|
|
-
Маматалиева Ф.Т.
-
Маматалиева Ф.Т.
-
F.T. Mamatalieva
-
ВЛИЯНИЕ ЗАГРЯЗНЯЮЩИХ ВЕЩЕСТВ НА СОЦИАЛЬНО-ЭКОНОМИЧЕСКОЕ ПОЛОЖЕНИЕ И ЕГО ЭКОЛОГО-ЭКОНОМИЧЕСКАЯ ОЦЕНКА
-
БУЛГООЧУ ЗАТТАРДЫН СОЦИАЛДЫК-ЭКОНОМИКАЛЫК АБАЛГА ТИЙГИЗГЕН ТААСИРИ ЖАНА АНЫН ЭКОЛОГИЯЛЫК-ЭКОНОМИКАЛЫК БААЛООСУ
-
THE INFLUENCE OF POLLUTANTS ON THE SOCIO-ECONOMIC SITUATION AND ITS ENVIRONMENTAL AND ECONOMIC ASSESSMENT
-
В данной статье приводятся сведения об основных
видах, выброса загрязняющихся веществ промышлённым
предприятием ОАО «Ош Ак-Таш». Установлено, что при
рассмотрении вопросов связи влияния выбросов загрязняющих веществ промышленным предприятием ОАО «Ош АкТаш» на здоровье населения проживающего в близлежащей
территории нельзя категорично и с уверенностью утверждать, что все болезни населения, связаны только с
работой этого завода, хотя влияние, существует. Здесь
очень много факторов, начиная от социального положения
семьи до выбросов загрязняющих веществ не только промышленными предприятиями, но и многое другое, поэтому
для изучения данного вопроса, необходимы специальные исследования. Анализ же влияния динамики загрязнения воздуха методом, скользящей средней, показал, что за последние три года 2015-2017 гг. заболеваемость детей снизилось
на 309 человек. Для определения тенденции влияния загрязнения воздуха, мы провели математическую обработку
данных по выбросу загрязняющих веществ и снижением заболеваемости. Определены дисперсии загрязняющих веществ по расчетам она равна 5, среднеквадратичное отклонение у = ±2,24. Коэффициент вариации составил
Х=1.8. Это означает, что уровень загрязнения воздуха
варьируется от среднего на Х= ± 1,8%; Расчет динамики и
среднеквадратичного отклонения: из 1775 обращений рабочих кирпичного завода за медицинской помощью 455 составили болезни органов дыхания. Между загрязнением воздуха и заболеваемостью имеется умеренная связь, что
подтверждается результатами корреляционного анализа
(коэффициент корреляции, r = 0,32). В основу оценки экономического ущерба от загрязнения положена следующая логическая причинно-следственная цепочка расчетов:
выбросы вредных веществ из источников их образования →
концентрация вредных веществ из источников их образования → натуральный ущерб → экономический ущерб. Установлено, что годовой экономический эффект от применения технического устройства «Ороситель пара» в газоотводных выходах загрязняющих веществ составляет в год
175,948 тыс. сомов.
-
Бул макалада «Ош Ак-Таш» ААКнын өнөр жай ишканасы тарабынан булгоочу заттарды чыгаруунун негизги
түрлөрү жөнүндө маалымат берилген. Булгаган заттардын чыгарылышынын «Ош Ак-Таш» ААКнын өнөр жай ишканасынын жакынкы аймакта жашаган калктын ден-соолугуна тийгизген таасири менен болгон мамилесин карап
жатканда, бардыгын кескин жана ишенимдүү түрдө айтуу мүмкүн эмес экендиги аныкталды. Калктын оорулары
ушул өсүмдүктүн иши менен гана байланыштуу, бирок
таасири бар. Үй-бүлөнүн социалдык абалынан баштап,
өнөр жай ишканалары гана эмес, башка көптөгөн нерселер
булгоочу заттардын чыгарылышына чейин көптөгөн факторлор бар, ошондуктан бул маселени иликтөө үчүн атайын изилдөөлөр керек. Абанын булганышынын динамикасын
жылдыруучу орточо ыкма менен талдоо көрсөткөндөй,
акыркы үч жыл ичинде, 2015-2017-жылдары балдардын
саны 309 адамга азайган. Абанын булганышынын кесепеттерин аныктоо үчүн биз математикалык изилдөө жүргүздүк булгоочу заттардын чыгышы жана оорушун азайтуу
жөнүндө маалыматтарды иштеп чыгуу. Булгоочу заттардын чачырашы эсептөөлөр менен аныкталды, ал 5, стандарттык четтөө у = ± 2,24. Вариация коэффициенти X =
1.8. Бул абанын булганышынын деңгээли орто эсеп менен Х
= ± 1,8% га чейин өзгөрүп турарын билдирет; Динамиканы
жана стандарттык четтөөнү эсептөө: кыш заводунун
жумушчуларынын медициналык жардамга кайрылган 1775
кайрылуусунун 455и дем алуу органдарынын оорулары болгон. Абанын булганышы менен оорунун ортосунда орточо
байланыш бар, бул тастыкталган корреляциялык анализдин натыйжалары (корреляция коэффициенти, r = 0.32).
