Научный журнал Кыргызстана

Жалалдинов М.М., Дуйшоев С.Д., Турабыев Ч.К
Жалалдинов М.М., Дуйшоев С.Д., Турабыев Ч.К
M. Zhalaldinov, S. Duishoev, Ch. Turabyev

ОБЕСПЕЧЕНИЕ СЕЙСМОСТОЙКОСТИ ТРУБОПРОВОДОВ БОЛЬШОГО СЕЧЕНИЯ, ПОДЗЕМНЫХ ПЕШЕХОДНЫХ ПЕРЕХОДОВ И АВТОМОБИЛЬНЫХ ДОРОГ
ЧОҢ КЕСИЛИШТЕГИ ТҮТҮКТӨРДҮН ЖАНА ЖЕР АСТЫНДАГЫ ЖӨӨ АДАМДАР ӨТҮҮЧҮ ӨТМӨКТӨР МЕНЕН АВТОУНАА ЖОЛДОРУНУН ЖЕР ТИТИРӨӨГӨ ТУРУКТУУЛУГУН КАМСЫЗ КЫЛУУ
ENSURING THE SEISMIC RESISTANCE OF PIPELINES LARGE CROSS-SECTION, UNDERGROUND PEDESTRIAN CROSSINGS AND HIGHWAYS

В данной статье рассмотрены вопросы обеспечение сейсмостойкости труб большего сечения и подземных пешеходных переходов, на автомобильных автодорогах. Следует отметить, что все водопропускные сооружения: мосты и трубы, включают в свою конструкцию подпорные стенки или элементы подпорных стен и надежность всего сооружения будет зависеть и от этой важной составляющей, что особенно усложняется в горной местности с различной степенью косогорности и более резких изменений гидрогеологических условий. Установлено, что все водопропускные сооружения: мосты и трубы, включают в свою конструкцию подпорные стенки или элементы подпорных стен и надежность всего сооружения будет зависеть и от этой важной составляющей, что особенно усложняется в горной местности с различной степенью косогорности и более резких изменений гидрогеологических условий. Обоснована актуальность исследования в настоящее время при проектировании, строительстве и эксплуатации автомобильных дорог актуальной проблемой является увеличение их устойчивости к воздействиям чрезвычайных ситуаций, таких как наводнение, землетрясение, обильных снегопадов, снежных и каменных лавин. Определены методика и объект исследования. На основании проведенного исследованияопределены влияние рельефа местности на степень сейсмического воздействия, которым подвергаются инженерных сооружения, что обусловливаются различными повреждениями их в зависимости от косогорности участка дороги и гидрогеологических условий. Установлено, что при сейсмическом воздействии на конструкцию трубы в насыпи и в выемке (если это дюкер) возможно путем создания свободы деформаций конструкции в местах концертрации напряжений. В результате проведенных исследований определено, что в последнее время все большее распространение в практике строительства приобретают строиельства трубы больших размеров:сводчатые и прямоугольные. При сейсмическом воздействии на конструкцию трубы в насыпи и в выемке (если это дюкер) возможно путем создания свободы деформаций конструкции в местах концертрации напряжений.
Бул макалада чоң кесилиштеги түтүктөрдүн жана жер астындагы жөө жүргүнчүлөр өтүүчү өтмөктөрдүн сейсмикалык туруктуулугун камсыздоо маселелери каралды. Бардык суу өткөрүүчү курулмалар: көпүрөлөр жана түтүктөр өз конструкциясына тирөөч дубалдарды же тирөөч дубалдардын элементтерин камтыйт жана бардык курулмалардын ишенимдүүлүгү ушул маанилүү курамга да байланыштуу болот, бул ар кандай даражадагы кыйгач жана гидрогеологиялык шарттардын кескин өзгөрүшү менен тоолуу жерлерде өзгөчө татаалдашат. Бардык суу өткөрүүчү курулмалар: көпүрөлөр жана түтүктөр өз конструкциясына тирөөч дубалдарды же тирөөч дубалдардын элементтерин киргизери жана бардык курулуштун ишенимдүүлүгү ушул маанилүү компонентке да көз каранды болору белгиленген, бул өзгөчө ар кандай даражадагы кыйгачтык жана гидрогеологиялык шарттардын кескин өзгөрүшү менен тоолуу жерлерде татаалдашат. Изилдөөнүн актуалдуулугу негизделген азыркы учурда автомобиль жолдорун долбоорлоодо, курууда жана эксплуатациялоодо алардын суу каптоо, жер титирөө, кардын көп жаашы, кар жана таш көчкү сыяктуу өзгөчө кырдаалдардын таасирине туруктуулугун жогорулатуу актуалдуу проблема болуп саналат. Изилдөөнүн методикасы жана объектиси аныкталды. Жүргүзүлгөн изилдөөнүн негизинде инженердик курулмалар дуушар болгон сейсмикалык таасирдин деңгээлине жер рельефинин таасири аныкталган, бул жол участогунун кыйгач кесилишине жана гидрогеологиялык шарттарга жараша алардын ар кандай бузулушу менен шартталат. Дөбөдөгү жана оюктагы түтүктүн конструкциясына сейсмикалык таасир тийгизгенде (эгер бул дюкер болсо) чыңалуу берген жерлерде конструкциянын деформация эркиндигин түзүү аркылуу мүмкүн экендиги аныкталган. Көрсөтүлгөн изилдөөлөрдүн жыйынтыгында, акыркы мезгилде курулуш практикасында курулуш курулуштары көбөйүп баратканы аныкталды, чоң көлөмдөгү түтүктөр: күмбөздүү жана тик бурчтуу. Дөбөдөгү жана оюктагы түтүктүн конструкциясына сейсмикалык таасир тийгизгенде (эгер бул дюкер болсо) чыңалуу берген жерлерде конструкциянын деформацияларынын эркиндигин түзүү аркылуу мүмкүн болот.
This article discusses the issues of ensuring the seismic resistance of pipes of larger cross-section and underground pedestrian crossings, on highways. It should be noted that all culverts: bridges and pipes, include retaining walls or retaining wall elements in their design, and the reliability of the entire structure will depend on this important component, which is especially complicated in mountainous areas with varying degrees of slope and more abrupt changes in hydrogeological conditions. It has been established that all culverts: bridges and pipes, include retaining walls or retaining wall elements in their design, and the reliability of the entire structure will depend on this important component, which is especially complicated in mountainous areas with varying degrees of slope and more abrupt changes in hydrogeological conditions. The relevance of the study is justified at the present time in the design, construction and operation of highways, an urgent problem is to increase their resistance to the effects of emergency situations, such as flooding, earthquake, heavy snowfall, snow and stone avalanches. The methodology and the object of the study are determined. Based on the conducted research, the influence of the terrain on the degree of seismic impact to which engineering structures are exposed is determined, which is caused by various damage to them depending on the slope of the road section and hydrogeological conditions. It is established that under seismic influence on the structure of the pipe in the embankment and in the recess (if it is a ducker), it is possible by creating freedom of deformation of the structure in places of stress concentration. As a result of the conducted research, it has been determined that in recent years, largesized pipe constructions have become increasingly widespread in the practice of construction: vaulted and rectangular. In case of seismic impact on the pipe structure in the embankment and in the recess (if it is a ducker), it is possible by creating freedom of deformation of the structure in places of stress concentration

