Жаңы саны

2023, №: 3

Кененирээк

Известия ВУЗов Кыргызстана

Макала
Авторлор
  1. Исмаилова З.А.
  2. Исмаилова З.А.
  3. Z. Ismailova
Макаланын аты
  1. ЭМОТИВНО-СОМАТИЧЕСКИЕ ФРАЗЕОЛОГИЗМЫ (по роману Туголбая Сыдыкбекова «Кок асаба»)
  2. ЭМОТИВДҮҮ СОМАТИКАЛЫК ФРАЗЕОЛОГИЗМДЕР (Түгөлбай Сыдыкбековдун «Көк асаба» романы боюнча)
  3. EMOTIONAL-SOMATIC PHRASEOLOGICAL UNITS (by Tugolbay Sydykbekov’s novel «Kok asaba»)
Аннотация
  1. При представлении психических или эмоциональных состояний у человека соматические фразеологизмы дают образно точное описание психического или эмоционального состояния человека, его отношений друг с другом и участвуют в речи или предложении. Ученые-лингвисты выделили различные тематические подгруппы соматических фраз. Из них соматические фразеологизмы, отражающие эмоционально-психическое состояние человека, многочисленны и эффективны. Например: радость, печаль, недовольство, гнев, страх, стыд и т.д. связаны с эмоциями, на которые мы смотрим. В речи подчеркивается основная мысль, эмоция, выразительность, точность, образность, усиливается выразительность речи. Основную роль в передаче фразеологических единиц играют культурно-исторические традиции конкретного языкового народа. При описании многих сфер жизнедеятельности человека фразеологизмы подтверждают универсальность и национально-культурную специфику национального менталитета. В лингвистике мало исследований языковых средств, возникающих из соматической лексики и фразеологии. В нашей статье мы обратимся к лексико-семантическим группам соматических фразеологизм.
  2. Адамдагы психикалык же эмоциялык абалдарды чагылдырууда соматикалык фразеологизмдер адамдын психикалык же эмоциялык абалын, бири-бири менен болгон мамилесин элестүү так сүрөттөп берет жана кепте же сүйлөм ичинде катышат. Тилчи окумуштуулар соматикалык фразеологизмдердин ар түрдүү тематикалык топчолорун белгилешкен. Алардын ичинен адамдын эмоционалдык-психикалык абалын чагылдырган соматикалык фразеологизмдер көп жана натыйжалуу болуп саналат. Мисалы: кубаныч, кайгы, нааразылык, каар, коркуу, уят ж.б. биз караган эмотивдер менен байланышта болот. Соматикалык фразеологизмдер к епте негизги ойду, эмоцияны, экспрессивдүүлүктү, таамайлыкты, образдуулукту басым менен айтып, кептин таасирдүүлүгүн күчөтөт. Фразеологиялык бирдиктерди берүүдө белгилүү тилде сүйлөгөн элдин маданий-тарыхый салттары негизги ролду ойнойт. Адамдын жашоо тиричилигинин көптөгөн сфераларын сүрөттөөдө фразеологизмдер улуттук менталитеттин универсалдуулугун жана улуттук-маданий спецификасын ырастайт. Соматикалык лексикадан жана фразеологиядан пайда болгон тилдик каражаттар боюнча тил илиминде изилдөөлөр аз. Биз макалабызда соматикалык фразеологизмдердин лексика-семантикалык топторуна кайрылабыз.
  3. When representing mental or emotional states in a person, somatic phraseological units give a figuratively accurate description of the mental or emotional state of a person, his relationship with each other and participate in a speech or sentence. Scientistslinguists have identified various thematic subgroups of somatic phrases. Of these, somatic phraseological units, reflecting the emotional and mental state of a person, are numerous and effective. For example: joy, sadness, discontent, anger, fear, shame, etc. Associated with the emotions we look at. The speech emphasizes the main idea, emotion, expressiveness, accuracy, imagery, and the expressiveness of speech is enhanced. The main role in the transfer of phraseological units is played by the cultural and historical traditions of a particular linguistic people. When describing many spheres of human life, phraseological units confirm the universality and national and cultural specificity of the national mentality. In linguistics, there are few studies of language means arising from somatic vocabulary and phraseology. In our article, we will turn to the lexico-semantic groups of somatic phraseological units.
Негизги сөздөр
  1. эмоция, эмотивная лексика, соматические фразеологизмы, лексико-семантические группы, сердце, голова, руки, глаза.
  2. эмоция, эмотивдүү лексика, соматикалык фразеологизмдер, лексика-семантикалык топтор, жүрөк, баш, кол, көз.
  3. emotion, emotional vocabulary, somatic phraseology, lexical-semantic groups, heart, head, hands, eyes.
Авторлор жөнүндө маалымат
  1. Исмаилова Зина Алмасбековна, Национальная академия наук Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргызская Республика, научный сотрудник.
  2. Исмаилова Зина Алмасбековна, Кыргыз Республикасынын Улуттук илимдер академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, илимий кызматкер.
  3. Zinа Ismailova, National Academy of Sciences of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, researcher.
Pdf версиясы
DOI
  • 10.26104/IVK.2023.45.557
  • Цитаталоо
  • Исмаилова З.А. ЭМОТИВНО-СОМАТИЧЕСКИЕ ФРАЗЕОЛОГИЗМЫ (по роману Туголбая Сыдыкбекова «Кок асаба»). Известия ВУЗов Кыргызстана. 2023. №. 3. C. 243-246