|
|
-
Клименко Д.П., Петренко В.А.
-
Клименко Д.П., Петренко В.А.
-
D.P. Klimenko, V.A. Petrenko
-
О ВОДНЫХ ГЕОРИСКАХ В МЕЖГОРНОМ БАССЕЙНЕ РЕКИ ЧУ
-
ЧУ ДАРЫЯСЫНЫН ТОО АРАЛЫК БАССЕЙНИНДЕГИ СУУ ГЕОКОРКУНУЧ ТОБОКЕЛДИКТЕРИ ТУУРАЛУУ
-
ABOUT WATER GEORISCES IN THE CHAMBER OF THE INTERRUPLEX BASIN OF THE CHU RIVER
-
Водные геориски в бассейне реки Чу Северного Тянь-Шаня представлены подтоплениями, селями и паводками, прорывоопасными высокогорными озерами. Вблизи насе-ленных пунктов Ак-Тюз, Кара-Балта, Орловка располо-жены горно-рудные предприятия, где в хвостохранилищах накоплены радиоактивные и токсичные опасные отходы. При землетрясениях, воздействии селей вследствие раз-герметизации и разрушении дамб хвостохранилищ, опас-ные ингредиенты загрязняют поверхностные и подземные воды и представляют трансграничную угрозу окружаю-щим Кыргызстан странам Центральной Азии. Мони-торинг георисков водного генезиса и качества поверх-ностных и подземных вод для питьевого водоснабжения населения является актуальной проблемой.
-
Түндүк Тян-Шан Чүй дарыясынын бассейниндеги суу геокоргоочу курулуштар, суу ташкындары, көчкүлөр жана селдер, бийик тоолуу көлдөрдүн жырылышы малыматтар белектенген. Турак-жай жанында Ак-Тюз, Кара-Балта, Орловка тоо кендерин казып чыгаруучу ишканалар жай-гашкан, кайда калдыктар топтолгон жерде уулуу радио-активтүү жана токсивтүү коркунучтуу заттар жый-налган. Жер титирөө менен, калдыктардын дамбасы жа-рулуу себептен пайда болгон сел байланыштуу тийгизген таасири, калдыктарды коркунучтуу курамы жер үстүн-дөгү жана жер алдындагы суу булгап, жана Кыргызстан-га жана чек ара аны курчап турган Борбор Азиядагы мамлекеттерге коркунуч жаратууда. Мониторинг суу генезистүү геокоргоочу курулуштарга жер үстүндөгү жана жер астындагы суунун сапатына менен ичүүчү суусун камсыз кылуу үчүн маанилүү маселе болуп саналат.
-
Water geo risks in the Chu Basin of the Northern Tien Shan are represented by flooding, mudflows, and floods, high-altitude lakes. Mining enterprises are located here directly near the settlements of Ak-Tyuz, Kara-Balta, Orlovka, where radioactive and toxic hazardous wastes are accumulated in tailing dumps. During earthquakes, mudflows due to depressurization and destruction of tailings dams, hazardous ingredients pollute surface and groundwater and pose a transboundary threat to the countries of Central Asia surrounding Kyrgyzstan. Monitor-ing of the geo risks of the water genesis and the quality of surface and groundwater for the drinking water supply of the population is a pressing issue.
-
вода, хвостохранилища, радио¬активное загрязнение, под-топление, сели, оползни, подтопления, прорывоопасные высокогорные озера, геориски, защищенность, подземные воды.
-
суу, калдыктар, радио¬активдик булгануу, суу каптоо, сел, жер көчкүсү, жарылуу коркунучу бар бийик тоолуу көлдөр, геокоргоочу курулуш¬тар, коопсуздукту, жер астындагы суу.
-
water, tailings, radioactive contamination, waterlogging, mud-flows, landslides, waterlogging, high-altitude lakes, geologic risks, security, groundwater.
-
Клименко Денис Павлович, Институт горного дела и горных технологий им. академика У.Асаналиева, г.Бишкек, Кыргызская Республика, магистр наук.
Петренко Виталий Андреевич, Национальная акаде-мия наук Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргыз-ская Республика, Институт водных проблем и гидро-энергетики, научный сотрудник.
-
Клименко Денис Павлович, Академик Ү.Асаналиев атындагы тоо-кен иши жана тоо-кен технологиялар Институту, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, илимий магистр.
Петренко Виталий Андреевич, Кыргыз Республика-сынын Улуттук илимдер академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, Суу проблемалары жана гидроэнергетика институту, илимий кызматкер.
-
Denis Klimenko, Institute of mining and mining technology by name of academician U.Asanalieva, Bishkek, Kyrgyz Republic, master of science.
Vitaly Petrenko, National Academy of Sciences of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, Institute of water problems and hydropower, researcher.
10.26104/NNTIK.2019.45.557
Клименко Д.П., Петренко В.А. О ВОДНЫХ ГЕОРИСКАХ В МЕЖГОРНОМ БАССЕЙНЕ РЕКИ ЧУ. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2019. №. 4. C. 143-145
|
