Жаңы саны

2024, №: 3

Кененирээк

Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана

Макала
Авторлор
  1. Таалайбекова М.Т., Махмудова Ж.А., Баатырова Н.Ж.
  2. Таалайбекова М.Т., Махмудова Ж.А., Баатырова Н.Ж.
  3. M.T. Taalaibekova, Zh.A. Makhmudova, N.Zh. Baatyrova
Макаланын аты
  1. СОСТОЯНИЕ ЛИПИДНОГО ОБМЕНА, КАТАЛАЗЫ И МАЛОНОВОГО ДИАЛЬДЕГИДА В КРОВИ У ЖИВОТНЫХ С АДРЕНАЛИНОВЫМ НЕКРОЗОМ МИОКАРДА В УСЛОВИЯХ ВЫСОКОГОРЬЯ
  2. БИЙИК ТООЛУУ ШАРТТА МИОКАРДТЫН АДРЕНАЛИНДИК НЕКРОЗУ МЕНЕН ЖАБЫРКАГАН ЖАНЫБАРЛАРДЫН КАНЫНДАГЫ МАЙ АЛМАШУУНУН, КАТАЛАЗАНЫН ЖАНА МАЛОНДУК ДИАЛЬДЕГИДДИН АБАЛЫ
  3. THE STATE OF LIPID METABOLISM, CATALASE AND MALONYDIALDEHYDE IN BLOOD OF ANIMALS WITH ADRENALINE MYOCARDIAL NECROSIS IN HIGH ALTITUDE CONDITIONS
Аннотация
  1. Данная работа посвящена изучению состояния липидного обмена (липопротеинов высокой плотности, липопротеинов низкой плотности, триглицериды, холестерин), продукту перекисного окисления липидов (малонового диальдегида) и активности антиоксидантного фермента (каталазы) до и после моделирования катехоламинового некроза миокарда при краткосрочной адаптации на высоте 3200 м над ур. моря. Установлено, что при кратковременной адаптации у животных до и после моделирования некроза миокарда уровень липопротеинов низкой плотности, триглицеридов по сравнению с интактными животными в низкогорье повысился. У крыс с моделированным некрозом миокарда на 3-и сутки адаптации к условиям высокогорья уровень фракций липопротеинов высокой плотности не значимо повысилось, что нами оценивается как защитная реакция организма на экстремальные факторы высокогорья при аварийной адаптации. В то же время на 3-и сутки пребывания в горах уровень холестерина у животных, как до и после введения адреналина по сравнению с интактными животными в низкогорье повысился. Также исследования крови у животных показало, что наибольшая концентрация каталазы и малонового диальдегида наблюдается у животных на 3-и сутки пребывания в условиях высокогорья, превышая аналогичные показатели животных в условиях низкогорья.
  2. Бул жумуш деңиз деңгээлинен 3200 м бийиктикте кыска мөөнөтө адаптацияланган миокардтын некрозун моделдештирилгенге чейинки жана кийинки катехоламиндик некроздо май алмашуу абалын (жогорку тыгыздыктагы липопротеиндерди, төмөнкү тыгыздыктагы липопротеиндерди, триглицериддерди, холестеринди), липиддердин перекисттик кычкылдануусун (малондук диальдегидди) жана антиоксиданттык ферменттердин активдүүлүгүн (каталазаны) изилдөөгө арналган. Жаныбарлардын кыска мөөнөттүү адаптацияда миокардтын моделдештирилгенге чейинки жана кийинки некрозунда төмөнкү тыгыздыктагы липопротеиндердин, триглицериддердин деӊгээли жапыс тоолордогу жаныбарлардыкына салыштырмалуу жогоруланганы белгиленген. Миокарды моделдештирилген некроз менен жабыркаган чычкандар бийик тоолуу шартка 3 күндүк көнүүгүсүндө (адаптацияланганда) липопротеиндердин жогорку тыгыздык фракциясынын деӊгээли бир кыйла жогорулаган. Бул көрүнүш организмдин авариялык адаптацияда бийик тоонун экстремалдык факторлоруна коргоону реакциясы катары бааласак болот. Ушул эле учурда бийик тоолуу шартта 3 суткада кармалган жаныбарлардын канында холестериндин деӊгээли жапыс тоолуу шарттагы жаныбарлардыкана салыштырмалуу жогорулаган. Ошондой эле бийик тоолуу шартта 3-суткада кармалган жаныбарлардын канында каталазанын жана малон диальдегиддин концентрациясы жапыс тоолуу шарттагы жаныбарлардын аналогиялык көрсөткүчтөрүнөн салыштырмалуу бир кыйла жогорулашы байкалганын изилдөөлөр көрсөттү.
