Жаңы саны

2023, №: 4

Кененирээк

Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана

Макала
Авторлор
  1. Комилов О.К., Абдуллов Дж.Д.
  2. Комилов О.К., Абдуллов Дж.Д.
  3. O.K. Komilov, Dj.D. Abdullov
Макаланын аты
  1. РУСЛОВЫЕ ПРОЦЕССЫ В ПРЕДГОРНО-РАВНИННЫХ УЧАСТКАХ РЕК И МЕТОДЫ ИХ РЕГУЛИРОВАНИЯ (на примере рек Кызылсу и Яхсу Республики Таджикистан)
  2. ДАРЫЯЛАРДЫН ТОО ЭТЕГИНДЕГИ – ӨРӨӨНДӨРДӨ ЖАЙГАШКАН ДАРЫЯ ПРОЦЕССТЕРИ ЖАНА АЛАРДЫ ЖӨНГӨ САЛУУ ЫКМАСЫ (Тажикистан Республикасынын Кызылсуу жана Яхсу дарыяларынын мисалында)
  3. LINGEROUS PROCESSES IN THE PRE-MOUNTAIN-FLAT PLOTS OF RIVERS AND METHODS OF THEIR REGULATION (on the example of rives of Kyzylsu and Yakhsu of the Republic of Tajikistan)
Аннотация
  1. В статье, на примере рек Кызылсу и Яхсу, отме¬чае-тся комплекс явлений возникающих при взаимодействии по¬то¬ка и грунтов, слагающих ложе реки, определяющих раз¬ви¬тие различных форм рельефа русла при размыве дна и бе¬ре¬гов рек, транспортировке и аккумуляции наносов. Пред¬ла¬гается, при проведении русло-регулировочных меро-прия¬тий особое внимание уделить обеспечению устой-чивости русла в поперечном профиле, удовлетворяющий определен¬ные соотношения между средними скоростями и средними глубинами потока при которых исключался бы размыв грун¬тов ложе реки и заиление её наносами. Как альтерна¬тив¬ный вариант руслорегулирования предла-гается дно¬уг¬лу¬бительные и русло-выпрямительные рабо-ты, направлен¬ные на создание искусственного устойчивого русла с от¬мет¬ками горизонта воды ниже отметок пойменных зе¬мель.
  2. Макалада Кызылсуу жана Яхсу дарыялардын миса-лында, агым жана топурактын өз ара келип чыккан комп-лекс¬тик окуялары белгиленген, дарыялардын суу түбү тө-шө¬гүн түзүү ар кандай суу астындагы рельеф түрлөрүн жууну боюнча төмөнкү суу астындагы жана дарыялардын жээктериндеги наносторды транспорттук жана чөк¬мө¬лөр¬дүн топтолушу менен өнүгүшүн аныктайт. Канал-тү¬зөтүүчү чараларды жүзөгө ашырууга багыт өзгөрткөн окуя¬лар туурасынан кеткен профилге өзгөчө сунуш кылы¬нат. Туруктуулукту дарыя агымы туурасынан кеткен про¬филде, канааттандырарлык белгилүү орточо ылдамдык м嬬¬нен, орточо канчалык ортосунда агымы жок болгон учур¬да бул көрсөткүч - дарыя түбүнүн жана анын кыр¬тыш¬тар эрозиясын дарыянын төмөнкү ылай чөкмөлөрүндө жокко айлантат. Альтернативдүү вариант катары, же болбосо жээги тууралоо боюнча төмөндөгү жумуштар су¬нуш-талат, жасалма жол менен туруктуу дарыя агы¬мы¬нын түбүндө саз суу белгилеринен өзгөртүү ишин гори¬зонт¬тон төмөнкү белгилер менен туруктуу жасалма агы¬мы жана суу түбү төшөктөрүн түзүүгө багытталган.
  3. The article, on the example of the Kyzylsu and Yakhsu rivers, notes a complex of phenomena arising from the in¬te¬r-action of the flow and soils that form the bed of the river, de¬ter-mi¬ning the development of various river bed topography during erosion of the bottom and river banks, transportation and accu-mu¬lation of sediment. In the article, using the example of the Kyzylsu and Yakhsu rivers, a complex of phenomena arising from the interaction of the flow of water in the river bed and the bottom and lower terraces of the river grounds is considered. The flow of water leads to the erosion of the bottom and the banks of the rivers to the development of various forms of river bedding, transportation and accumulation of sediment.
Негизги сөздөр
  1. река, берег, русло, Кызылсу, Яхсу, руслорегулирование, вода, бассейн, сток, уклон, скорость, рельеф, крепление.
  2. дарыя, Кызылсуу, Яхсу, суу жээгин¬деги тууралоо, суу, бассейни, агуу, эңкейиш, ылдамдык, жерлер, негизги.
  3. river, shore, riverbed, Kyzylsu, Yaksu, river¬bed regulation, water, pool, drain, slope, speed, relief, mount.
Авторлор жөнүндө маалымат
  1. Комилов Одина Комилович, Таджикский национальный университет, г.Душанбе, Республика Таджикистан, кафедра Гидрогеологии и инженерной геологии, доктор технических наук, профессор. Абдуллов Дж.Д., Таджикский национальный университет, г.Душанбе, Республика Таджикистан, кафедра Гидрогеологии и инженерной геологии, аспирант.
  2. Комилов Одина Комилович, Тажик улуттук университети, Душанбе шаары, Тажикистан Республикасы, Гидрогеология жана инженердик геология кафедрасы, техника илимдеринин доктору, профессор. Абдуллов Дж.Д., Тажик улуттук университети, Душанбе шаары, Тажикистан Республикасы, Гидрогеология жана инженердик геология кафедрасы, аспирант.
  3. Odina Komilov, Tajik National university, Dushanbe, Republic of Tajikistan, Department of Hydrogeology and engineering Geology, doctor of technical sciences, professor. Dj.D. Abdullov, Tajik National university, Dushanbe, Republic of Tajikistan, Department of Hydrogeology and engineering Geology, postgraduate student.
Pdf версиясы
DOI
  • None
  • Цитаталоо
  • Комилов О.К., Абдуллов Дж.Д. РУСЛОВЫЕ ПРОЦЕССЫ В ПРЕДГОРНО-РАВНИННЫХ УЧАСТКАХ РЕК И МЕТОДЫ ИХ РЕГУЛИРОВАНИЯ (на примере рек Кызылсу и Яхсу Республики Таджикистан). Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2018. №. 8. C. 6-10