|
|
-
Ашырбеков А.Б., Алтымышова З.А.
-
Ашырбеков А.Б., Алтымышова З.А.
-
A. Ashyrbekov, Z. Altymyshova
-
ВОИНЫ-КЫРГЫЗСТАНЦЫ В АФГАНСКОЙ ВОЙНЕ
-
АФГАН СОГУШУНДАГЫ КЫРГЫЗСТАНДЫК ЖООКЕРЛЕР
-
KYRGYZSTAN SOLDIERS IN THE SOVIET–AFGHAN WAR
-
По своему геополитическому положению Афганистан в
разные эпохи находился на пересечения интересов ведущих мировых держав. В XIX веке Афганистан имел большое значение
в борьбе за господство над Южной и Центральной Азией. Это
известно в «Большой игре» между Российской империей и Британской империей. После Второй мировой войны и в период
«холодной войны» начались серьезные конфликты, имевшие
место в новейшей истории. Одна из них является Афганская
война (1979-1989). Военнослужащие из республик Советского
Союза, в том числе из Кыргызстана, участвовали в Афганской
войне, проходившей в 1979-1989 годах. Кыргызстанские воины,
входившие в состав ограниченного контингента советских
войск в Афганской войне, прошли через все этапы войны. Кыргызстанские воины, принимавшие участие в Афганской войне,
достойно выполняли свой гражданский долг и проявили большое мужество. В статье рассматривается Афганская война,
жизнь кыргызстанских воинов во время войны и роль ветеранов войны Афганистана в годы независимости. Всесторонне
изучены доступные архивные документы по теме, устные воспоминания, собранные от ветеранов-афганцев в республике,
научные труды и периодическая печать.
-
Өзүнүн геосаясий абалына ылайык, Афганистан ар кайсы
доорлордо алдыңкы дүйнөлүк державалардын кызыкчылыктары кесилишкен негизги аймактардын бири болуп келген. XIX
кылымда Түштүк жана Борбордук Азияга үстөмдүк кылуу күрөшүндө Афганистандын мааниси чоң болгон. Бул Россия империясы менен Британия империясынын ортосундагы “Чоң
оюн” аталышы менен белгилүү. Ал эми Экинчи дүйнөлүк согуштан кийинки “Кансыз согуш” мезгилинде соңку тарыхта орун
алган олуттуу чыр-чатактар башталган. Алардын бири Афган согушу (1979-1989) болуп эсептелет. 1979-1989-жылдарда
болуп өткөн Афган согушуна Советтер Союзунун курамындагы республикалардан, алардын ичинен Кыргызстандан да жоокерлер катышкан. Афган согушунда советтик аскерлердин
чектелген контингентинин курамына кирген кыргызстандык
жоокерлер согуштун бардык этаптарын баштан өткөрүшкөн. Афган согушуна катышкан кыргызстандык жоокерлер,
атуулдук милдетин татыктуу аткарышып, бир топ эрдиктерди көргөзүшкөн. Макалада Афган согушу, кыргызстандык
жоокерлердин согуш мезгилиндеги жашоо-турмушу жана Афган согушунун ардагерлеринин эгемендүүлүк жылдарындагы
ролу каралат. Темага байланыштуу жеткиликтүү архивдик
документтер, республикадагы афган ардагерлеринен топтолгон оозеки эскерүүлөр, илимий эмгектер жана мезгилдүү басылмалар комплекстүү изилденди.
-
Due to its geopolitical position, Afghanistan has been one of
the main areas where the interests of the leading world powers have
intersected in different eras. In the XIXth century, Afghanistan was
of great importance in the struggle for supremacy over South and
Central Asia. This is known in the "Great Game" between the Russian Empire and the British Empire. And during the "Cold War" period after the Second World War, serious conflicts that took place
in recent history began. One of them is the Soviet-Afghan War
(1979-1989). Soldiers from the republics of the Soviet Union, including Kyrgyzstan, participated in the Soviet-Afghan War that took
place in 1979-1989. The Kyrgyzstan soldiers, who were part of the
Limited Contingent of Soviet Troops in the Afghan War, went
through all stages of the war. Kyrgyzstan soldiers who participated
in the Soviet-Afghan War performed their civic duties with dignity
and showed a lot of bravery. The article examines the Soviet-Afghan
War, the life of Kyrgyzstan soldiers during the war and the role of
Afghan war veterans in the years of independence. The available
archival documents on the topic, oral memoirs collected from Afghan veterans in the republic, scientific works and periodicals have
been comprehensively studied.
-
СССР, Афганистан, афганские солдаты, кыргызские солдаты, ветераны, устные материалы.
-
СССР, Афганистан, Афган жоокерлери, кыргызстандык жоокерлер, ардагерлер, оозеки материалдар.
-
USSR, Afghanistan, Afghan soldiers, Kyrgyz soldiers, veterans, oral materials.
Авторлор жөнүндө маалымат
-
Ашырбеков Алдияр Басарбекович, КыргызскоТурецкий университет «Манас», г. Бишкек,
Кыргызская Республика, магистрант.
Алтымышова Зухра Амеракуловна, КыргызскоТурецкий университет «Манас», г. Бишкек,
Кыргызская Республика, PhD исторических
наук, доцент.
-
Ашырбеков Алдияр Басарбекович,
Кыргыз-Түрк «Манас» университети, Бишкек
шаары, Кыргыз Республикасы, магистрант.
Алтымышова Зухра Амеракуловна, Кыргыз-Түрк
«Манас» университети, Бишкек шаары, Кыргыз
Республикасы, тарых илимдеринин PhD, доцент.
-
Aldiiar Ashyrbekov, Kyrgyz-Turkish University
«Manas», Bishkek, Kyrgyz Republic, undergraduate
student.
Zukhra Altymyshova, Kyrgyz-Turkish University
«Manas», Bishkek, Kyrgyz Republic, Phd in history,
assistant professor.
10.26104/NNTIK.2023.74.21.030
Ашырбеков А.Б., Алтымышова З.А. ВОИНЫ-КЫРГЫЗСТАНЦЫ В АФГАНСКОЙ ВОЙНЕ. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2023. №. 1. C. 124-128
|