водопропускных труб, косогорных участках, сейсмического воздействия, степени косогорности.
суу өткөрүүчү түтүктөр, кыйгач участоктор, сейсмикалык таасирлер, кыйгач даражасы.
culverts, slope areas, seismic impact, degree of slope.

Жалалдинов Муса Мубаракович, Ошский технологический университет им. М.Адышева, г.Ош, Кыргызская Республика, доцент. Дуйшоев Сатывалды Дуйшоевич, Ошский технологический университет им. М.Адышева, г.Ош, Кыргызская Республика, кандидат технических наук, доцент. Турабыев Чынгыз Кубатович, Ошский технологический университет им. М.Адышева, г.Ош, КР, старший преподователь.
Жалалдинов Муса Мубаракович, М.Адышев атындагы Ош технологиялык университети, Ош шаары, Кыргыз Республикасы, доцент. Дуйшоев Сатывалды Дуйшоевич, М.Адышев атындагы Ош технологиялык университети, Ош шаары, Кыргыз Республикасы, техника илимдеринин кандидаты, доцент. Турабыев Чынгыз Кубатович, М.Адышев атындагы Ош технологиялык университети, Ош шаары, Кыргыз Республикасы, улук окутуучу.
Musa Zhalaldinov, Osh Technological University named after M.Adyshev, Osh, Kyrgyz Republic, associate professor. Satyvaldy Duishoev, Osh Technological University named after M.Adyshev, Osh, Kyrgyz Republic, candidate of technical sciences, associate professor. Chyngyz Turabyev, Osh Technological University named after M.Adyshev, Osh, KR, senior lecturer.

Скачать

10.26104/IVK.2023.45.557

Новый выпуск

2024, №: 2

Известия ВУЗов Кыргызстана

Журналы

Контакты