|
|
-
Олжобаева Т.М., Байбагышов Э.М.
-
Олжобаева Т.М., Байбагышов Э.М.
-
T. Oljobaeva, E. Baibagyshov
-
ОПРЕДЕЛЕНИЕ СОСТОЯНИЯ ПОЧВ И ОЦЕНКА ИХ ВЛИЯНИЯ НА УРОЖАЙНОСТЬ В ВЫСОКОГОРНЫХ ПРИРОДНО-КЛИМАТИЧЕСКИХ УСЛОВИЯХ
-
БИЙИК ТООЛУУ ЖАРАТЫЛЫШТЫК-КЛИМАТТЫК ШАРТТА ТОПУРАКТАРДЫН АБАЛЫН АНЫКТОО ЖАНА АЛАРДЫН ТҮШҮМДҮҮЛҮККӨ ТИЙГИЗГЕН ТААСИРИН БААЛОО
-
DETERMINATION OF THE STATE OF SOILS AND EVALUATION OF THEIR IMPACT ON YIELD IN HIGH-MOUNTAIN NATURAL-CLIMATE CONDITIONS
-
Сохранение и повышение плодородия почв является одной из первоочередных проблем сегодняшнего земледелия. Все
землепользователи обязаны правильно и целенаправленно использовать почвы и также обязаны выполнять все нормативы
земледелия. Благодаря почвенному покрову Земли обеспечивается жизнь растений, животных и человека. Почва жизненно необходима для существования человека, поскольку считается основным ресурсом пищи, воды и формирования минеральных источников. Почву считают основой производства, продовольственной безопасности и самодостаточности стран,
поскольку в случае ее уничтожения или удаления из биологических циклов человеческие общества, страны и даже планета
не смогут ничего предложить для продолжения существования. Жизнь человечества зависит от почвы, и правильное управление ею способствует достижению странами самообеспеченности. К огромной потере плодородных почв территорий привели стремительная урбанизация и развитие промышленности, увеличение бытовых и промышленных отходов, поглощение некоторых химических веществ в почве, горные выработки, чрезмерный выпас скота, использование пестицидов и
чрезмерное потребление химических удобрений.
-
Топурактын күрдүүлүгүн сактоо жана аны жогорулатуу бүгүнкү күндөгү дыйканчылыктын көйгөйлөрүнүн эң алгачкысы болуп эсептелет. Бардык жер пайдалануучулар топурактарды максаттуу жана туура пайдаланууга милдеттүү,
ошондой эле дыйканчылыктын баардык нормативдерин аткарууга милдеттүү. Жердин топурак катмарынын аркасында
өсүмдүктөрдүн, жаныбарлардын жана адамдардын жашоосу
камсыздалган. Топурак адамдын жашоосу үчүн өтө маанилүү,
анткени ал тамак-аштын, суунун жана минералдык булактардын пайда болушунун негизги ресурсу болуп эсептелет.
Топурак өндүрүштүн, азык-түлүк коопсуздугунун жана өлкөлөрдүн өзүн-өзү камсыз кылуусунун негизи болуп эсептелет,
анткени ал жок кылынса же биологиялык циклдерден чыгарылса, адамзат коомдору, өлкөлөр, жада калса планета дагы жашоонун уланышы үчүн эч нерсеге ээ боло албайт. Адамзаттын
жашоосу топурактан көз каранды жана аны туура башкаруу
мамлекеттердин өзүн-өзү камсыздоосуна жетишүүсүнө
шарт түзөт. Тез урбанизация жана өнөр жайдын өнүгүшү,
тиричилик жана өндүрүш калдыктарынын көбөйүшү, кээ бир
химиялык заттардын топуракка сиңиши, кен казуу, малды
ашыкча жаюу, пестициддерди колдонуу жана химиялык жер
семирткичтерди ашыкча керектөө аймактарда асылдуу топурактардын чоң жоготууларына алып келди.
-
Preservation and improvement of soil fertility is one of the
primary problems of today's agriculture. All land users are obliged
to use soils correctly and purposefully and are also obliged to
comply with all farming regulations. Thanks to the soil cover of the
Earth, the life of plants, animals and humans is ensured. Soil is vital
for human existence, as it is considered the main resource of food,
water and formation of mineral springs. Soil is considered the basis
of production, food security and self-sufficiency of the country, because in case of its destruction or removal from biological cycles,
human societies, countries and even the planet will not be able to
offer anything for continued existence. The life of mankind depends
on the soil, and its proper management contributes to the achievement of self-sufficiency by countries. Rapid urbanization and industrial development, an increase in household and industrial waste,
the absorption of certain chemicals in the soil, mining, overgrazing,
the use of pesticides and excessive consumption of chemical fertilizers have led to a huge loss of fertile soils in the territories.
-
почва, состав почвы, плодородие почвы, почвенные ресурсы, удобрений, скота
-
топурак, топурактын физико-химиялык курамы, топурактын күрдүүлүгү, топурак ресурстары.
-
soil, soil composition, soil fertility, soil resources, fertilizers, livestock.
Авторлор жөнүндө маалымат
-
Олжобаева Т.М. Нарынский государственный
университет им. С.Нааматова, г.Нарын,
Кыргызская Республика.
Байбагышов Э.М., Нарынский Государственный
университет им. С. Нааматова г.Нарын,
Кыргызская Республика, кандидат
сельскохозяйственных наук, доцент.
-
Байбагышов Э.М., С. Нааматов атындагы Нарын
Мамлекеттик университети, Нарын шаары,
Кыргыз Республикасы, айыл чарба
илимдеринин кандидаты, доцент.
Олжобаева Т.М. С.Нааматов атындагы Нарын
Мамлекеттик университети, Нарын шаары,
Кыргыз Республикасы.
-
E.Baybagyshov, Naryn State University by name of
S.Naamatova, Naryn, Kyrgyz Republic, candidate of
agricultural sciences, associate professor.
T.Olzhobaeva, Naryn State University by name of
S.Naamatova, Naryn, Kyrgyz Republic.
Олжобаева Т.М., Байбагышов Э.М. ОПРЕДЕЛЕНИЕ СОСТОЯНИЯ ПОЧВ И ОЦЕНКА ИХ ВЛИЯНИЯ НА УРОЖАЙНОСТЬ В ВЫСОКОГОРНЫХ ПРИРОДНО-КЛИМАТИЧЕСКИХ УСЛОВИЯХ. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2022. №. 6. C. 177-180
|
