|
|
-
Асилова З.А., Джакупбеков Б.Т.
-
Асилова З.А., Джакупбеков Б.Т.
-
Z. Asilova, B. Djakupbekov
-
ОТЛИЧИТЕЛЬНЫЕ ПРИЗНАКИ УСТОЙЧИВОСТИ ОТВАЛОВ ОБЕСПЕЧИВАЮЩИЕ БЕЗОПАСНОЕ СКЛАДИРОВАНИЕ ВСКРЫШНЫХ ПОРОД НА СКЛОНЕ
-
ТОО БООРУНА ЖҮКТӨЛГӨН БОШ ТЕКТЕРДИН КООПСУЗДУГУН КАМСЫЗ КЫЛУУЧУ УЮНДУСУНУН ТУРУКТУУЛУГУНУН АЙЫРМАЛУУ БЕЛГИЛЕРИ
-
DIFFERENTIAL FEATURES OF SHOP STABILITY THAT ENSURE SAFE STORAGE OF OVERHEAD ROCK ON SLOPE
-
Основным критерием ведения горных работ при освоении
нагорных месторождений является безопасность их эксплуатации, в связи с чем оценка устойчивости отвалов вскрышных
пород является одной из основных задач его обеспечения. В
статье раскрыты отличительные признаки устойчивости,
обеспечивающие безопасность отвалов вскрышных пород, расположенных на горизонтальной поверхности от отвалов на
наклонном основании. Приведена методика определения влияния угла наклона склона на ширину отвала. Рассчитана зависимость высоты отвала от угла склона основания. А также
проведены расчеты по определению высоту отвала в зависимости от объемного веса основания отвала на наклонной поверхности. Перечислены факторы деформаций в отвале на склоне
зависящие от инженерно-геологических особенностей пород
отвалов и их оснований.
-
Бийик тоолуу кендерди иштетүүдө тоо-кен казып алуунун негизги критерийи аларды эксплуатациялоонун коопсуздугу
болуп саналат, демек, бош тектердин уюндусунун туруктуулугун баалоо аны камсыз кылуунун негизги милдеттеринин бири болуп саналат. Макалада горизонталдуу беткейде жайгашкан бош тектердин уюндулары менен жантайыңкы беткейде
жайгашкан бош тектердин уюндулардын коопсуздукту камсыз
кылуучу туруктуулугунун айырмалоочу белгилери ачылып жазылган. Бош тектердин уюндусунун кеңдигине болгон жантайыңкы бурчтун таасирин аныктоонун усулу келтирилген.
Бош тектердин уюндусунун бийиктигинин эңкейиш бурчунан
көз карандылыгы эсептелген. Ошондой эле, жантайыңкы беттеги бош тектердин уюндусунун негизинин көлөмдүк салмагына жараша уюндунун бийиктигин аныктоо үчүн эсептөөлөр
жүргүзүлгөн. Төкмөлөрдүн тоо тектеринин жана алардын
пайдубалдарынын инженердик-геологиялык өзгөчөлүгүнө жараша жантаймадагы бош тектердин уюндусунун деформацияларынын факторлору келтирилген.
-
The main criterion for mining operations in the development
of upland deposits is the safety of their operation, and therefore the
assessment of the stability of overburden dumps is one of the main
tasks of its provision. The article reveals the distinctive signs of stability that ensure the safety of overburden dumps located on a horizontal surface from dumps on an inclined base. The method of determining the influence of the slope angle on the width of the blade is
given. The dependence of the blade height on the slope angle of the
base is calculated. Calculations were also carried out to determine
the height of the blade depending on the volumetric weight of the
base of the blade on an inclined surface. The factors of deformations
in the dump on the slope depending on the engineering and geological features of the rocks of the dumps and their bases are listed
-
отвал, факторы, устойчивость, рельеф, склон, деформация, основание, ширина, высота отвала.
-
төгүндү, факторлор, туруктуулук, топография, эңкейиш, деформация, негиз, туурасы, төгүндүнүн бийиктиги.
-
blade, factors, stability, relief, slope, deformation, base, width, height of the blade.
Авторлор жөнүндө маалымат
-
Асилова Зульфия Атамырзаевна, Национальная
академия наук Кыргызской Республики,
г.Бишкек, Кыргызская Республика, кандидат
технических наук, доцент, старший научный
сотрудник.
Джакупбеков Белек Торокулович, Национальная
академия наук Кыргызской Республики,
г.Бишкек, Кыргызская Республика, научный
сотрудник.
-
Асилова Зульфия Атамырзаевна, Кыргыз
Республикасынын Улуттук илимдер академиясы,
Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, техника
илимдеринин кандидаты, доцент, улук илимий
кызматкер.
Джакупбеков Белек Төрөкулович, Кыргыз
Республикасынын Улуттук илимдер академиясы,
Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, илимий
кызматкер.
-
Zulfiya Asilova, National Academy of Sciences of the
Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic,
candidate of technical sciences, associate professor,
senior researcher.
Belek Dzhakupbekov, National Academy of Sciences of
the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic,
researcher.
Асилова З.А., Джакупбеков Б.Т. ОТЛИЧИТЕЛЬНЫЕ ПРИЗНАКИ УСТОЙЧИВОСТИ ОТВАЛОВ ОБЕСПЕЧИВАЮЩИЕ БЕЗОПАСНОЕ СКЛАДИРОВАНИЕ ВСКРЫШНЫХ ПОРОД НА СКЛОНЕ. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2023. №. 3. C. 12-15
|