Булгоочу экономикалык зыянды баалоо үчүн төмөнкүдөй
логикалык себептик чынжырлар колдонулат: зыяндуу заттарды алардын пайда болуу булактарынан чыгарылышы →
зыяндуу заттарды алардын пайда болуу көздөрүнөн топтолуусу → табигый зыян → экономикалык зыян. «Буу
чачуучу» техникалык шайманды булгоочу заттардын газ
чыгаруучу жайынан пайдалануунун жылдык экономикалык
натыйжасы жылына 175.948 миң сомду түзөт.
-
This article provides information on the main types of
emissions of pollutants by the industrial enterprise of Osh AkTash OJSC. It has been established that when considering the
relationship between the effects of pollutant emissions by the
industrial enterprise of Osh Ak-Tash OJSC on the health of the
population living in the nearby territory, it is impossible to
categorically and confidently state that all diseases of the population are associated only with the operation of this plant,
although there is an effect. It’s very there are many factors,
ranging from the social status of the family to emissions of pollutants, not only by industrial enterprises, but also many other
things, therefore, to study this issue, special studies are needed.
An analysis of the effect of the dynamics of air pollution by the
moving average method showed that over the past three years,
2015 - 2017. the incidence of children decreased by 309 people.
To determine the trend of the effects of air pollution, we carried
out mathematical processing of data on the emission of pollutants and a decrease in the incidence of disease. Dispersions
determined pollutants according to calculations, it is equal to 5,
the standard deviation of y = ± 2.24. The coefficient of variation
was X = 1.8. This means that the level of air pollution varies
from average by X = ± 1.8%; Calculation of dynamics and
standard deviation: out of 1775 requests from brick factory
workers for medical care, 455 were respiratory diseases. There
is a moderate relationship between air pollution and morbidity,
which is confirmed by the results of a correlation analysis (correlation coefficient, r = 0.32). The basis of the assessment of
economic damage from the following logical cause-and-effect
chain of calculations is laid down for pollution: emissions of
harmful substances from sources of their formation → concentration of harmful substances from sources of their formation →
natural damage → economic damage. It has been established
that the annual economic effect from the use of the technical
device “Steam Sprinkler” in the gas outlet of pollutants is
175.948 thousand soms per year.
-
загрязняющие вещества, ущерб, денежное значение, убытки, природный ущерб, экономический ущерб, экономический эффект, новая техника.
-
булгоочу заттар, зыян, акчалай маани, чыгымдын чыгымы, табигый зыян, экономикалык зыян, экономикалык эффект, жаңы техника.
-
pollutants, damage, monetary value, losses, natural damage, economic damage, economic effect, new technology.
-
Маматалиева Флора Туркменовна, Ошский
технологический университет, г.Ош, Кыргызская
Республика, старший преподаватель.
-
Маматалиева Флора Туркменовна, Ош
технологиялык университети, Ош шаары, Кыргыз
Республикасы, ага окутуучу.
-
Flora Mamatalieva, Osh technological University,
Osh, Kyrgyz Republic, senior lecturer.
DOI:10.26104/NNTIK.2019.45.557
Маматалиева Ф.Т. ВЛИЯНИЕ ЗАГРЯЗНЯЮЩИХ ВЕЩЕСТВ НА СОЦИАЛЬНО-ЭКОНОМИЧЕСКОЕ ПОЛОЖЕНИЕ И ЕГО ЭКОЛОГО-ЭКОНОМИЧЕСКАЯ ОЦЕНКА. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2020. №. 7. C. 34-39
|
