|
|
-
Айдарбекова Ч.С.
-
Айдарбекова Ч.С.
-
Ch.S. Aidarbekova
-
ОТРАЖЕНИЕ ВОСПИТАТЕЛЬНЫХ ИДЕЙ В ПРОИЗВЕДЕНИИ ЖУСУПА БАЛАСАГЫНА «БЛАГОДАТНОЕ ЗНАНИЕ»
-
ЖУСУП БАЛАСАГЫНДЫН «КУТТУУ БИЛИМ» ЧЫГАРМАСЫНДАГЫ ТААЛИМ-ТАРБИЯНЫН ЧАГЫЛДЫРЫЛЫШЫ
-
REFLECTION OF EDUCATIONAL IDEAS IN THE WORK OF ZHUSUP BALASAGYN «GRACEFUL KNOWLEDGE»
-
В статье с педагогической точки зрения проводится анализ образовательно-воспитательных идей произведения Жу¬су¬па Баласагына “Благодатное знание”, анализ под¬креשּׁ¬ляется примерами из произведения, подчеркивающими его значение в воспитании человека. Поэму Жусупа Бала¬са¬гына составляют преимущественно пословицы и поговор¬ки, издревле бытовавшие в народе и составляющие суть на¬родной души. Эта изустно передававшаяся в народе веко¬вая мудрость позволила Жусупу Баласагыну создать «Бла¬го¬датное знание» как памятник письменной лите¬ратуры. Махмуд Кашгари основательно изучал тюркский язык дан¬ной эпохи, доказав, что уйгуры и татары имели собст¬вен¬ное наречие, диалект. В то время как выдающийся языковед Махмуд Кашгари основательно изучил тюркские наречия, постиг особенности традиций, обычаев тюркских племен и создал «Словарь тюркских наречий», выдающийся мысли¬тель, поэт Ж.Баласагын проникся величием тюрк-ского язы¬ка, талантливо воплотив красоту его звучания в поэме «Благодатное знание». Автор статьи приходит к выводу о том, что данное дидактическое произведение является бес¬ценным источником нравственного воспи-тания школь¬ников и студентов. Главная мысль статьи заключается в осмыслении произведения как общечело-веческого духовного наследия.
-
Макалада Жусуп Баласагындын “Куттуу билим” чы-га¬р¬масындагы таалим-тарбия идеялары педагогикалык ас¬пектен талдоого алынып, анын Адам тарбиялоодогу ролу тийиштүү мисалдар менен көрсөтүлгөн. Жусуп Баласагын «Куттуу билим» поэмасы негизги эл оозунда алмустактан бери айтылып, элдин канына сиңип калган макал-лакап¬тар¬дын жыйындысынан турат. Ж.Баласагындын чыгармасы не¬гизининен жазма адабияттын башаты катары оозеки айтылган накыл сөз баяндаган кеменгердик Баласагынга «Куттуу билимди» жаратууга мүнкүндүк алып келди. Мах¬муд Кашгари түрк тилин абдан изилдөөдө, бул тилдин не¬гиз¬ги катмарын ошол мезгилдеги түрк кабарларын канча¬лык так сүйлөрүн иликтеп келип, уйгур, татарлардын ошол шартта түркчө сүйлөшүүнүн, өздөрүнчө да сөзү, диалек¬ти¬си бар экендигин далилдеген. Ошол доордун чыгаан тил¬чи окумуштуусу Махмуд Кашгари өзү айткандай өзү жа¬ша-ган доордун аралыгында түрк кабарларын кеңири илик-теп, калктардын уруу-урууларына чейин үрп адатын, нарк салтын, ырым-жөрөлгөлөрүн, тилин кылдат баамдап ке-лип “Түрк сөздөр жыйнагын” жараткан болсо, дааныш-ман улуу ойчул акын Ж.Баласагын “Кут алчу билимди” түрк тилинин улуулугун сезип, анын көркүнө суктанарлык деңгээлде жараткан. Аталган улуу дидактикалык чыгар-ма¬н¬ын мектеп окуучуларын жана студенттерди тарбия-лоо¬до, айрыкча акыл жана адеп тарбиясын берүүдө баа жет¬кис булак экендиги макаладан орун алган. Албетте, чы¬гарманын жалпы адамзаттык рухий кенчке айланган-ды¬гы бул макаланын негизги өзөгүн түзөт.
-
From the pedagogical point of view, the article analyzes the educational ideas of Zhusup Balasagyn's book “Grace of Knowledge”, the analysis is supported by examples from the work, emphasizing its importance in the education of man. The poem of Zhusup Balasagyn is mainly composed of proverbs and sayings that have long existed among the people and constitute the essence of the national soul. This centuries-old wisdom, orally transmitted among the people, allowed Zhusup Balasagyn to create “Graceful Knowledge” as a monument to written lite¬ra¬ture. Mahmud Kashgari thoroughly studied the Turkish lan¬guage of this era, proving that the Uighurs and Tatars had their own adverbs, a dialect. While the prominent linguist Mahmoud Kashgari thoroughly studied Turkish dialects, comprehended the features of traditions and customs of Turkish tribes and created the Dictionary of Turkish dialects, the outstanding thinker, poet J. Balasagyn was imbued with the greatness of the Turkish language, talentedly embodying the beauty of its sound in the poem “Graceful knowledge ". The author of the article concludes that this didactic work is an invaluable source of moral education for schoolchildren and students. The main idea of the article is to comprehend the work as a universal spiritual heritage.
-
«Благодатное знание», дидакти¬че¬ские размышления, Кюнтууду, Айтолду, Акдилмиш, Откур¬мыш, воспитание сознания, воспитание школьников, воспи¬та¬ние студентов.
-
«Куттуу билим», дидактикалык ой жү¬гүртүү, Күнтууду, Айтолду, Акдилмиш, Өткүрмүш, акыл тарбиясы, мектеп окуучуларын тарбиялоо, студент¬тер¬ди тарбиялоо.
-
«Graceful knowledge», didactic thoughts, Kun¬tuudu, Aitoldu, Akdilmish, Otkurmysh, education of con¬scious¬ness, education of schoolchildren, education of students.
-
Айдарбекова Чынара Сатылгановна, Кыргызский
национальный университет им.Ж.Баласагына,
г.Бишкек, Кыргызская Республика, старший
преподаватель.
-
Айдарбекова Чынара Сатылгановна,
Ж.Баласагын атындагы кыргыз улуттук
университети, Бишкек шаары, Кыргыз
Республикасы, ага окутуучу.
-
Chinara Aidarbekova, Kyrgyz national university by
name of J.Balasagyn, Bishkek, Kyrgyz Republic,
senior lecturer.
10.26104/NNTIK.2019.45.557
Айдарбекова Ч.С. ОТРАЖЕНИЕ ВОСПИТАТЕЛЬНЫХ ИДЕЙ В ПРОИЗВЕДЕНИИ ЖУСУПА БАЛАСАГЫНА «БЛАГОДАТНОЕ ЗНАНИЕ». Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2019. №. 10. C. 223-226
|
