|
|
-
Алимжанова Х.А., Соатов Г.Т., Адылова М.А.
-
Алимжанова Х.А., Соатов Г.Т., Адылова М.А.
-
Kh.A. Alimjanova, G.T. Soatov, M.A. Adylova
-
СРАВНИТЕЛЬНОЕ ИЗУЧЕНИЕ РАСПРОСТРАНЕНИЯ ДИАТОМОВЫХ САПРОБНЫХ ИНДИКАТОРНЫХ ВОДОРОСЛЕЙ ПО ТЕЧЕНИЮ РЕКИ КАШКАДАРЬИ (УЗБЕКИСТАН)
-
КАШКАДАРЫЯ ДАРЫЯСЫНЫН АГЫМЫНДАГЫ ДИАТОМДУК САПРОБДУК ИНДИКАТОРДУК БАЛЫРЛАРДЫН ТАРАЛЫШЫ БОЮНЧА САЛЫШТЫРМА ИЗИЛДӨӨСҮ (ӨЗБЕКСТАН)
-
COMPARATIVE STUDY OF THE DISTRIBUTION OF DIATOMIC SAPROBE INDICATOR ALGAE ON THE COURSE OF THE KASHKADARYA RIVER (UZBEKISTAN)
-
Изучение биологического разнообразия континен-тальных водоемов в экологическом аспекте – одно из ак-туальных направлений современных научных исследований. Одним из интересных объектов является внутренний континентальный водоем Узбекистана - река Кашка-дарья. В 2009-2018 гг. по течению р. Кашкадарьи при вы-полнении госбюджетного задания по программе “Уни-кальный объект”, нами были отобраны и обработаны более 150 альгологических проб, которые сохраняются в «Коллекции флоры водорослей водоемов и почв Узбекиста-на» Института Ботаники АН РУз. В результате прове-денных исследований было обнаружено 54 индикаторных сапробных видов диатомовых (Bacillariophyta) водорослей, их сравнительное распространение по 8 мониторинговым пунктам, расположенным в верхнем, среднем и нижнем течении реки, и выявлено, что количество ксеноиолигоса-пробных индикаторных диатомовых водорослей уменьша-ется, а количество бета- и альфа-мезосапробных индика-торов – увеличивается, разно¬образие индикаторных видов сменяется вниз по течению реки в связи с повышением антропогенных факторов.
-
Континенттик суу сактагычтарды биологиялык ар түрдүү экологиялык тармагындан изилдөө - заманбап илимий изилдөөлөр жүргүзүү боюнча маанилүү багыт-тарынын бири болуп саналат. Өзбекстандын ички конти-ненттик суу сактагыч Кашкадарыя дарыясында жайгаш-кан кызыкчылыктардын бири болуп саналат. Өткөн 2009-2018-жылдары мамлекеттик бюджеттин тапшырмала-рын аткарууда уникалдуу объект программасы боюнча, биз тандап алынган жана иштетилген маалымат боюнча 150 ашык альгологикалых үлгүлөрдү, Өзбекстан Респуб¬ли-касынын Ботаника институтунда жыйналган. Өзбек-стан¬дагы өсүм¬дүктөр, деңиз өсүмдүгү, суу сактагычтар жана топу¬рактын коллекция жыйнактарынын түрү сактал¬ган. Изил¬дөөлөрдүн натыйжасында 54 сапробту диатомейлер көрсөткүчү балырлар түрлөрү (Bacillariop-hyta), алардын салыштырмалуу жайылып 8 мониторинг аймактын бө¬лүгүн учурда жогорку, орто жана төмөнкү агымында жайгашкан. Ксеноиолиголык сапробдык көр-сөт¬күч диа¬томдык деңиз өсүмдүгүлөрдөн азаят, бета - жана альфа - мезосапробдык көрсөткүчтөр - өсөт, көрсөт¬күч көп түр¬дүүлүк антропогендик себептери өсү-шүнө карата да¬рыя¬дагы төмөн суу агымында алмаш-тырылган.
