|
|
-
Сатылканов Р.А., Маматканов Д.M., Чонтоев Д.Т.
-
Сатылканов Р.А., Маматканов Д.M., Чонтоев Д.Т.
-
R.A. Satylkanov, D.M. Mamatkanov, D.T. Chontoеv
-
СВЯЗЬ УРОВНЯ ОЗЕРА ИССЫК-КУЛЬ С ЕГО ИСПАРЯЕМОСТЬЮ И ВЛАЖНОСТЬЮ ВОЗДУХА
-
ЫСЫК-КӨЛ КӨЛҮНҮН АБАСЫНЫН БУУЛАНУУ ЖАНА НЫМДУУЛУГУ МЕНЕН БАЙЛАНЫШ ДЕҢГЭЭЛИ
-
THE CONNECTION OF THE LEVEL OF ISSYKKUL LAKE WITH ITS EVAPORABILITYANDHUMIDITY
-
В статье рассматривается связь колебаний уровня озера Иссык-Куль в зависимости от его испарения и влажности воздуха. Приведены тренды изменения отно-сительной влажности воздуха и испаряемости озера в течение последних десятилетий. На примере конкретного временного отрезка показана обратно пропорциональная зависимость уровня озера от годовой испаряемости. При-веден анализ факторов, повлиявших на уровень озера в период с 2013 по 2018 г. Уровень оз. Иссык-Куль тесно связан с испарением и относительной влажностью возду-ха. Имеет место обратно пропорциональная зависимость уровня озера от годовой испаряемости. Необходимо опре-делить приоритет использования водных ресурсов в Ис-сык-Кульской котловине в дальнейшей перспективе: либо рекреация, либо сельскохозяйственное производство. По-лученные результаты расчетов и анализа можно исполь-зовать в качестве реперных для экстраполяции на анало-гичные речные бассейны Внутреннего и Северного Тянь-Шаня.Статья представляет интерес для климатологов, лимнологов и палеогеографов.
-
Макалада Ысык-Көлдүн деңгээлинин көтөрүлүүсүнүн жана азаюусунун анын буулануусу жана абанын нымдуу-лугу менен байланышы каралат. Абанын салыштырма нымдуулугунун жана көлдүн буулануусунун акыркы он жылдагы өзгөрүүсүнүн тренддери көрсөтүлгөн. Убакыт-тын конкреттүү аралыгынын мисалында көлдүн деңгээ-линин анын бир жыл ичиндеги буулануусуна пропорциялуу байланышы көрсөтүлгөн. 2013-жылдан 2018-жылга че-йин¬ки мезгилде көлдүн деңгээлине таасир эткен фактор-лорго анализ жасалган. Көлдүн деңгээли Ысык-Көл менен тыгыз буулануу жана салыштырмалуу нымдуулугуна бай-ланыштуу. Бул узак мөөнөттүү келечекте, Ысык-Көл бассейнинин суу ресурстарын пайдалануу артыкчылыгын аныктоо үчүн зарыл: же эс алуу, же айыл чарбасын. Эсеп-төө жана талдоо алынган окшош дарыялардын жана Түндүк Ички Тян-Шандын кылууга орундуу үчүн багыт-тама катары колдонулушу мүмкүн. Макала климатолог-дор, лимнологдор жана палеогеографтар үчүн кызыгуу жаратат.
-
The article discusses the relationship of fluctuations of the Lake Issyk-Kullevel, depending on its evaporation and humidity. The trends of changes in the relative humidity of the air and evaporation of the lake during the last decades are given. By the example of a specific time interval, thein vessel proportional-pendency of the lake levelonannualevaporationisshown.The analysis of the factors that influenced the lake level in the period of 2013-2018 is given. Lake level Issyk-Kul is closely related to evaporation and relative humidity of the air. There is an inversely proportional dependence on the lake level on the annual evaporation. It is necessary to determine the priority of using water resources in the Issyk-Kul hollow in the longer term: either recreation or agricultural production. The obtained results of calculations and analysis can be used as a reference for extrapolation to similar river basins of the Inner and Northern Tien Shan. The article is of interest to climatologists, limnologists, and paleogeographers
-
Иссык-Куль, Кара-Баткак, влаж¬ность воздуха, испаряе-мость, уровень озера, температура, климат.
-
Ысык-Көл, Кара-Баткак, абанын нымдуулугу, буулануу, көлдүн деңгээли, температура, климат.
-
Issyk-Kul, Kara-Batkak, air humidity, evaporation, lake leve, temperature, climate.
-
Сатылканов Рысбек Абылаевич, Национальная акаде-мия наук Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргыз-ская Республика, Институт водных проблем и гидро-энергетики, Тянь-Шанский высокогорный научный центр, заведующий.
Маматканов Дюшен Маматканович, Национальная академия наук Кыргызской Республики, г. Бишкек, Кыргызская Республика, доктор технических наук, академик профессор.
Чонтоев Доктурбек Токтосартович, Национальная академия наук Кыргызской Республики, г. Бишкек, Кыргызская Республика, Институт водных проблем и гидроэнергетики, доктор географических наук, профессор.
-
Сатылканов Рысбек Абылаевич, Кыргыз Республикасы-нын Улуттук илимдер академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, Суу проблемалары жана гидро-энергетика институту, Тян-Шань Тоо илимий борбору
Маматканов Дюшен Маматканович, Кыргыз Респуб-ликасынын Улуттук илимдер академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, Суу проблемалары жана гидроэнергетика институту, техникалык илимдердин доктору, академик, профессор.
Чонтоев Доктурбек Токтосартович, Кыргыз Респуб-ликасынынУлуттук илимдер академиясы, Кыргыз Республикасы, Бишкек шаары, Суу проблемалары жана гидроэнергетика институту, география илимдеринин доктору, профессор.
-
Rysbek Satylkanov, National Academy of Sciences of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, Institute of water problems and hydropower, Tien Shan mountain scientific center, head.
Dushen Mamatkanov, National Academy of Sciences of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, doc-tor of technical sciences, academician, professor.
Dokturbek Chontoev, National Academy of Sciences of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, doc-tor of technical sciences, doctor of geographical science, academician, professor.
10.26104/NNTIK.2019.45.557
Сатылканов Р.А., Маматканов Д.M., Чонтоев Д.Т. СВЯЗЬ УРОВНЯ ОЗЕРА ИССЫК-КУЛЬ С ЕГО ИСПАРЯЕМОСТЬЮ И ВЛАЖНОСТЬЮ ВОЗДУХА. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2019. №. 4. C. 65-74
|
