New issue

2024, №: 3

More

Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана

Paper
Authors
  1. Чонтоев Д.Т., Чымыров А.У., Жакеев Б.М, Асанакунова Г.
  2. Чонтоев Д.Т., Чымыров А.У., Жакеев Б.М, Асанакунова Г.
  3. D.Т. Chontoev, A.U. Chymyrov, B.M. Zhakeev, G. Asanakumova
Title
  1. ЦИФРОВОЕ МОДЕЛИРОВАНИЕ БАССЕЙНОВ РЕК В КОТЛОВИНЕ ОЗЕРА ИССЫК-КУЛЬ НА ОСНОВЕ ЦМР AW3D30
  2. ЫСЫК-КӨЛДҮН ОЙДУҢУНДАГЫ ДАРЫЯЛАРДЫН БАССЕЙНДЕРИН РЕЛЬЕФТИН САНАРИПТИК AW3D30 МОДЕЛИНИН НЕГИЗИНДЕ МОДЕЛДӨӨ
  3. DIGITAL MODELING OF THE RIVER BASINS IN THE ISSYK-KUL LAKE DEPRESSION ON THE BASE OF AW3D30 DEM
Abstract
  1. В данной работе выполнено моделирование бассейнов рек, расположенных в котловине озера Исcык-Куль, с использованием цифровой модели рельефа (ЦМР) на основе сцен AW3D30 с целью уточнения их границ и площадей. В работе также были использованы топографические карты масштаба 1:100 000 для оценки вертикальной и горизонтальной точности ЦМР. Обработка геопространственных данных, моделирование и анализ качества полученных результатов были реализованы с использованием инструментов гидрологического анализа проигранного комплекса ArcGIS 10.4. Результаты исследования показали, что ЦМР AW3D30 можно рекомендовать в качестве открытой цифровой модели рельефа с пространственным разрешением 30 м, наиболее подходящей для выполнения гидрологических исследований в горных условиях Кыргызской Республики соответствующей точности.
  2. Бул илимий иш AW3D30 сценаларына негизделген Рельефтин Санариптик Моделинин (РСМ) жардамы менен ЫсыкКөлдүн ойдуңунда жайгашкан дарыялардын бассейндеринин чектерин жана аянттарын тактоо максатында модель түзүү боюнча аткарылган. Иш учурунда РСМдин вертикалдык жана горизонталдык тактыгын баалоо үчүн 1:100 000 масштабындагы топографиялык карталар да колдонулган. Геомейкиндиктик маалыматтарды иштеп чыгуу, алынган натыйжалардын сапатын моделдөө жана талдоо ArcGIS 10.4 программалык комплексинин гидрологиялык анализ жүргүзүү инструменттеринин жардамы менен ишке ашырылган. Изилдөөнүн жыйынтыктарынын негизинде AW3D30 РСМи Кыргыз Республикасынын тоолуу шарттарында мейкиндиктик тактыгы 30 метрден жогору болгон гидрологиялык изилдөөлөрдү жүргүзүүгө эң ылайыктуу ачык пайдалануудагы рельефтин санариптик модели катары сунуш кылынат.
  3. The modeling of river basins located in the basin of Lake Issyk-Kul, using the AW3D30 based Digital Elevation Model (DEM),, was carried out in this work to clarify their boundaries and areas. The research also used topographic maps at a scale of 1: 100,000 to assess the vertical and horizontal accuracy of the DEM. Geospatial data processing, modeling and analysis of the quality of the results obtained were realized using the hydrological analysis tools of the ArcGIS 10.4 software. The results of the study showed that AW3D30 DEM can be recommended as an open Digital Elevation Model with 30 m spatial resolution, which is most suitable for performing hydrological studies in the mountainous conditions of the Kyrgyz Republic in such scale.
Keywords
  1. река, бассейн, бассейны рек, водосборная область, моделирование.
  2. дарыя, бассейн, дарыя бассейндери, суу чогулуучу аянт, моделдөө.
  3. river, basin, river basins, catchment area, modeling.
Authors info
  1. Чонтоев Догдурбек Токтосартович, Институт водных проблем и гидроэнергетики, Национальная академия наук Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргызская Республика, директор, доктор географических наук, профессор. Чымыров Акылбек Уркалыйевич, Национальная академия наук Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргызская Республика, кандидат технических наук, доцент, старший научный сотрудник. Жакеев Бактыбек Муратжанович, Национальная академия наук Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргызская Республика, заведующий лабораторией. Асанакунова Гульзат, Национальная академия наук Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргызская Республика, научный сотрудник.
  2. Чонтоев Догдурбек Токтосартович, Кыргыз Республикасынын Улуттук илимдер академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, география илимдеринин доктору, профессор. Чымыров Акылбек Уркалыйевич, Кыргыз Республикасынын Улуттук илимдер академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, техника илимдеринин кандидаты, доцент, улук илимий кызматкер. Жакеев Бактыбек Муратжанович, Кыргыз Республикасынын Улуттук илимдер академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, лабораториянын башчысы. Асанакунова Гульзат, Кыргыз Республикасынын Улуттук илимдер академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, илимий кызматкер.
  3. Dogdurbek Chontoev, National Academy of Sciences of Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, doctor of geographical sciences, professor. Akylbek Chymyrov, National Academy of Sciences of Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, candidate of technical sciences, assistant professor, senior researcher. Baktybek Zhakeev, National Academy of Sciences of Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, head of laboratory. Gulzat Asanakunova, National Academy of Sciences of Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, researcher.
Pdf
DOI
  • DOI:10.26104/NNTIK.2019.45.557
  • Citing
  • Чонтоев Д.Т., Чымыров А.У., Жакеев Б.М, Асанакунова Г. ЦИФРОВОЕ МОДЕЛИРОВАНИЕ БАССЕЙНОВ РЕК В КОТЛОВИНЕ ОЗЕРА ИССЫК-КУЛЬ НА ОСНОВЕ ЦМР AW3D30. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2021. №. 7. C. 43-48