Жаңы саны

2024, №: 3

Кененирээк

Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана

Макала
Авторлор
  1. Ормуков Ч.А., Зубович А.В., Молдобеков Б.Д., Анаркулов Б.А.
  2. Ормуков Ч.А., Зубович А.В., Молдобеков Б.Д., Анаркулов Б.А.
  3. Ch.A. Ormukov, A.B. Zubovich, B.D. Moldobekov, B.A. Anarkulov
Макаланын аты
  1. СДВИГОВЫЕ СМЕЩЕНИЯ ЗАПАДНОЙ ЧАСТИ АЛАЙСКОЙ ВПАДИНЫ
  2. АЛАЙ ӨРӨӨНҮНҮН БАТЫШЫНДАГЫ ТЕКТОНИКАЛЫК ЖАРАКАЛАРДЫН ЖЫЛЫШУУСУ
  3. STRIKE SLIP FAULTING IN WESTERN PART OF THE ALAY BASIN
Аннотация
  1. Правосторонний сдвиг в западной части Алайской впадины является одним из активных тектонических разломов в исследуемом районе. Разлом прослеживается в зоне активного складкообразования мезо-кайнозойских отложений. Современные тектонические деформации в предгорной части Алайской впадины четко отражены в качестве деформации среднеплейстоценовых, поздне¬плейстоценовых и голоценовых террас. Сдвиговый раз¬лом развивается в зоне западного сближения Заалайских и Алайских хребтов. В данном исследовании закартиро¬ваны следы сильных землетрясений, которые сохрани¬лись в виде деформированной поверхности террас вдоль зоны разлома. Видимая часть разлома в субширотном направлении простирается более чем на 10 км. Текто¬ни¬че¬ские деформации показывают, что недавние палео¬зе쬬летрясения имели смещения, как в горизонтальном, так и в вертикальном направлении, приведшие сейс¬мор¬вы и тектонические уступы в доли¬нах рек Алтын-Дара и Арам-Кунгей.
  2. Алай өрөөнүнүн батышындагы жер катмарынын гри¬зонталдык жылышуусу изилденип жаткан район¬до¬гу активдүү тектоникалык жаракалардан болуп эсеп¬те¬линет. Тектоникалык жарака мезо-кайнозой текте¬ри¬нин деформацияланган бөлүгүндө байкалат. Учурдагы тектоникалык деформациялар Алай өрөөнүн¬дө соңку, акыр¬кы төртүнчүлүк жана голоцен дарыя тектир¬че¬ле¬рин¬де чагылдырылат. Тектоникалык гори¬зон¬талдык жа¬ра¬ка Арткы Алай жана Алай-Тоо кыркаларынын ба¬тыш тараптагы чектешкен жеринде жайгашкан. Бул изилдөөдө тектирчелерде сактылып калган байыркы жер титирөөлөрдүн издери картага түшүрүлгөн жана жазылган. Тектоникалык жарака¬нын жер кыртышы¬нын үстүндөгү байкалган бөлүгү 10 км ден ашуун. Тек¬то-никалык жаракалар байыркы жер титирөөлөрдө түз¬дүк жана тигинен кеткен жылмы¬шууларды жана ошон¬дой эле сейсмикалык жана тек¬тоникалык дефор¬ма¬цияларды Алтын-Дара жана Арам-Күнгөй дарыя өрөөн¬дөрүндө пайда кылган.
  3. The dextral fault in the western part of the Alai basin is one of the active tectonic faults in the study area. The fault is tracing the zone of active folding of the Mesozoic-Cenozoic sediments. Modern tectonic deformations in the foothills of the Alai basin are well-preserved in the deformations of the Middle Pleistocene, Late Pleistocene, and Holocene terraces. The shear zone develops in the zone of western conver¬gen¬ce of the Zaalai and Alai ranges. In this study, traces of strong earthquakes have been mapped, which have been preserved as a deformed surface of the terraces along the fault zone. The visible part of the fault in the sublatitudinal direction extends more than 10 km. Tectonic deformations show that recent paleo-earthquakes had displacements, both in the horizontal and vertical directions, which led to surficial ruptures and tectonic scarps in the valleys of the Altyn-Dara and Aramkungei rivers.
Негизги сөздөр
  1. активные разломы, земле¬трясе¬ния, геодинамика, сдвиговые смещения, текто¬ника, по¬верх¬ностное разрывообразование, терраса.
  2. актидүү жарака, жер титирөө, геодинамика, тектоника, жер бетинин жаракалары, тектирче.
  3. active faults, earthquakes, geodynamics, strike slip, tectonics, surficial ruptures and terrace.
Авторлор жөнүндө маалымат
  1. Ормуков Чолпонбек Асангазиевич, Центрально-Азиатский Институт прикладных исследований Земли, г.Бишкек, Кыргызская Республика, отдел Геодинамики и геориски, кандидат геолого-мине-ралогических наук, старший научный сотрудник. Зубович Александр Владимирович, Центрально-Азиатский Институт прикладных исследований Земли, г.Бишкек, Кыргызская Республика, отдел Система мониторинга и управление данными, кандидат физико-математических наук. Молдобеков Болот Дуйшеналиевич, Центрально-Азиатский Институт прикладных исследований Земли, г.Бишкек, Кыргызская Республика, кандидат геолого-минералогических наук. Анаркулов Бектур Анаркулович, Центрально-Азиат-ский Институт прикладных исследований Земли, г.Бишкек, Кыргызская Республика, отдел Геодина-мики и геориски, младший научный сотрудник.
  2. Ормуков Чолпонбек Асангазиевич, Борбордук-Азиялык колдонмо изилдөө институту, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, Геодинамика жана георисктер бөлүмү, геология-минералогиялык илимдеринин кандидаты, улук илимий кызматкер. Зубович Александр Владимирович, Борбордук-Азиялык колдонмо изилдөө институту, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, Мониторинг жүргү-зүү жана маалыматтарды башкаруу системасы бөлү-мү, физика-математика илимдеринин кандидаты. Молдобеков Болот Дуйшеналиевич, Борбордук-Азиялык колдонмо изилдөө институту, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, геология-минералогиялык илимдеринин кандидаты. Анаркулов Бектур Анаркулович, Борбордук-Азиялык колдонмо изилдөө институту, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, Геодинамика жана георисктер бөлүмү, кенже илимий кызматкер.
  3. Cholponbek Ormukov, Central-Asian Institute for Applied Geosciences, Bishkek, Kyrgyz Republic, Department of Geodynamics and geohazards, candidate of geological-mineralogical sciences, senior researcher. Alexandr Zubovich, Central Asian Institute of applied earth research, Bishkek, Kyrgyz Republic, Department of the Monitoring system and data management, candidate of physical and mathematical sciences. Bolot Moldobekov, Central Asian Institute of applied earth research, Bishkek, Kyrgyz Republic, candidate of geological and mineralogical sciences. Bektur Anarkulov, Central Asian Institute of applied earth research, Bishkek, Kyrgyz Republic, Department of Geodynamics and georiski, junior researcher.
Pdf версиясы
DOI
  • 10.26104/NNTIK.2019.45.557
  • Цитаталоо
  • Ормуков Ч.А., Зубович А.В., Молдобеков Б.Д., Анаркулов Б.А. СДВИГОВЫЕ СМЕЩЕНИЯ ЗАПАДНОЙ ЧАСТИ АЛАЙСКОЙ ВПАДИНЫ. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2019. №. 3. C. 55-63