кыргызская Республика.
  2. Дүйшөнакунов Мураталы Турганалиевич, Ж.Баласагын атындагы Кыргыз улуттук университети, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, география багытындагы философия илимдеринин доктору, доцент. Теңирбердиев Нурбек Казымалиевич, Ж.Баласагын атындагы Кыргыз улуттук университети, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, география илимдеринин кандидаты, доцент. Мамырбаева Нургул Канатбековна, И.Арабаев атындагы Кыргыз мамлекеттик университети, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы.
  3. Murataly Duishonakunov, Kyrgyz national University by name of Zh.Balasagyn, Bishkek, Kyrgyz Republic, doctor of philosophy in geography, associate professor. Nurbek Tenirberdiev, Kyrgyz national University by name of Zh.Balasagyn, Bishkek, Kyrgyz Republic, candidate of geographical sciences, assistant professor. Nurgul Mamyrbaeva, Kyrgyz state University by name of I.Arabaev, Bishkek, Kyrgyz Republic.
Полнотекстовая версия
DOI
  • DOI:10.26104/NNTIK.2019.45.557
  • Версия для цитирования
  • Дуйшонакунов М.Т., Теңирбердиев Н.К., Мамырбаева Н. РАСПРЕДЕЛЕНИЕ ВЕЧНЫХ МЕРЗЛОТ В ВЕРХОВЬЕ РЕКИ НАРЫН. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2021. №. 7. C. 33-37