Жаңы саны

2024, №: 2

Кененирээк

Известия ВУЗов Кыргызстана

Макала
Авторлор
  1. Канатбекова Г.К., Жунушалиева Г.И.
  2. Канатбекова Г.К., Жунушалиева Г.И.
  3. G. Kanatbekova, G. Zhunushalieva
Макаланын аты
  1. ГЕНДЕРНОЕ РАВЕНСТВО В ЗДРАВООХРАНЕНИИ
  2. САЛАМАТТЫКТЫ САКТООДОГУ ГЕНДЕРДИК ТЕҢЧИЛИК
  3. ENDER EQUALITY IN HEALTH CARE
Аннотация
  1. ендерный подход в здравоохранении – это учет гендерных различий при анализе системы здравоохранения и формировании политики в области охраны здоровья населения. По Кыргызской Республике в городской местности преобладает женское население, сельской - мужское. Наблюдается рост средней продолжительности жизни населения с разницей по полу 8 лет. Смертность имела тенденцию увеличения у мужчин на 11,3%, женщин на 9,1%. Частота смертности по классам болезней выше у мужчин. В сфере здравоохранения и социального обслуживания населения в основном занятое женское население (81,3%), чем мужское (18,7%). Для улучшения качества оказываемой медицинской помощи населению, преодоления гендерного разрыва в области общественного здравоохранения и продвижения гендерного равенства необходим учет гендерных различий.
  2. Саламаттыкты сактоодо гендердик мамиле – бул саламаттык сактоо системасын талдоодо жана коомдук саламаттыкты сактоо тармагындагы саясатты калыптандырууда гендердик айырмачылыктарды эске алуу болуп саналат. Кыргыз Республикасы боюнча шаарда жашаган калктын арасында аялдардын саны басымдуу, ал эми айыл жеринде эркектер басымдуулук кылат. Калктын орточо жашоо узактыгынын жогорулашы байкалат, гендердик айырмачылык менен 8 жылга. Өлүмдүн көрсөткүчүнүн тенденциясынын жого-рулашы байкалат - эркектерде 11,3% га, аялдарда 9,1% га. Оорунун класстары боюнча өлүмдүн көрсөткүчү эркектерде жогору. Саламаттыкты сактоо жана калкты социалдык жактан тейлөө чөйрөсүндө негизинен аялдар (81,3%) эркектерге караганда (18,7%) иштешет. Калкка көрсөтүлүүчү медициналык жардамдын сапатын жакшыртуу, коомдук саламаттык сактоо жаатындагы гендердик ажырымды жоюу жана гендердик теңчиликти илгерилетүү үчүн гендердик айырмачылыктарды эсепке алуу зарыл.
  3. A gender perspective in health care is the integration of gender differences in the analysis of the health system and the formulation of public health policies. In the Kyrgyz Republic, the urban area is dominated by the female population and the rural area by the male population. There is an increase in the average life expectancy of the population with a sex difference of 8 years. Mortality tended to increase in men by 11.3%, women by 9.1%. Mortality rates by disease class are higher in men. Mortality rates by disease class are higher in men. In the area of health and social services, the female population (81.3 per cent) is mostly employed than the male population (18.7 per cent). To improve the quality of health care provided to the population, bridge the gender gap in public health, and promote gender equality, gender disparities need to be addressed.
Негизги сөздөр
  1. гендерное равенство, женщины, заболеваемость, мужчины, средняя продолжительность жизни, смертность, численность населения.
  2. гендердик теңчилдик, аялдар, оорундуулук, эркектер, орточо жашоонун узактыгы, өлүмдүн көрсөткүчү, калктын саны.
  3. gender equality, women, men, incidence, life expectancy, mortality, population.
Авторлор жөнүндө маалымат
  1. Канатбекова Гульзина Канатбековна, Кыргызско-Российский Славянский университет им. Б.Ельцина, г.Бишкек, Кыргызская Республика, аспирант. Жунушалиева Гулсункан Ишенгазиевна, Кыргызская государственная медицинская академия им. И.Ахунбаева, г.Бишкек, Кыргызская Республика, кандидат философских наук.
  2. Канатбекова Гульзина Канатбековна, Б.Ельцин атындагы Кыргыз-Орус Славян университети, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, аспирант. Жунушалиева Гулсункан Ишенгазиевна, И.Ахунбаев атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, философия илимдеринин кандидаты.
  3. Gulzina Kanatbekova, Kyrgyz-Russian Slavic University by name of B. Yeltsin, Bishkek, Kyrgyz Republic, postgraduate student. Gulsunkan Zhunushalieva, Kyrgyz State Medical Academy by name of I.Akhunbaev, Bishkek, Kyrgyz Republic, candidate of philosophical sciences.
Pdf версиясы
DOI
  • 10.26104/IVK.2022.45.557
  • Цитаталоо
  • Канатбекова Г.К., Жунушалиева Г.И. ГЕНДЕРНОЕ РАВЕНСТВО В ЗДРАВООХРАНЕНИИ. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2022. №. 6. C. 52-56