-
The study of the biological diversity of continental waters in an environmental aspect – one of the current areas of modern scientific research. One of the interesting objects is the internal continental reservoir of Uzbekistan – the Kashkadarya Riv-er. During 2009-2018 along the current of the Kashkadarya River during the implementation of the state task on the pro-gram “Unique Object”, we collected and processed more than 150 algological samples, which are stored in the “Collection of flora of algae of water bodies and soils of Uzbekistan” of the Institute of Botany of the Academy of Sciences of the Republic of Uzbekistan. As a result of the research, 54 indicator saprobic diatom species (Bacillariophyta) were found, their comparative distribution by 8 monitoring points, located in the upper, middle and lower reaches of the river, and it is revealed that the amount of xenon and oligosaprobic indicator diatoms is reduced, and the number of betas- and alpha-mezosaprob indicators increases, a variety of indicator species is replaced downstream due to increased anthropogenic factors.
-
р. Кашкадарья, экология, монито¬ринговые пункты, сапро-бные индикаторные водоросли, химсостав воды, загрязне-ние воды, прогноз.
-
Кашкадарыя, экология, мониторинг точкалары, сапробдук балырлар көрсөткүчү, суунун хи¬мия¬лык курамы, суунун булганышы, болжолдоо.
-
Kashkadaryariver, ecology, monitoring points, saprobic indica-tor algae, chemical composition of water, water pollution, fore-cast.
Авторлор жөнүндө маалымат
-
Алимжанова Холисхон Алимжановна, Академия наук Республики Узбекистан, г.Ташкент, Республика Узбе-кистан, Институт Ботаники, профессор, доктор биоло-гических наук.
Соатов Гиёсиддин Турдиевич, Академия наук Респуб-лики Узбекистан, г.Ташкент, Республика Узбекистан, Институт Ботаники.
Адылова Мухаррам Агзамовна, Ассоциация женщин Центральной Азии и Афганистана по водным ресур-сам Узбекистана, г.Ташкент, Республика Узбекистан, кандидат геолого-минералогических наук, координа-тор.
-
Алимжанова Холисхон Алимжановна, Өзбекстан илим-дер академиясы, Ташкент шаары, Өзбекстан Республи-касы, Ботаника институту, биология илимдеринин док-тору профессор.
Соатов Гиёсиддин Турдиевич, Өзбекстан илимдер ака-демиясы, Ташкент шаары, Өзбекстан Республикасы, Адабият институту.
Адылова Мухаррам Агзамовна, Өзбекстандын суу ресур-стары боюнча Борбордук Азия жана Афганистан аял-дардын ассоциациясы, Ташкент шаары, Өзбекстан Рес-публикасы, геология-минералогиялык илимдеринин кандидаты, координатор.
-
Kholishon Alimzhanova, Academy of Sciences of the Republic of Uzbekistan, Tashkent, Republic of Uzbekistan, Institute of Botany, doctor of biological sciences, professor,
Giyosiddin Soatov, Academy of Sciences of the Republic of Uzbekistan, Republic of Uzbekistan, Tashkent, Institute of Botany.
Muharram Adylova, Association of Women of Central Asia and Afghanistan on Water Resources of Uzbekistan, Republic of Uzbekistan, Tashkent, coordinator, candidate of geological and mineralogical sciences.
10.26104/NNTIK.2019.45.557
Алимжанова Х.А., Соатов Г.Т., Адылова М.А. СРАВНИТЕЛЬНОЕ ИЗУЧЕНИЕ РАСПРОСТРАНЕНИЯ ДИАТОМОВЫХ САПРОБНЫХ ИНДИКАТОРНЫХ ВОДОРОСЛЕЙ ПО ТЕЧЕНИЮ РЕКИ КАШКАДАРЬИ (УЗБЕКИСТАН). Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2019. №. 4. C. 23-27
|
