|
|
-
Салиева К.Т., Боруева А.С., Шайдуллаева К.Р.
-
Салиева К.Т., Боруева А.С., Шайдуллаева К.Р.
-
K.Е. Salieva, A.S. Borueva, K.R. Shaidullaeva
-
ОРЕХОВЫЕ ФРУКТЫ – ПИЩЕВЫЕ ИСТОЧНИКИ ПОЛИНЕНАСЫЩЕННЫХ ЖИРНЫХ КИСЛОТ ДЛЯ ЧЕЛОВЕКА
-
ЖАНГАК МӨМӨЛӨРҮ АДАМДАР ҮЧҮН АЛМАШТЫРЫЛГЫС ПОЛИКАНЫКПАГАН МАЙ КИСЛОТАЛАРЫНЫН АЗЫК БУЛАКТАРЫ
-
NUT FRUITS - NUTRITIONAL SOURCES OF POLYUNSATURATED FATTY ACIDS FOR HUMAN
-
В южных регионах Кыргызстана (Ферганская долина и
Чаткальские горы) расположены уникальные естественные
ореховые леса. Орехи давно известны как источник основных
питательных веществ. В настоящее время они пользуются
спросом как здоровая пища и становятся все более популярными среди населения и производителей. В этой статье обсуждается структура молекул жирных кислот, незаменимые полиненасыщенные жирные кислоты (ПНЖК) и их ключевая роль
в организме человека. Обобщена информация о содержании
ПНЖК, мононенасыщенных жирных кислот (МНЖК) и соотношения ω-6/ω-3 в орехах, которые являются основными источниками этих веществ в питании человека. Приводятся содержание насыщенных жирных кислот (НЖК), ПНЖК,
МНЖК и соотношение ПНЖК / МНЖК и ω-6 / ω-3 в грецких
орехах (Juglans regia), выращенных в Кыргызстане, сравнивается с содержанием грецких орехов, выращенных в других странах. Грецкий орех рекомендуется как ценный продукт и используется для профилактики сердечно-сосудистых заболеваний.
-
Кыргызстандын түштүк аймактарында (Фергана өрөөнү жана Чаткал тоо кыркалары) табигый уникалдуу жаңгак
токойлору жайгашкан. Жаңгак илгертен бери эле эң керектүү
азыктын булагы катары белгилүү. Азыркы учурда, алар пайдалуу тамак катары суроо-талапка ээ жана калктын жана өндүрүүчүлөрдүн арасында барган сайын популярдуу болууда. Бул
макалада май кислотасынын молекулаларынын, анын ичинде
маанилүү алмаштырылгыс поликаныкпаган май кислоталарынын (ПКМК) түзүлүшү, структурасы жана алардын адамдардын организмдеги негизги ролу каралат. Бул заттардын адамдын тамактануусундагы негизги булагы болгон жангактардагы ПКМК, моноканыкпаган май кислоталарынын (MКМК)
курамы жана ω-6/ω-3 катыштары жөнүндө маалыматтар
кыскача келтирилген. Кыргызстанда өскөн жангактардын
(Juglans regia) курамындагы каныккан май кислоталарынын
(КМК), ПКМК, МКМК кармалышы, ПКМК / МКМК жана ω6/ω-3 катыштары башка өлкөлөрдө өскөн жангактардын курамдары менен салыштырылган. Жангактар туура тамактануу жана жүрөк-кан тамыр ооруларын алдын алуу үчүн баалуу
тамак аш катары сунушталган.
-
In the southern regions of Kyrgyzstan (Fergana Valley and
Chatkal Mountains) there are unique natural walnut forests. Nuts
have long been known as a source of essential nutrients ; nowadays,
they are in demand as a healthy food with increasing popularity for
the general population and producers. Nuts are one of the main
sources of unsaturated fatty acids. This article discusses the structure of fatty acid molecules, including essential polyunsaturated fatty acids (PUFA), and their key role in the human body. Information
on the PUFA, monounsaturated (MUFA) and ω-6 / ω-3 content in
nuts, which are the main sources of these substances in the human
diet, is summarized. The content of saturated fatty acids (SFA),
PUFA, MUFA and the ratio of PUFA/MUFA and ω-6 / ω-3 in walnuts (Juglans regia) grown in Kyrgyzstan is compared with the content of walnuts grown in other countries. Walnuts are recommended
as a valuable product for proper nutrition and for the prevention of
cardiovascular diseases.
-
жирные кислоты, орехи, ореховые леса, источники пищи, питание, организм человека, питание.
-
май кислоталары, жангак, жаңгак токойлору, азык булактары, тамактануу, адамдын организми, тамак аш.
-
fatty acids, nuts, nut forests, food sources, nutrition, human body, nutrition.
Авторлор жөнүндө маалымат
-
Салиева Калыйпа Талипбаевна, КыргызскоТурецкий университет «Манас», г.Бишкек,
Кыргызская Республика, кандидат химических
наук, доцент.
Боруева Айпери Суюналиевна, Ошский
государственный университет, г.Ош, Кыргызская
Республика, магистрант.
Шайдуллаева Карачач Рашидовна, Ошский
государственный университет, г.Ош, Кыргызская
Республика, магистрант.
-
Салиева Калыйпа Талипбаевна, Кыргыз-Түрк
«Манас» университети, Бишкек, шаары, Кыргыз
Республикасы, химия илимдеринин кандидаты,
доцент.
Боруева Айпери Суюналиевна, Ош мамлекеттик
университети, Ош шаары, Кыргыз Республикасы,
магистрант.
Шайдуллаева Карачач Рашидовна, Ош
мамлекеттик университети, Ош шаары, Кыргыз
Республикасы, магистрант.
-
Kalipa Salieva, Kyrgyz-Turkish University «Manas»,
Bishkek, Kyrgyz Republic, candidate of chemical
sciences, associate professor.
Aiperi Borueva, Osh State University, Osh, Kyrgyz
Republic, master’s student.
Karachach Shaidullaeva, Osh State University, Osh,
Kyrgyz Republic, master’s student.
DOI:10.26104/IVK.2019.45.557
Салиева К.Т., Боруева А.С., Шайдуллаева К.Р. ОРЕХОВЫЕ ФРУКТЫ – ПИЩЕВЫЕ ИСТОЧНИКИ ПОЛИНЕНАСЫЩЕННЫХ ЖИРНЫХ КИСЛОТ ДЛЯ ЧЕЛОВЕКА. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2021. №. 2. C. 33-39
|