  3. This work is devoted to the study of the state of lipid metabolism (high-density lipoproteins, low-density lipoproteins, triglycerides, cholesterol), the product of lipid peroxidation (malondialdehyde) and the activity of an antioxidant enzyme (catalase) before and after modeling of catecholamine necrosis of the myocardium with short-term adaptation at a height of 3200 metres above sea level. It was found that during short-term adaptation in animals before and after modeling myocardial necrosis, the level of low-density lipoproteins and triglycerides increased in comparison with intact animals in low mountains. In rats with simulated myocardial necrosis, on the 3rd day of adaptation to high altitude conditions, the level of high density lipoprotein fractions did not significantly increase, which we assess as a protective response of the body to extreme high altitude factors during emergency adaptation. At the same time, on the 3rd day of stay in the mountains, the level of cholesterol in animals, both before and after the administration of adrenaline, increased in comparison with intact animals in the low mountains. Also, blood tests in animals showed that the highest concentration of catalase and malondialdehyde is observed in animals on the 3rd day of stay in high mountains, exceeding the same indicators of animals in low mountains.
Негизги сөздөр
  1. высокогорье, адреналин, некроз миокарда, липопротеины высокой плотности, липопротеины низкой плотности, триглицериды, холестерин, перекисное окисление липидов, каталаза, малоновый диальдегид.
  2. бийик тоолор, адреналин, миокардтын некрозу, жогорку тыгыздыктагы липопротеиндер, төмөнкү тыгыздыктагы липопротеиндер, триглицериддер, холестерин, липиддердин перекисдик кычкылдануусу, каталаза, малон диальдегиди.
  3. highlands, adrenaline, myocardial necrosis, high density lipoproteins, low density lipoproteins, triglycerides, cholesterol, lipid peroxidation, catalase, malondialdehyde.
Авторлор жөнүндө маалымат
  1. Таалайбекова Мээрим Таалайбековна, Кыргызская государственная медицинская академия им. И.К.Ахунбаева, г.Бишкек, Кыргызская Республика, аспирант. Махмудова Жылдыз Акматовна, Кыргызская государственная медицинская академия им. И.К.Ахунбаева, г.Бишкек, Кыргызская Республика, доктор биологических наук. Баатырова Нурайым Жумабековна, Кыргызская государственная медицинская академия им. И.К.Ахунбаева, г.Бишкек, Кыргызская Республика, старший преподаватель.
  2. Таалайбекова Мээрим Таалайбековна, И.К. Ахунбаев атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, аспирант. Махмудова Жылдыз Акматовна, И.К. Ахунбаев атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, биология илимдеринин доктору. Баатырова Нурайым Жумабековна, И.К. Ахунбаев атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, улук окутуучу.
  3. Merim Taalaibekova, Kyrgyz state medical Academy by name of I.Akhunbaev, Bishkek, Kyrgyz Republic, postgraduate student. Zhyldyz Makhmudova, Kyrgyz state medical Academy by name of I.Akhunbaev, Bishkek, Kyrgyz Republic, doctor of biological sciences. Nuraiym Baatyrova, Kyrgyz state medical Academy by name of I.Akhunbaev, Bishkek, Kyrgyz Republic, senior lecturer.
Pdf версиясы
DOI
  • DOI:10.26104/NNTIK.2019.45.557
  • Цитаталоо
  • Таалайбекова М.Т., Махмудова Ж.А., Баатырова Н.Ж. СОСТОЯНИЕ ЛИПИДНОГО ОБМЕНА, КАТАЛАЗЫ И МАЛОНОВОГО ДИАЛЬДЕГИДА В КРОВИ У ЖИВОТНЫХ С АДРЕНАЛИНОВЫМ НЕКРОЗОМ МИОКАРДА В УСЛОВИЯХ ВЫСОКОГОРЬЯ. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2021. №. 7. C. 55-59