New issue

2024, №: 1

More

Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана

Paper
Authors
  1. Калмурзаева Р.Ш., Топчубаев А.Б.
  2. Калмурзаева Р.Ш., Топчубаев А.Б.
  3. R. Kalmurzaeva, A. Topchubaev
Title
  1. ФАКТОРЫ ВЫЗЫВАЮЩИЕ ОПОЛЗНЕВЫЕ ПРОЦЕССЫ (НА ПРИМЕРЕ РЕЧНЫХ БАССЕЙНОВ ГУЛЬЧА-КУРШАБ И ТАЛДЫК)
  2. ЖЕР КӨЧКҮ ПРОЦЕССТЕРИН ПАЙДА КЫЛУУЧУ ФАКТОРЛОР (ГҮЛЧӨ-КУРШАБ ЖАНА ТАЛДЫК ДАРЫЯ БАССЕЙНДЕРИНИН МИСАЛЫНДА)
  3. FACTORS CAUSING LANDSLIDE PROCESSES (BY THE EXAMPLE OF THE GULCHA-KURSAB AND TALDYK RIVER BASINS)
Abstract
  1. Предметом данной статьи является изучение факторов, вызывающих оползневые процессы. Объектом исследования являются бассейны рек Гульча-Куршаб и Талдык. Целью исследования-является определение влияния оползневых процессов и некоторых факторов, их вызывающих. Задачей исследования является геоморфологический синтез факторов, вызывающих оползневые процессы, происходящие в древности и современности в геоморфологических полосах, расположенных на разных высотах. В исследовании использовались современные инструменты, оборудование, аэрофотосьемка, спутниковые снимки и картографические методы. Исследование показало, что оползни могут нанести значительный экономический, финансовый и человеческий ущерб семьям, живущим в районах, подверженных оползням. По результатам рекомендуется просвещать местное население и работать с соответствующими ведомоствами.
  2. Бул макалада изилдөөнүн предмети болуп жер көчкү процесстерин пайда кылуучу факторлорду изилдеп үйрөнүү болуп саналат. Изилдөө объектиси болуп Гүлчө-Куршаб жана Талдык дарыя бассейндеринин аймагы. Изилдөөнүн максаты – аталган жердин жер көчкү процесстери жана аны пайда кылуучу айрым факторлордун таасирлерин аныктап чыгуу болуп эсептелинет. Изилдөөнүн милдети-ар түрдүү бийиктиктерде жайгашкан геоморфологиялык тилкелерде байыркы жана азыркы мезгилдерде пайда болуп жаткан жер көчкү процесстерин пайда кылуучу факторлоруна геоморфологиялык синтездерди жасоо. Изилдөөдө азыркы замандын талабына жооп бере турган приборлор, жабдуулар, аэрофото, космостук сүрөттөр пайдаланылды жана картографиялык методдор колдонулду. Изилдөөнүн жыйынтыгында жер көчкүлөр жер көчкү кооптуулугу бар аймакта жашаган үй-бүлөлөргө экономикалык, финансылык жана адам өмүрүнө чоң зыян алып келе тургандыгы аныкталган. Алынган жыйынтыктын негизинде жергиликтүү элге түшүндүрүү иштери жүргүзүлүп, тиешелүү мекемелер менен бирдикте иш алып баруусу сунушталат.
  3. The subject of this article is the study of factors causing landslide processess.The object of the basins of the Gulcha-Kurshab and Taldyk rivers. The purpose of the study is to determine the influence of landslide processes and some of the factors that cause them.The task of the study is the geomorphological synthesis of factors that cause landslide processes occurring in ancient and modern times in geomorphological bands located at different heights. The study used modern instruments,equipment, aerial photography, satellite imagery and cartographic methods. The study found that landslides can cause significant economic, financial and human damage to families lifing in landslide-prone areas.Based on the results, it is results, it is recommended to educate the local population and work with the relevant departements.
Keywords
  1. горы Алайского хребта, оползни, рельеф, прогноз, горные породы, горные хребты, сейсмический, известняки, вода, горные склоны, равнины.
  2. Алай кырка тоолору, жер көчкү, рельеф, прогноз, тоо тектери, тоо тизмектери, сейсмика, акиташ, суу, тоо капталдар, түздүк.
  3. mountains of the Alai range, landslides, relief, forecast, rocks, mountain ranges, seismic, limestones, water, mountain slopes, plains.
Authors info
  1. Калмурзаева Рахила Шадыбековна, Кыргызско-Узбекский международный университет им. Б. Сыдыкова, г.Ош, Кыргызская Республика, преподаватель. Топчубаев Ашир Бердибекович, Ошский государственный педагогический университет им. А.Мырсабекова, г.Ош, Кыргызская Республика, доктор географических наук.
  2. Калмурзаева Рахила Шадыбековна, Б.Сыдыков атындагы Кыргыз-Өзбек Эл аралык университети, Ош шаары, Кыргыз Республикасы, окутуучу. Топчубаев Ашир Бердибекович, А.Мырсабеков атындагы Ош мамлекеттик педагогикалык университети, Ош шаары, Кыргыз Республикасы, география илимдеринин доктору.
  3. Rakhila Kalmurzaeva, Kyrgyz-Uzbek International University by name of B. Sydykov, Osh, Kyrgyz Republic, lecturer. Ashir Topchubaev, Osh State Pedagogical University by name of A.Myrsabekov, Osh, Kyrgyz Republic, doctor of geographical sciences.
Pdf
DOI
  • 10.26104/NNTIK.2022.1.6.009
  • Citing
  • Калмурзаева Р.Ш., Топчубаев А.Б. ФАКТОРЫ ВЫЗЫВАЮЩИЕ ОПОЛЗНЕВЫЕ ПРОЦЕССЫ (НА ПРИМЕРЕ РЕЧНЫХ БАССЕЙНОВ ГУЛЬЧА-КУРШАБ И ТАЛДЫК). Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2022. №. 6. C. 46-48