New issue

2024, №: 2

More

Известия ВУЗов Кыргызстана

Paper
Authors
  1. Кайрат Белек, Жылдызбек кызы Айзат
  2. Кайрат Белек, Жылдызбек кызы Айзат
  3. Kayrat Belek, Zhyldyzbek kyzy Aizat
Title
  1. СЛЕДЫ ДРЕВНИХ ВЕРОВАНИЙ В ПОВСЕДНЕВНОЙ ЖИЗНИ СОВРЕМЕННЫХ СЕЛЬСКИХ КЫРГЫЗОВ (на примере Токтогульского района)
  2. АЗЫРКЫ ЭЛЕТТИК КЫРГЫЗДАРДЫН КҮНҮМДҮК ТУРМУШУНДАГЫ БАЙЫРКЫ ИШЕНИМДЕРДИН ИЗДЕРИ (Токтогул районунун мисалында)
  3. ANCIENT (OLD) FAITH OF MODERN COUNTRYSIDE CULTURE (on the example of the Toktogul region)
Abstract
  1. В статье предпринята попытка проанализировать информацию о современном состоянии старинных верований в Токтогульской долине Джалал-Абадской области. В историческом пути кыргызов имело место приверженность различным религиозно-культовым системам, например, божеству, шаманизму и исламу. Поэтому домусульманские религиозные воззрения кыргызов были особенно сложными и многоступенчатыми. Эти религиозные представления сохранились в письменных памятниках, традициях, обрядах, церемониях и устных произведениях в различных формах на пути кыргызского народа. Эти верования претерпели различные изменения после принятия ислама и установления советской власти. В нашем исследовании на примере сельских кыргызов, проживающих в Токтогульская долина.
  2. Макалада Жалал-Абад облусуна караштуу Токтогул өрөөнүндөгү эски ишенимдердин учурдагы абалы тууралуу маалыматтарга анализ берүүгө аракет жасалат. Кыргыз элинин тарыхый жолунда ар кандай диний жана культтук системаларды – мисалы, теңирчилик, шаманизм жана исламды – кармануу орун алган. Ошондуктан кыргыздардын мусулманчылыкка чейинки диний ишенимдери өзгөчө татаал жана көп стадиялуу болгон. Бул диний ишенимдер кыргыздардын басып өткөн жолу менен ар кандай формада жазма эстеликтерде, каада-салтында, ырым-жырымдарында, жөрөлгөлөрүндө жана оозеки чыгармачылыгында сакталып калган. Бул ишенимдер ислам дининин кабыл алынышы жана совет бийлигинин орношунан кийин ар кандай өзгөрүүлөргө дуушар болгон. Изилдөөбүздө, тотемизм, Умай эне жана Жер-Суу культу, ата-баба арбактарына сыйынуу, шаманизм жана эмчи-домчулукка байланыштуу эски ишенимдердин калдыктарынын күнүмдүк турмушта колдонулушу жана ролу тууралуу анализ Токтогул өрөөнүндө жашаган элеттик кыргыздардын мисалында жасалат.
  3. The article attempts to analyze information about the current state of ancient beliefs in the Toktogul valley of the Jalal-Abad region. In the historical path of the Kyrgyz, there was adherence to various religious and cult systems, for example, to a deity, shamanism and Islam. Therefore, the pre-Muslim religious views of the Kyrgyz were especially complex and multi-stage. These religious ideas were preserved in written monuments, traditions, rituals, ceremonies and oral works in various forms on the path of the Kyrgyz people. These beliefs underwent various changes after the adoption of Islam and the establishment of Soviet power. In our study, on the example of rural Kyrgyz living in the Toktogul valley.
Keywords
  1. Токтогульская долина, Умай эне, мазар, бүбү, тотемизм, шаманизм, культ Жер-Суу, Шамшыкал-Ата.
  2. Токтогул өрөөнү, Умай эне, мазар, бүбү, тотемизм, шаманизм, Жер-Суу культу, Шамшыкал-Ата
  3. Toktogul valley, Umai, mazar, bubu, totemism, shamanism, Zher-Suu cult, Shamshykal-Ata.
Authors info
  1. Кайрат Белек, Кыргызско-Турецкий университет «Манас», г.Бишкек, Кыргызская Республика, старший преподаватель. Жылдызбек кызы Айзат, Кыргызско-Турецкий университет «Манас», г. Бишкек, Кыргызская Республика, магистрант.
  2. Кайрат Белек, Кыргыз - Турк «Манас» университети, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, улук окутуучу. Жылдызбек кызы Айзат, Кыргыз-Турк «Манас» университети, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, магистрант.
  3. Kayrat Belek, Kyrgyz-Turkish University of «Manas», Bishkek, Kyrgyz Republic, senior lecturer. Zhyldyzbek kyzy Aizat, Kyrgyz-Turkish University of «Manas», Bishkek, Kyrgyz Republic, postgraduate student.
Pdf
DOI
  • 10.26104/IVK.2022.45.557
  • Citing
  • Кайрат Белек, Жылдызбек кызы Айзат СЛЕДЫ ДРЕВНИХ ВЕРОВАНИЙ В ПОВСЕДНЕВНОЙ ЖИЗНИ СОВРЕМЕННЫХ СЕЛЬСКИХ КЫРГЫЗОВ (на примере Токтогульского района). Известия ВУЗов Кыргызстана. 2022. №. 6. C. 238-241