|
|
-
Самиева Ж.Т., Абдибаитова А.А., Журсунбек кызы С.
-
Самиева Ж.Т., Абдибаитова А.А., Журсунбек кызы С.
-
Zh. Samieva, A. Abdibaitova, Zhursunbek kyzy S .
-
ОПРЕДЕЛЕНИЕ СОСТАВА ОСТАТКОВ ОБШИРНОГО МАССИВА ЧАУВАЙ
-
ЧАУВАЙ КЕҢ МАССИВИНИН КАЛДЫКТАРЫНЫН КУРАМЫН АНЫКТОО
-
DETERMINATION OF THE COMPOSITION OF THE REMNANTS OF THE VAST CHAUVAI MASSIF
-
Целью данной статьи – является определить состав отходов от общего количества массива. В окружающей среде вокруг нас ртуть и другие загрязняющие вещества могут попасть
на любую стадию производства ртути. Во время работы
массива Чаувай и после прекращения работ информация об
отходах полностью не приводилась в отчетах. Общественность не знала информацию о количесчтвах выбросах в атмосфере, в почве, воде. За допустимую концентрацию ртути в воздухе – 0,0003 мг/м3
, в воде - 0,0005 мг/м3
и 2,1 мг/м3
в почве3
. Но
по результатам наших исследований эти показатели намного
превышают. Вследствие чего может вызвать угрозу здоровья
населения. Отмечается также негативное воздействие на
биоту, миграция которой увеличивается с увеличением концентрации ртути в этом регионе, усиливается в других регионах. Негативное воздействие отходов на животных, растениях и населению, продолжают накапливаться радиактивные вещества в
почве на более высоком уровне, чем это допустимо.
-
Бул макаланын максаты болуп Чаувай кен массивинин
калдыктарынын курамын аныктоо болуп саналат. Бизди курчаган чөйрөгө сымап жана башка булгоочу заттар сымап өндүрүүчү өндүрүштүн кайсы бир этабында түшүшү мүмкүн.
Чаувай кен массивини иштетип жаткан мезгилде да, азыр да
экологиялык отчеттордо маалыматтарды ачык берилген
эмес. Коомчулук Чаувайдагы атмосферадагы, топурактагы,
суудагы өлчөөлөрдө, булгоочу заттар жөнүндөгү маалыматтарды ушул мезгилге чейин билишген эмес. Негизинен сымаптын чен өлчөм концентрациясын абада - 0,0003 мг/м3
, сууда –
0,0005 мг/дм3
, топуракта – 2,1 мг/кг деп кабыл алышса, изилдөөлөрдүн жыйыньыгында бул көрсөткүчтөр эселеп көп көрсөттү. Калдыктардын курамындагы заттар топурактагы,
суудагы организмдер аркылуу адамдын ден соолугуна зыян келтиргенин белгилеп, келечекте ошол аймакта жашоо коркунучу
жаралышын белгиленди. Биотага терс таасирин тийгизип,
ошол аймакта сымаптын концентрациясы көбөйүү менен миграциясы күчөп, башка аймактарга да таасиринин күчөшү белгиленет. Жаныбарларга, өсүмдүктөргө жана адамдарга калдыктардын терс таасиринин тийүүсү, кыртышта мүмкүн
болгондон жогору деңгээлде топтоло берүүсү белгиленет.
-
The purpose of this article is to identify the composition of the
waste of the overadition of overall array. In the environment around
us, mercury and other pollutants may fall at any stage of mercury
production. Chauvaila is not translated in the process of processing
the mineral array, and the environmental reports are still not open.
The public did not know information about the atmosphere, in the
soil, measurements of water, measurements, measurements in the
Chauvai, the water. The main concentration of mercury was made
in the air - 0,0003 mg, 0,0005 mg, and 2.1 mg of the soil, as well as
2.1 mg/ kg. The scale of the waste was caused by damage to the
health of the soil, the body, and the threat of life in the country in
the future. It is noted that the negative impact on biota, whose migration increases with increasing mercury concentrations in this region, is also increasing in other regions. It is noted that the negative
impact of waste on animals, plants and humans continues to accumulate in the soul at a higher level than is possible.
-
массив, ртуть, экология, загрязняющие вещества, вода, почва, воздух.
-
кен массив, сымап, экология, булгоочу заттар,суу, топурак, аба.
-
ore arrave, mercury, ecology, pollutants, water, dust, air.
-
Самиева Жыргал Токтогуловна КыргызскоУзбекский Международный университет им. Б.
Сыдыкова, г. Ош, Кыргызская Республика,
доктор биологических наук, и.о. профессора
Абдибаитова Апиза Абдиманаповна Баткенский
Государственный универститет, г.Баткен,
Кыргызская Республика, кандидат биологических
наук, и.о.доцента.
Журсунбек кызы Сайкал, Кыргызско-Узбекский
Международный университет им. Б. Сыдыкова, г.
Ош, Кыргызская Республика, магистрант.
-
Самиева Жыргал Токтогуловна Б.Сыдыков
атындагы Кыргыз-Өзбек Эл аралык
университети, Ош шаары, КР, биология
илимдеринин доктору, профессордун м.а.
Абдибаитова Апиза Абдиманаповна, Баткен
мамлекетик универститети, Баткен шаары,
Кыргыз Республикасы, биология илимдеринин
кандидаты, доцентин м.а.
Журсунбек кызы Сайкал, Б.Сыдыков атындагы
Кыргыз-Өзбек Эл аралык университети, Ош
шаары, Кыргыз Республикасы, магистрант.
-
Zhyrgal Samieva, Kyrgyz-Uzbek International
University named after B.Sydykov, Osh, Kyrgyz
Republic, doctor of biological sciences, acting
professor.
Apiza Abdibaitova, Batken State University, Batken,
Kyrgyz Republic, candidate of biological sciences,
acting associate professor.
Zhursunbek kyzy Saykal, Kyrgyz-Uzbek International
University named after B.Sydykov, Osh, Kyrgyz
Republic, undergraduate student.
Самиева Ж.Т., Абдибаитова А.А., Журсунбек кызы С. ОПРЕДЕЛЕНИЕ СОСТАВА ОСТАТКОВ ОБШИРНОГО МАССИВА ЧАУВАЙ. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2023. №. 1. C. 59-65
|
