|
|
-
Баитова Ф.Т., Идаева А.Б.
-
Баитова Ф.Т., Идаева А.Б.
-
F. Baitova, A. Idaeva
-
ИДЕАЛЫ «СТАРЕЙШИН» В ЭПОСЕ «МАНАС»
-
«МАНАС» ЭПОСУНДАГЫ «КАЛК КАРЫЯЛАРЫНЫН» ИДЕАЛЫ
-
IDEALS OF «ELDERS» IN THE EPIC «MANAS»
-
Издревле известно, что благополучие общества и страны зависит от поведения, взглядов и мировоззрения каждого
человека. К примеру, благополучие древнего кыргызского общества отличалось человеческой честью таких главных героев,
как Жакып, Манас, Абыке и Кобош в эпосе «Манас», который
ценится как наивысшая точка устного произведения кыргызского народа. Эпос богат воспитаниями, которым можно научиться у Бакая, Кошоя и Акбалты, мудрых учителей, носителей-идеалов национальной ценности. Они – идеальные мастера, мудрые воспитатели-гуманисты, которые призывали к
единству, направляли подрастающее поколение на правильный
путь для сохранения связи между поколениями и на своем примере учили честному труду. Эти идеалы служили примером
для подражания молодого поколения, а их отсутствие приравнивалось к отсутствию разума всего народа. Одной из их важнейших задач это – защитить народ от захватчиков, обеспечивать внутреннюю гармонию и единство и обеспечить хорошую жизнь нации.
-
Коомдун, мамлекеттин бакубаттыгы адамдардын пейилинен, көз карашынан, жүрүм-турумунан көз каранды экендиги байыртан келе жаткан акыйкат. Кыргыз элинин оозеки чыгармачылыгынын туу чокусу болгон «Манас» эпосун эле алсак,
байыркы кыргыз коомунун абалы Жакыптын, Манастын, Абыке, Көбөштөрдүн адамдык ариетине жараша айырмалуу болгон. Эпостогу элдик наркты алып жүргөн даанышман таалимчилер Бакай, Кошой, Акбалталардан ала турган тарбия арбын.
Алар жалпы журтту биримдикке чакырып, муундар байланышынын сакталуусу үчүн жаш муундарга жол көргөзүп, адал
эмгекке үйрөткөн, көрөгөч, гуманист, акылман тарбиячы катары өз өрнөгү менен идеал деп таанылган. Өрнөктүү калк карылары жашоону уланткан кийинки муундарга үлгү болушкан
жана алар жок учурда кыргыздырдын акыл көрөӊгөсү, нарк
насили жокко тете болгон. Калк карыларынын эӊ негизги озуйпаларынын бири – сырткы баскынчылардан элди коргоо, элдин
ынтымагын, биримдигин сактоо, эл-журттун, карапайым
калктын жакшы жашоосу үчүн күрөшү болгон.
-
It is known from ancient times that the well-being of society
and the country depends on the attitudes, views and behavior of its
each member. For instance, the state of the ancient Kyrgyz society
was notable for the humane conscience of main heroes like Jakyp,
Manas, Abyke and Kobosh in the epic “Manas”, which is considered to be the most successful and powerful folklore of the Kyrgyz
nation. In the epic there is a great deal of lessons that can be learned
from Bakai, Koshoi, and Akbalta, the wise teachers, the ideal
holders of national value. They are evaluated as ideal masters, wise
and humanistic educators, because they called for unity, set the pace
for Kyrgyz youth to maintain the generational communication and
taught to make an honest living through representing their rolemodel. These ideals served as a model for the young generation and
their absence was evaluated as the absence of wit of the whole nation. One of their critical missions was to protect people from invaders; ensure a harmony and unity among people; and provide good
living of the nation.
-
эпос «Манас», идеальный человек, старейшина, связь между поколениями, служить примером, умудренный опытом, мудрый, патриот.
-
«Манас» эпосу, идеал инсан, калк карыясы, муундар байланышы, өрнөк берүү, кеменгер, даанышман, мекенчил.
-
the epic “Manas”, ideals, elders, communication between generations, role-model, wise, educative, patriotic.
Авторлор жөнүндө маалымат
-
Баитова Ф.Т., Кыргызская государственная
академия физической культуры и спорта им.
Б.Турусбекова, г.Бишкек, Кыргызская
Республика, кандидат педагогических
наук, и.о. доцента.
Идаева А.Б., Кыргызский Национальный
университет им. Ж.Баласагына, г.Бишкек,
Кыргызская Республика, PhD доктор.
-
Баитова Ф.Т., Б.Турусбеков атындагы Кыргыз
мамлекеттик дене тарбия жана спорт академиясы,
Бишкек шаары, КР, педагогика илимдеринин
кандидаты, доценттин м.а.
Идаева А.Б., Ж.Баласагын атындагы Кыргыз
Улуттук университети, Бишкек шаары,
Кыргыз Республикасы, PhD доктор.
-
F. Baitova, Kyrgyz State Academy of Physical
Culture and Sports named after B.Turusbekov,
Bishkek, Kyrgyz Republic, candidate
of pedagogical sciences, acting associate
professor.
A. Idaeva, Kyrgyz National University named
after Zh. Balasagyn, Bishkek, Kyrgyz
Republic, Dr. PhD.
10.26104/NNTIK.2023.80.25.037
Баитова Ф.Т., Идаева А.Б. ИДЕАЛЫ «СТАРЕЙШИН» В ЭПОСЕ «МАНАС». Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2023. №. 1. C. 160-164
|
